تصادفات ساختگی به قصد گرفتن دیه از شرکتهای بیمهای، موضوع تازهای نیست. ولی آمار کشف تصادفات جرحی ساختگی برای گرفتن دیه در سال گذشته، نشان از گستردگی کسب و کار نامشروع سودجویان از این شگرد دارد.
هر روز پروندههای متعددی در دادگستری به خاطر تصادفات جرحی باز میشود. تصادفاتی که عمدتا به خاطر داشتن بیمه نامه معتبر از سوی متهمان، دیه و جبران خسارت آن بر عهده بیمهها گذاشته میشود و سالانه هزاران میلیارد تومان از طریق بیمه ها، پول به خسارت دیدگان پرداخت میشود، با این حال، آمار تکان دهندهای که از کشف تصادفات ساختگی جرحی به قصد گرفتن دیه به دست آمده نشان میدهد در سال گذشته، تعداد بسیار زیادی از پروندههای تصادفات ساختگی کشف شد. شاید دلیل این آسیب را بتوان در نرخ دیه ۲۳۱ میلیونی جستجو کرد که در ماههای حرام به ۳۰۸ میلیون تومان بالغ میشود. یعنی اگر کلاهبرداران بتوانند سر بیمه و کارشناس پزشکی قانونی را کلاه بگذارند میتوانند تنها با اثبات تصادف منجر به شکستگی بینی، ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به جیب بزنند یا با خردشدن یک استخوان که بعدا بهبودی مطلوب پیدا کند تا نزدیک ۳۲ میلیون تومان میتوانند بیمهها را تیغ زده و به سراغ طعمه بعدی بروند.
ضرر میلیاردی بیمهها
دکتر احمد شجاعی، رئیس سازمان پزشکی قانونی در این رابطه به خبرآنلاین میگوید: ما در بحث تصادفات ساختگی تحقیقات و اقدامات خوبی انجام دادیم و نمونههای بسیار زیادی در سال کشف شده که باعث میشود میلیاردها تومان از بیمهها به ناحق کسر نشود.
او که از عدم همکاری بیمهها در فرستادن موارد تصادفات جرحی به پزشکی قانونی ناراضی است، میگوید: به بیمهها اعلام کرده ایم کارشناسی علمی و دقیق را فقط پزشکی قانونی میتواند انجام دهد. کمک کنید تا جلوی این قضایا گرفته شود، ولی متاسفانه بیمهها همکاری نمیکنند لذا بیمهها از کارشناسان متعدد به جز پزشکی قانونی استفاده میکنند و در نتیجه سرشان کلاه میرود و میلیاردها تومان خسارت از این بابت میپردازند.
تصادفات ساختگی چطور کشف میشود؟
تصادفات ساختگی، با مهارت و دقت زیادی از سوی کلاهبرداران و مجرمان صورت میگیرد. آنها عموما با شناسایی افراد ضعیف و فقیر و به خصوص روستانشینان که دارای جراحات و احیانا شکستگیهایی در بدن خود هستند، با آنها تبانی میکنند تا در راههای روستایی و کم تردد، صحنه تصادف ساختگی فرد با وسیله نقلیهای که بیمه معتبر دارد، ترتیب میدهند و پس از حضور پلیس و کشیدن کروکی، به صورت قانونی از بیمهها درخواست دیه میکنند. پس از ارجاع مورد برای معاینه به پزشکی قانونی، کارشناسان این سازمان با کار تخصصی خود، متوجه ساختگی بودن ضرب و جرح شده و در نهایت، هم فرد مصدوم و هم باندی که او را وادار به این کار کرده، به عنوان کلاهبردار و متهم تحت تعقیب قرار میگیرند.
عموما کارشناسان پزشکی قانونی چندان مایل به بیان جزییات نحوه کشف تصادفات ساختگی نیستند. دکتر امیرحسین مهدوی، معاون پزشکی و آزمایشگاهی سازمان پزشکی قانونی در اینباره به خبرآنلاین میگوید: متخلفان خیلی هوشمندانه عمل میکنند و بعضا از کارشناسان جلوتر عمل میکنند و نمیشود جزییات ساختگی بودن تصادفات را در رسانهها بیان کرد تا آنها متوجه آمادگی نهادهای قانونی نشوند.
او ادامه میدهد: داستان ضرب و جرح عمدی و خودزنی موضوعی قدیمی بوده و پزشکی قانونی از دیرباز ضرب و جرحهای ساختگی یا خودزنی کشف میکرده، ولی انتظار این نیست که یک نفر خود را در معرض شکستگی استخوان درشت نی، ران، بینی و دندانها قرار دهد. این که برخی افراد برای گرفتن دیه حاضرند چنین صدماتی به خود بزنند، آسیب و مشکل بزرگی است که باید حل شود. این که مسئله از سوی ما کشف شود، مسئله فنی است. ولی نکته مهم این است که فرد برای بخشی از دیه، حاضر است چنین آسیبهایی را به خود وارد کند.
در بررسی یکی از پروندههای قدیمی، مقامات پلیس گفته بودند افراد باند کلاهبردار با تزریق آمپول بی حسی حتی استخوانهای پای افراد را میشکستند و با سنگ پا، پوست اطراف شکستگی را میساییدند تا شکستگی طبیعی به نظر برسد، ولی باز هم پزشکی قانونی متوجه ساختگی بودن آن شده بود.
دکتر شجاعی، رئیس پزشکی قانونی در این باره میگوید: ما پروندههای بسیار زیادی را داریم که با کشف ساختگی بودن جرح، جلوی پرداخت دیه را گرفتیم. متخصص ما کارشناس است و اگر شکستگی بر اثر تصادف واقعی یا ساختگی باشد بلافاصله با نگاه علمی و تخصصی متوجه میشود. این تخصص پزشکی قانونی است که تشخیص میدهد این شکستگی واقعی است یا در اثر تصادف ساختگی است.
او مثالی از پرونده کشف شده تصادف ساختگی بیان میکند و توضیح میدهد: پروندهای آوردند که دو موتورسوار (راکب و سرنشین) به خودرو خورده اند و هر دو افتاده اند و دچار شکستگی شده اند. صحنه جرم را با نوع شکستگی مقایسه شد و متخصص پزشکی قانونی متوجه شد هر دو این افراد پایشان از یک جا شکسته، ولی جهتهای ضربه متفاوت است. از سوی دیگر متخصص پزشکی قانونی فهمید ضربه با این شدت تصادف، باید فرضا استخوان بالایی میشکست، ولی استخوان پایینی شکسته است. بلافاصله پس از این تشخیص با اطلاع به نهادهای انتظامی، کلاهبرداران تعقیب شدند. این هنر متخصصان پزشکی است که صحنه جرم، نوع شکستگی و همه اینها را کنار هم میگذارند تا علت واقعی ضرب و جرح را دریابند.
به گفته این مقام مسئول، پروندههای متعددی در این مورد تشکیل شده است؛ و نه تنها دیهای به اشخاص آسیب دیده تعلق نگرفته بلکه باندهای کلاهبرداری کشف شده کهبا سواستفاده از ضعف افراد، آنها را وادار به پذیرفتن صدمات بدنی میکردند و به صورت ساختگی تصادف را درست میکردند و میزان دیه را بین خود تقسیم میکردند.
آمار گسترده تصادفات ساختگی در سال گذشته
آمارها نشان میدهد شیوع تصادفات ساختگی در سال گذشته، بسیار فراوان بوده و البته تعداد کشفیات پزشکی قانونی به این معنی نیست که تمام موارد تصادفات ساختگی کشف شده اند، بلکه این آمار تنها بخشی از واقعیتی است که هر روز در کشور جریان دارد. عدهای خود را مضروب و ناقص میکنند تا با گرفتن بخشی از دیه، با آن ارتزاق کنند.
در این رابطه دکتر مهرداد علیبخشی از مدیران بحران سازمان پزشکی قانونی درباره تصادفات ساختگی در سال ۹۶ آمار را ارائه داده است.
آمار ارائه شده از سوی سازمان پزشکی قانونی درباره کشفیات ضرب و جرح و تصادفات ساختگی در سال ۱۳۹۶ نشان میدهد تعداد کشفیات در آن سال ۱۹۰۹ پرونده بوده که ۱۶۸۹ مورد مربوط به مردان و ۲۲۰ مورد از کشفیات مربوط به صدمات بدنی عمدی به زنان بوده است.
همچنین آمار کشفیات تصادفات و صدمات عمدی نشان میدهد استان فارس با ۳۱۴ مورد پرونده کشف شده در صدر استانهای کشور قرار دارد و پس از آن، استان تهران با ۲۶۴ مورد و استان خراسان رضوی با ۱۴۶ مورد، بیشترین آمار کشف این صدمات عمدی و ساختگی را دارند.
یکی از گزارشها در این باره میگوید پیمانکاران تصادفهای ساختگی معمولا ٦٠ تا ٧٠ درصد پول دیه مجروح را برای خودشان بر میدارند و به ازای شکستن هر دست یا پا به کسانی که در تصادفهای ساختگی شرکت میکنند تنها ٣ میلیون تومان میدهند. متاسفانه پیمانکاران با دلالی به سود زیادی رسیده و با یک هفته کار ٣٠میلیون یا بیشتر کسب میکنند، بدون اینکه آسیبی به خود برسانند.
اینطور که گزارشها نشان میدهد اغلب کسانی که به حوزه تصادفات ساختگی وارد شدهاند معتادان یا نانآوران خانواده هستند؛ فردی که پدرش را از دست داده یا اینکه دیگر نمیتواند کار کند و سرپرست چندین نفر درخانواده است. متاسفانه متهمان یا همان پیمانکاران ابتدا جوانان معتاد و بیکار را شناسایی کرده و با شکستن دندان با انبردست، شکستن بینی با میله آهنی، بریدن لبها با تیغ، تزریق خون به نواحی گونه و زیر چشم برای ایجاد کبودی و ایجاد خراش توسط سنباده بهروی پوست آنها برای مصدوم کردن سوژه میکنند که برای این اقدامات دردناک از داروهای مانند قرص ترامادول یا سایر مرفینها جهت تسکین استفاده میکنند.