نخستین مرکز مراقبت‌های ویژه از معلولان ضایعه نخاعی کشور با 10 تخت در شهر تهران راه‌اندازی شد تا بتواند ضمن توانبخشی به معلولان ضایعه نخاعی، خدمات درمانی و آموزش‌های بعد از حادثه را به آنها بدهد و آنها را آماده ورود به اجتماع کند.
آقای علی ضرابی، مدیر عامل و رییس هیأت‌مدیره مرکز حمایت از معلولان ضایعه نخاعی گفت: با افتتاح مرکز مراقبت‌های ثانویه تحت حاد امکان بستری شدن ۱۰ بیمار به صورت همزمان برقرار شده است.
ضمن اینکه قابلیت ارجاع بیماران به تمام مراکز درمانی وجود دارد. وی گفت: این مرکز با همکاری سازمان بهزیستی و سه ماه کار متوالی امروز برای افتتاح آماده شد.
با باور جمله «ما می‌توانیم» توانسته‌ایم دفتر مرکزی مرکز حمایت از معلولین ضایعات نخاعی ایران را در طرشت از نقطه صفر تا انتها که مدرن‌ترین و مجهزترین مرکز توانبخشی و آموزشی در کشور است و کلیه امکانات پیشگیری و توانبخشی شامل بخش‌های فیزیوتراپی، کاردرمانی، ارتوپدی فنی، درمان زخم بستر با پیشرفته‌ترین روش‌های روز دنیا و انجام طرح‌های مراقبت مبتنی بر خانواده HBR و طرح توانمندسازی مبتنی بر جامعه CBR با جدیدترین و کامل‌ترین امکانات در راستای رفاه مددجویان عزیز قرار دهیم.
ضرابی افزود: مرکز حمایت از معلولان ضایعه نخاعی بنیانگذار طرح SUB ACUTE یا مراقبت‌های ثانویه که از ضروری‌ترین مراحل نگهداری تمام بیمارانی است که دچار تروما می‌شوند که از آسیب‌های ثانویه در ضایعه نخاعی محسوب می‌شود.
توجه توانبخشی بیماران غیرواگیر
دکتر مسعود صابری، جراح مغز و اعصاب نیز با حضور در این مراسم، گفت: در ایران به توانبخشی بیماران غیرواگیر توجه بسیاری شده همان‌گونه که در اروپا و آمریکا انجام می‌پذیرد در حالی که خیلی از کشورها اصلاً از این خدمات مطلع هم نیستند، این در حالی است که در گذشته توجه زیادی به عوارض می‌شده در حالی که انجام توانبخشی چندان اهمیتی نداشت و این افراد مجبور بودند تا برای درمان به کشورهای اروپایی مانند آلمان و فرانسه و ... بروند و هزینه‌های درمانی زیادی را متقبل شوند، اما این مراکز باید در نزدیکی افراد دارای ضایعه نخاعی باشد.
او با بیان اینکه با افزایش ماشین‌ها و ساختمان‌های بلندمرتبه و کار در ارتفاع و... آسیب‌های مغزی و نخاعی در حال رشد است، تأکید کرد: همان‌طور که توانبخشی انجام می‌شود باید دید آیا پیامدهای این ضایعه در افراد کم می‌شود یا نه و پس از آن است که باید برای ادامه یا تغییر روش درمانی و توانبخشی تصمیم گرفت.
ضریب استقلال افراد دارای ضایعه نخاعی باید بعد از توانبخشی افزایش یابد این اتفاق در همه کشورها می‌افتد و کشور ما هم باید در این زمینه رشد کند. صابرنیا اضافه کرد: یکی از مؤلفه‌های افزایش ضریب استقلال حضور معلولان در دستگاه‌های کشور است یعنی تنها پیامد توانبخشی کسب استقلال نیست بلکه معلولان باید به محیط کار با توجه به نوع معلولیت خود برگردند.
ضایعات نخاعی آسیب‌های دیگری به همراه دارد
دکتر محمدتقی جغتایی، مشاور وزیر در امور توانبخشی با بیان اینکه ضایعات نخاعی یکی از پیچیده‌ترین انواع معلولیت است که هم خود فرد و هم خانواده‌اش آسیب می‌بیند؛ گفت: توانبخشی در مرحله حاد، نوع جدید طب فیزیکی است که به این موضوع پرداخته و می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین خدمات درمانی همین توانبخشی است. در جاهای دیگر دنیا این خدمات حتی شامل تهیه اسپرم مردان یا تخمک زنان می‌شود و این اقدام با توجه به نیازهای آینده فرد صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه وزارت بهداشت برنامه شناسنامه خدمت را تهیه و به دانشگاه‌های علوم پزشکی ابلاغ کرده است، ادامه داد: بخشی از خدمات توانبخشی در مراحل «تحت حاد» و بعد از ثبات وضعیت انجام می‌شود اما در این مورد ما مشکلاتی داریم که نمی‌توانیم تمام این مراحل را سریع اجرا کنیم، هرچقدر درمان دیرتر صورت بگیرد مشکلات با این ضایعه افزایش می‌یابد.
جغتایی گفت: بعد از حادثه مراحل درمانی و توانبخشی باید توأمان باهم انجام شود یا بیمار ضایعه نخاعی ممکن است بخواهد مورد مراقبت قرار بگیرد بنابراین ما به همین دلایل به برنامه ملی توانبخشی چنین مراکزی نیاز داریم. یکی از کارهای عمده آموزش‌های عمومی مانند چگونگی استفاده از صندلی چرخدار یا مصرف داروها و کنار آمدن با شرایط و ... است که در بین این افراد اهمیت ویژه‌ای دارد. توانبخشی همیشه باید ادامه داشته باشد و این زنجیره از زمان دچار شدن به عارضه تا توانبخشی و زمان برگشت به جامعه پیوسته است.
ضریب سه برابری
بیات نژاد، مدیرکل بهزیستی استان تهران هم در این مراسم با تأکید بر اینکه این کار برای نخستین‌بار در کشور انجام شده است، گفت: ضایعه نخاعی عارضه‌ای است که براثر حوادث جاده‌ای یا حوادث قهری به‌وجود می‌آید، البته ضریب این عارضه در کشور ما بیش از سه برابر دنیاست یعنی برای یک میلیون نفر ۲۵ نفر در دنیا و در ایران ۷۵ نفر دچار عارضه ضایعه نخاعی هستند و این باعث نگرانی است. وی ادامه داد: ایمان داریم که پزشکان در تشخیص و انجام عمل جراحی نقش مهمی دارند اما اگر قرار است خروجی کارشان منتج به درمان شود باید مراقبت‌های خاص بعد از عمل را به خوبی انجام دهند، مراقبت‌های بعد از دچار شدن به ضایعه نخاعی نیز به همین اندازه مهم و قابل توجه است.
بیات نژاد افزود: در حال حاضر ۳۶۰۰ نفر در استان ضایعه نخاعی داریم که یک سوم خانم‌ها و باقی آقا هستند. شاید درصدی از این‌ها وضعیت مالی خوبی داشته باشند اما عده زیادی در شرایط سخت اقتصادی قرار دارند، بنابراین به نظرم ایجاد این مرکز یکی از نیازهای اجتناب‌ناپذیر بوده است. در کنار بهداشت و درمان باید به فکر توانبخشی و بهبود شرایط زندگی این افراد هم بود به همین جهت باید شرایط برگشت به کار آنها فراهم شود.
مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: از افسر راهنمایی و رانندگی که گواهینامه را صادر می‌کنند تا وزارت راه و شهرسازی که جاده‌های ناهموار را تأیید می‌کنند تا کارخانه‌های تولیدکننده خودروهای ناایمن همه و همه در این مشکل دخیل هستند و باید بر اساس مسوولیت اجتماعی خود در پیشبرد این برنامه کمک کنند.
خدمات باید پیوسته باشد
مهندس سراج، مدیرکل دفتر مراکز مراقبت شبانه روزی بهزیستی با اشاره به آمار ضایعه نخاعی گفت: در سال گذشته تعداد 25000 نفر دچار ضایعه نخاعی شدند که از این تعداد ۸۰۰۰ نفر دچار ضایعه نخاعی کمری شدند تلاش‌های زیادی صورت گرفت تا خدمات متنوعی ارائه شود اما فاصله زیادی با نقطه مطلوب داریم.
اگر قرار است خدمات توانبخشی اثرگذار باشد باید تمام این حلقه‌ها کامل شود. وی افزود: اگر امروز ۵۵ تیم ارائه خدمات سایر فعالیت دارند و بیشتر از صدها بیمار هم از خدمات آن استفاده می‌کنند، نشان می‌دهد باید به فکر افزایش خدمات بود، امروز ۱۴ مرکز ارائه خدمات جسمی‌حرکتی داریم و نخستین مرکز خدماتی و اقامتی در کشور است که به صورت پایلوت با ارزیابی چهار تا6 ماهه برنامه توسعه آن را شروع خواهیم کرد.
سراج اضافه کرد: در سال ۹۷ تلاش کردیم در سازمان بهزیستی خدمات جدیدی را وارد کنیم، علاوه بر اینکه سالیانه ۱۷ هزار نفر براثر تصادف کشته و چندین برابر این رقم دچار آسیب نخاعی می‌شوند متوسط در سال ۲۰۰۰ نفر به معلولان نخاعی اضافه می‌شود که در ماه‌های اول حداقل پنج میلیون تومان هزینه این فرد است و با توجه به تعداد معلولان ضایعه نخاعی و هزینه‌های درمانی، سالانه چیزی حدود ۳۶۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
مدیرکل دفتر مراکز مراقبت شبانه‌روزی بهزیستی گفت: این خدمات باید یکپارچه ارائه شود و علاوه بر حمایت اقتصادی، باید موضوعات اجتماعی هم در نظر گرفته شود. اگر فرد معلول در خانه نگهداری شود خانواده‌ها باید بدانند که می‌توانند خدمات بهتری به معلولان‌شان ارائه کنند. بسیاری از خدمات باید تحت پوشش بیمه قرار بگیرد اما توانایی این کار در سیستم بیمه‌ای ما وجود ندارد. در حالی‌که کشورهای پیشرفته جهان سازوکارهای خود را بر این اساس تعریف کرده و تلاش می‌کنند پوشش‌ها افزایش یابد.
روزنامه صبح نو
