سلامت در تعادل و هماهنگی جسم و ذهن و روان است از اینرو میتوان گفت راز سلامت در آگاهانه زیستن است. آگاهی و در پیش گرفتن سبک زندگی سالم میتواند حتی سرطان را که عنوان دومین بیماری کشنده در کشور را به خود اختصاص داده است از پای دربیاورد، این را متخصصان و کارشناسان حوزه سلامت بارها و بارها گفتهاند و ما هم بارها شنیدهایم اما بواقع چند درصد از ما برای اصلاح سبک زندگی خود و در پیش گرفتن یک زندگی سالم اقدام کردهایم.
به نقل از ایران ،آمارها نشان میدهند طی 15 تا 20 سال آینده تعداد موارد جدید ابتلا به سرطان در کشور به دو برابر افزایش مییابد پس دیگر زمان دست روی دست گذاشتن و بیتفاوت گذشتن نیست و باید با افزایش آگاهی در مسیر پیشگیری از ابتلا به این بیماری قدم برداشت.
دکتر حسین فودازی، دبیر انجمن رادیوتراپی آنکولوژی ایران دلایل ابتلا به سرطان را چنین بیان میکند: افزایش استعمال دخانیات و انواع مواد مخدر، اختلالات زیست محیطی مانند آلودگی هوا، افزایش سن در کنار تغییرات ایجاد شده در سبک زندگی از تغذیه نامناسب گرفته تا بیتحرکی همگی عواملی هستند که احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند.
این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی با اشاره به اینکه مصرف دخانیات و مواد تدخینی احتمال ابتلا به سرطان را بشدت افزایش میدهد، میافزاید: دخانیات و مواد تدخینی علت اصلی حدود 30 درصد سرطانها محسوب میشود که از میان آنها میتوان به سرطان ریه، مجاری تنفسی فوقانی، مجاری گوارشی، مثانه، کلیه، لوزالمعده با مصرف دخانیات و مواد مخدر اشاره کرد. مصرف الکل نیز عامل مهم دیگری است که احتمال ابتلا به سرطان را بشدت افزایش میدهد.
وی اضافه میکند: استفاده از فست فود و مواد غذایی ناسالم، کاهش مصرف شیر و لبنیات و همچنین غلات و حبوبات همگی عامل ابتلا به چاقی و اضافه وزن غیرقابل کنترل است که علاوه بر ایجاد بیماریهای مزمن مانند فشار خون و دیابت در جامعه به افزایش احتمال ابتلا به سرطانهایی نظیر سرطان پروستات، پستان و رحم نیز منجر میشود.
دکتر فودازی تأکید میکند: در بحث پیشگیری از ابتلا به سرطان علاوه بر اصلاح سبک زندگی و حذف برخی عوامل خطر محیطی، موضوع غربالگری نیز اهمیتی بسیار دارد. چراکه تشخیص بموقع این بیماری و آغاز درمان در مراحل اولیه در بسیاری از سرطانها به بهبود بیماری منجر خواهد شد. در حقیقت بیماریابی یکی از مهمترین اقداماتی است که در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته است. بهگفته دکتر فودازی، ماموگرافی یکی از راههای تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه بیماری است. به همین دلیل همه زنان در شرایط طبیعی از سن 50 سالگی به بعد باید هر یک یا دوسال یک بار ماموگرافی انجام دهند تا درصورت ابتلا به سرطان پستان که یکی از شایعترین سرطانها است، درمان در همان مراحل اولیه آغاز شود.
البته این امر تنها به همت افراد جامعه بستگی ندارد و به افزایش تعداد دستگاههای ماموگرافی در مراکز دولتی هم نیازمند است. دبیر انجمن رادیوتراپی آنکولوژی میافزاید: غربالگری دیگری که شرایط انجام آن در کشور ما مهیا است، انجام کولونوسکوپی برای تشخیص سرطان روده بزرگ است که باید بعد از سن 50 سالگی هر 5 تا 10 سال یکبار انجام شود. پلیپهای رودهای از زمان ایجاد تا سرطانی شدن 10 سال زمان لازم دارند از اینرو با تشخیص بموقع میتوان پلیپ را خارج کرده و از سرطانی شدن آن پیشگیری کرد.
البته افرادی که در میان اعضای درجه یک خانواده خود فردی مبتلا به این بیماری دارند بهتر است در 45 سالگی کولونوسکوپی تشخیصی را انجام دهند. تست دیگری که در غربالگری سرطان دهانه رحم اهمیت دارد، تست پاپ اسمیر یا تست دهانه رحم است که شانس تشخیص سرطان دهانه رحم در مراحله اولیه را افزایش میدهد. این متخصص آنکولوژی رادیوتراپی معتقد است، پیشگیری از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه سرطان یک بیماری پرهزینه است.
وی در ادامه به روشهای درمان این بیماری اشاره کرده و میگوید: درمان سرطان، چند وجهی و چند منظوره است. با توجه به نوع و شدت بیماری از درمان جراحی، شیمی درمانی و رادیو تراپی استفاده میشود.دکتر فودازی در خاتمه تأکید میکند: در توزیع منابع خدمات و اقدامات تشخیصی باید فعالیت بیشتری انجام شود تا مردم بتوانند از آن بهره ببرند. هماکنون دانش درمان سرطان در کشور ما بسیار خوب است اما در توزیع دستگاه رادیوتراپی که در درمان سرطان بسیار مهم و اثر بخش است وضعیت خوبی نداریم به عبارت دیگر در حال حاضر در کشور دسترسی خوبی به تکنولوژیهای نوین رادیوتراپی نداریم.