مجیدرضا حریری، نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین درمورد اوضاع اقتصادی کشور به ویژه در حوزه ارز و سکه میگوید: قبلا میگفتیم «سوءمدیریت دولت ها»، اما الان باید بگوییم «بی مدیریتی». یعنی حرکات کاملا منفعل و عکس العملی. به بیان دیگر دولت اصلا سیاستگذاری نمیکند و طوری که انگار گوشه رینگ افتاده باشد، صرفا حرکات دفاعی و عکس العملی انجام میدهد.
مجیدرضا حریری در گفتگو با خبرنگار «انتخاب»، درباره تحولا روزهای گذشته از جمله در حوزه سیاست خارجی یا تغییرات در کابینه گفت: اکنون در شرایطی به سر میبریم که برای فرو رفتن به قعر قهقرا در حال یک تنفس هستیم. بخشی از مباحث مربوط به ارز متاثر از روابط خارجی ما و درگیریهای سیاست داخلی ماست. اما یک بخش دیگرش که اقتصادی است، قبلا به آن میگفتیم «سوءمدیریت دولت ها»، اما الان باید بگوییم «بی مدیریتی». یعنی نوعی سرگردانی در حوزه دولت از جانب دولت. یعنی حرکات کاملا منفعل و عکس العملی. به بیان دیگر دولت اصلا سیاستگذاری نمیکند و طوری که انگار گوشه رینگ افتاده باشد، صرفا حرکات دفاعی و عکس العملی انجام میدهد.
دولت نظریه اقتصادی ندارد
این فعال اقتصادی ادامه داد: تغییراتی که ممکن است در دولت انجام شود، شاید خیلی موثر نباشد. بخش اصلی مشکل آنجاست که دولت یک نظریه یا دکترین اقتصادی ندارد و در مقابل بحثهای پولی و مالی در یک فرآیند چندساله عملکردش به گونهای بود که همه شواهد دلالت بر این میکرد که روزی این اتفاقا خواهد افتاد و کاش این اتفاق زودتر میافتاد، چون هرچه بیشتر به تاخیر میافتاد اثرش بدتر بود.
حریری افزود: با بحثهای که در مورد نقدینگی و رکود و نیز سرکوبهای دستوری در اقتصاد وجود داشت، اگر همراه با دستهای از سیاستهای جانبی نباشد، که نبود - طبیعی بود که چنین اتفاقی رخ دهد. متاسفانه دولت در ۵ سال گذشته اقدامات اقتصادی ریشهای خود را به دلایل سیاسی به تاخیر انداخته و سرانجام این زخم و دمل چرکین سر باز کرده و اکنون به این روز دچار شده است که کاملا نشان میدهد دولت منفعل و بی سیاست است.
او ادامه داد: بخشی از این وضعیت به مریضی و سیاستهای نادرست ذاتی اقتصاد ما برمی گردد و بخشی دیگر هم که آن را تشدید کرده اثرات سیاسی است؛ حال چه در سیاست داخلی و چه در سیاست خارجی.
عرضه ارز پتروشیمیها با قیمت دلخواه در بازار ثانویه، به تشدید رانتها دامن میزند
حریری درمورد سیاست ارزی جدید دولت که قرار است در روزهای آینده از آن رونمایی شود نیز گفت: گمانه زنیها و شایعاتی که از بسته ارزی به گوش میرسد، باز هم به سرگردانیها و تشدید رانت خواریها دامن میزند. از جمله میگویند پتروشیمی ها، فولادیها یا معدنیها هم قرار است در بازار ثانویه به قیمت دلبخواه ارز خود را ارائه کنند.
پتروشیمیها برای گاز خود تنها ۸ سنت میپردازند؛ آن هم به ریال و بر مبنای دلار ۳۸۰۰ تومانی
او افزود: در حال حاضر پتروشیمیها خوراک یا سوخت با دلار ۳۸۰۰ تومانی آن هم به ریال دریافت میکنند. قرار بر این بود که پتروشیمیها ۱۳ سنت برای گاز پرداخت کنند، اما این مبلغ را عملا به ۸ سنت رسانده اند و آن ۸ سنت را هم دلار به دولت نمیدهند بلکه معادل ریالی آن را بر مبنای دلار ۳۸۰۰ تومانی پرداخت میکنند.
صعود چند روز اخیر بورس مبتنی بر رانت بود نه رشد و تولید
حریری اضافه کرد: این یک رانت بسیار بزرگی است که اثر آن را در این چندروزه در بورس دیدیم. اتفاقی که در این چند روزه در بورس افتاده، سهام همین شرکتهای انچنینی است؛ مانند معادن و فلزات رنگین و پتروشیمیها و شرکتهایی که به نعی وابسته به فرآوردههای نفتی هستند. این یک اتفاق اتقصادی مبتنی بر رشد یا تولید نیست بلکه صرفا مبتنی بر رانت است.
نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و چین ادامه داد: اگر دولت در هفته آینده این سیاستی را که میگویند پیاده کند و بازار ثانویه را در اختیار کسانی قرار دهد که مواد اولیه خود را با سوبسیدهای فراوان تهیه میکنند، به عدم شفافیت و رانت دامن میزند؛ موضوعی که اولین عیب اقتصاد ماست.
اگر اقتصاد شفاف، رقابتی و آزاد نشود، در دراز مدت منجر به تعمیق بیشتر سقوط اقتصادی ما میشود
او درباره راهکارهای خروج از این وضعیت هم گفت: اگر قرار است یک جراحی بزرگ در اقتصاد انجام شود، دولت باید اقتصاد را شفاف، رقابتی و آزاد بکند. در غیر این صورت هرسیاست دیگری در دراز مدت منجر به تعمیق بیشتر سقوط اقتصادی ما میشود.
حریری تاکید کرد: اگر اقتصاد به سمت شفافیت، آزاد و رقابتی شدن نرود، اقدامات کوتاه مدت میتواند فقط فاجعه را به تاخیر بیندازد، ولی نمیتواند آن را معالجه کند.
اگر مذاکره کننده ما با فشار گروههای رقیب در داخل، پای میز مذاکره بنشیند، نتیجهای نخواهیم گرفت
حریری همچنین گفت: در حوزه سیاست خارجی نمیتوان با اقدامات عاجل جواب درست از آن گرفت. حتما باید اقداماتی مبتنی بر تعقل و منافع ملی در درازمدت در آن انجام شود. در مورد مذاکره یا عدم مذاکره با آقای ترامپ به عنوان یک مسکن، معتقدم نباید بزودی جواب مثبت یا منفی داد. اگر مذاکره کننده ما در شرایط ضعف و فشاری که از طرف گروههای رقیب در داخل به او میآید پای میز مذاکره بنشیند، نتیجهای نخواهیم گرفت. مذاکره کننده باید دارای حداکثر مشروعیت از طرف نظام و مردم باشد.