اخیرا با بحران ارزی و سقوط یکباره ارزش لیر، اتفاقی مشابه ایران در ترکیه رقم خودر. بسیاری از مردم این کشور اما پس از درخواست اردوغان، بلافاصله ارزهای خود را به بازار آوردند و در مخالفت با تحریم های آمریکا، گوشی های آیفون خود را به صورت نمادین آتش زدند؛ اتفاقی که در ایران رخ نداد.
قرایی مقدم، جامعه شناس و استاد دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، درباره چرایی این تفاوت میان واکنش مردم ایران و ترکیه به یک بحران ارزی مشابه گفت: در ترکیه، مسئولان، بوروکراسی و دیوانسالاری اداری، اعتماد مردم را نسبت به عملکرد خود جلب کرده اند. به طوری که توسعه اردوغانیسم، همزمان با رشد اقتصادی، افزایش رفاه و توسعه تامین اجتماعی بوده است.
او ادامه داد: البته مردم ترکیه را نمی توان با ایران مقایسه کرد، چه از نظر فرهنگی و به طور مثال دسترسی به اروپا، وضعیت دو کشور متفاوت است.
قرایی مقدم افزود: از نظر جامعه شناسان، اعتماد بر دو گونه است که یکی از آنها اعتماد عمودی است؛ یعنی اعتماد به مسئولان که در کشور ما به دلایلی مانند رشوه گیری، حقوق های نامتعارف، خروج ارز و ... نخ نما و ضعیف شده است. به همین دلیل حتی در زلزله کرمانشاه دیدید که بسیاری کمک های خود را به سلبریتی ها دادند.
این جامعه شناس تاکید کرد: اعتماد یک پروسه درازمدت است. جامعه مانند آزمایشگاه شیمی یا فیزیک است که باید ببینید در آن چه ریخته اید و سپس منتظر جواب بمانید. دیر جواب می دهد ولی می دهد.
قرایی مقدم با ذکر مثال هایی از ژاپن، کره جنوبی، آلمان، آرژانتین و برزیل گفت: وقتی مردمی می بینند یک رئیس‌جمهور متخلف به زندان می ررود، اعتمادشان افزایش می یابد.
این استاد دانشگاه افزود: اردوغان کشوری را که نه گاز دارد نه نفت، وارد گروه 20 کرده و از نظر صنایع تحولی ایجاد کرده.
قرایی مقدم افزود: البته در آنجا هم خودکامگی وجود دارد و اخراج چندین هزار نفر بعد از کودتا، نشان از این موضوع و دیکتاتوری دارد ولی اصل موضوع جلب اعتماد را هم نمی توان منکر شد.
