شیوع بیماری آنفلوآنزای H1N1 از سالها پیش در کشور وجود داشت و به گفته کارشناسان هرساله هم تعدادی را مبتلا میکرد. این بیماری که سابقاً به بیماری آنفلوآنزای خوکی شناخته میشد همان ویروس جدید همهگیرشده در سال ۲۰۰۹ و یکی از انواع H1N1 است. N و H مخفف واژههای «نورامینیداز» و «هماگلوتینین» و نام دو پروتئین غشاء سلولی ویروس هستند. در مجموع ۱۶گونه از «هماگلوتینین» و ۹ زیرمجموعه از «نورامینیداز» وجود دارند که میتوانند ترکیبهای مختلفی با هم تشکیل دهند.
زمستان، فصل اصلی بروز این بیماری است و با وجود اینکه این بیماری در کشور وجود دارد، برخی از رسانهها سعی داشتند تا با هشدار نسبت به وجود این بیماری در کشور گرجستان به مردم برای سفر به این کشور هشدار بدهند! اما اصل موضوع این است که در فصلی قرار داریم که هرکسی در صورت رعایت نکردن بهداشت فردی، ممکن است به این بیماری مبتلا شود. گرجستان هم مانند ایران در فصل شیوع بیماری آنفلوآنزای H1N1 قرار دارد و رعایت بهداشت میتواند از بروز بیماری جلوگیری کند.
آقای مسعود مردانی، عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی ایران درباره شیوع بیماری آنفلوآنزای H1N1 در کشور به روزنامه «صبحنو» میگوید: «از حدود سال 2009 در کشور این نوع آنفلوآنزا وجود داشته و هرساله تعدادی هم به آن مبتلا میشدند. همین امسال مواردی از ابتلا به این بیماری نیز گزارش شده است.» وی تأکید کرد: علاوه بر ویروس آنفلوآنزای H1N1، ویروس HDM2 و ویروس آنفلوآنزای B نیز در کشور وجود دارد. معمولاً در یک دهه گذشته هر سال یکی از این سه مورد بیشتر شیوع پیدا میکرد اما الان مدت دو، سه سالی است این سه ویروس پابه پای هم بیماری ایجاد میکنند.
مردانی معتقد است: یکی از علل اصلی که باعث افزایش فعالیت این ویروسها شده این است که افراد در معرض خطر واکسن نمیزنند، دوم اینکه اصلاً امسال واکسنی در دسترس نبوده که بخواهند بزنند. عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی ایران با اشاره به اینکه شیوع این بیماری در کشور گرجستان هم آغاز شده است، ادامه داد: مسافرانی که به این کشور مسافرت میکنند باید نکات بهداشتی را رعایت کنند تا با آلوده شدن ویروس بیشتری از این بیماری را وارد کشور نکنند.
رعایت بهداشت فردی، مهمترین مؤلفه
عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی ایران در واکنش به اینکه با توجه اظهارات بیماران و داروخانهداران درباره نبود دارو عملاً درمانی هم برای این بیماران وجود ندارد جز گذران دوران بیماری، اظهار کرد: بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری رعایت بهداشت فردی و اجتماعی است. مردانی در این باره تأکید کرد: توصیه ما این است که با توجه به اینکه در فصل همهگیری ویروس بیماری آنفلوآنزا در همه شهرهای ایران از جمله تهران هستیم افراد در مراسم ختم، عروسی، مهمانیها، ادارات و محیطهای جمعی افراد باید از دست دادن، روبوسی، در آغوش کشیدن خودداری کنند.
عضو کمیته کشوری بیماریهای عفونی ایران با اشاره به اینکه شستوشوی دست با آب و صابون مهمترین راه برای پیشگیری از بیماری است، گفت: اگر مردم روزی دو تا سه بار دستهایشان را با آب و صابون بشویند شیوع بیماریهای ویروسی بهویژه در دستگاه تنفسی فوقانی به حداقل خواهد رسید اما نه تنها مردم بلکه دکترها هم نمیشورند. این موضوع ثابت شدهای است که شستوشوی مکرر دست باعث قطع زنجیره انتقال عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی از فرد مبتلا به دیگران میشود. وی ادامه داد: جالب اینجاست که اگر کسی هم به بیماری مبتلا نشده باشد با شستن دست با آب و صابون مبتلا هم نخواهد شد چون دست تمیز شده و در اینصورت ویروسی برای انتقال به درون بدن وجود نخواهد داشت.
عارضههای کشنده
مردانی درباره نشانههای اصلی بیماری آنفلوآنزا نیز گفت: بروز ناگهانی تب بالا، درد بدن، سرفه، ضعف، تن درد و عضله درد از نشانههای اصلی این بیماری به شمار میرود و در صورتی که این بیماری به شکل عارضه پنومونی یا سینه پهلو در افراد در معرض خطر مانند افراد بالای 60 سال، زنان باردار، افراد چاق، افراد دارای ایدز، سرطان و دارای شیمیدرمانی، افراد پیوند شده و دیابتیها معمولاً در معرض خطرند و به دلیل همین عارضه ممکن است در بیمارستان بستری شوند. اگر دچار نارسایی تنفسی شوند احتمالاً جانشان را از دست میدهند. البته سینوزیت و عفونت گوش میانی نیز از دیگر عارضههای آنفلوآنزاست که میتواند کشنده باشد.
در بازار دارو پیدا نمیشود
البته در این بین برخی از بیماران از کمبود دارو در داروخانهها گلایه دارند و معتقدند در این فصل که بیماری افزایش مییابد مراجعه آنها برای تأمین دارو بیفایده است. بنابر اعلام برخی بیماران مبتلا به این بیماری داروی انتخابیه درمان که گویا کپسول «اوسلتامیویر» نام دارد در دسترس نیست، براساس اظهار برخی از داروخانهداران نیز از میزان ورود واکسن آنفلوآنزای H1N1 به کشور طی سالهای اخیر کاسته و البته گرانتر هم شده است. در حال حاضر داروی آنفلوآنزا در بیشتر نقاط کشور کمیاب شده است. وزارت بهداشت میخواهد همه کاره باشد اما نمیتواند کاری را به تنهایی پیش ببرد.
برخی از این داروخانهداران میگویند: کپسول «اوسلتامیویر» موجود در داروخانهها همه 2 سال از تاریخ مصرفشان گذشته است و این موضوع به شرکت واردکننده هم اعلام شده تا آنها را جمعآوری کند اما این شرکت اعلام کرد که داروها تا 2سال بعد از تاریخ انقضای مصرف قابل استفاده است و الان این داروها در حال مصرف است که البته همین دارو هم در بازار یافت نمیشود.
دارو هست!
آقای کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و دارونیز با تأکید بر اینکه کمبود دارو در کشور همانند سالهای گذشته محدود به 20 قلم است افزود: با توجه به اینکه فصل تزریق واکسن آنفلوآنزا گذشته است تزریق آن هم نمیتواند نقش پیشگیری کنندهای داشته باشد.
وی با تأکید بر اینکه کمبود برخی از داروها به دلیل برند بودشان است، اضافه کرد: داروهای آنتی ویروس با برندهای تجاری شاید در بازار کم باشد اما در حوزه تأمین آنتی ویروسهای معمول مشکلی نداریم. طبیعی است زمانیکه دارویی با برندی خاص مطرح میشود ممکن است که داروخانه آن را نداشته باشد.
البته داروهای مشابه شرکتهای خارجی و تولید شرکتهای داخلی در بازار وجود دارد. جهانپور همچنین این را هم گفت که برای درمان بیماری آنفلوآنزا مشکلی در تأمین داروها نداریم. ضمن اینکه فهرست کمبود داروهای ما مانند ایام و سالهای قبل و زیر 20 قلم است و الان در بازار دارویی مشکل خاصی گزارش نشده است.
صبح نو