بر اساس تازه‌ترین اطلاعات مالی ارائه‌شده به بورس، زیان بانک‌های تجارت، صادرات، سرمایه، دی و ایران‌زمین ۱۳ هزار و ۸۵۷ میلیارد تومان رشد کرده است. اطلاعات آماری نشان می‌دهد در یک رویداد بی‌سابقه در اقتصاد ایران زیان انباشته ۵ بانک بزرگ در بورس به مرز ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
به گزارش همشهری، صنعت بانکداری به پاشنه آشیل اقتصاد ایران تبدیل‌شده و حال‌وروز چندان خوشی ندارد. در این میان چندین بانک مطرح و بزرگ که سال‌هاست فعالیت می‌کنند اوضاع به‌مراتب بدتری نسبت به سایر بانک‌ها دارند. مدت‌هاست صحبت بر سر اصلاح ساختار بانک‌هاست اما همچنان هیچ علامت و نشانه‌ای که نشان دهد نمودار عملکرد این بانک‌ها رو به بهبود است مشاهده نمی‌شود.
بانک مرکزی از چند سال پیش اقداماتی را برای این اصلاح ساختار بانک‌ها آغاز کرده است اما بعدازآن دست به اقداماتی زده که فشار بیشتری بر بدنه بانک‌ها وارد کرد. به‌طور مثال از چند سال پیش بانک مرکزی، بانک‌ها را مکلف کرد اموال مازادشان را که بخش زیادی از آن در بخش املاک و مستغلات متمرکز است بفروشند اما سال قبل خود نرخ سود سپرده‌های مدت‌دار را تا ۲۰ درصد افزایش داد و به رشد ۷ هزار میلیارد تومانی هزینه بانک‌ها منجر شد.
شواهد این سیاست‌گذاری‌های متناقض در گزارش‌های مالی بانک‌ها که در سامانه کدال درج می‌شود نمایان است. بر اساس آنچه بانک‌ها تاکنون گزارش داده‌اند فروش اموال مازاد چندان موفقیت‌آمیز نبوده و از طرف دیگر اعطای سپرده‌های ۲۰ درصدی هم بر هزینه آن‌ها اضافه کرده است زیرا آن‌ها باید سود بیشتری به سپرده‌های قبلی بپردازند.
به نظر می‌رسد باوجوداینکه بانک‌ها دارایی‌های هنگفتی دارند اما این دارایی‌ها چندان نقد شونده نیستند و حتی کسی حاضر نیست در فضای نیمه رکود کنونی دارایی‌های بانک‌ها را در ابعاد وسیع خریداری کند. به‌طور طبیعی اقتصاد ایران توانایی خرید این مقدار دارایی را که ۵۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود، ندارد، به‌این‌ترتیب به نظر می‌رسد برای نجات بانک‌ها باید دست به اقدامات جدی‌تری زد.
مقدار زیان ۵ بانک بزرگ
اطلاعات موجود در صورت‌های مالی بانک‌ها که در سامانه کدال هم درج‌شده است نشان می‌دهد ۵ بانک تجارت، صادرات، سرمایه، دی و ایران‌زمین با زیان‌های سنگین مواجه‌اند و جمع کل زیان انباشته این بانک‌ها به مرز ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
در میان آن‌ها شرایط مالی بانک تجارت به‌مراتب بدتر است؛ به‌طوری‌که مقدار زیان عملکرد این بانک در سال مالی ۹۶ به ۵ هزار و ۷۰۴ میلیارد تومان رسیده است که نسبت به سال قبل ۶۶۰ درصد رشد نشان می‌دهد. با این رویه‌ای که بانک تجارت طی می‌کند مقدار زیان انباشته این بانک در پایان سال مالی ۹۶ به ۷ هزار و ۲۳۱ میلیارد تومان خواهدرسید.
بعد از بانک تجارت، بانک صادرات در رتبه دوم جدول ازنظر زیان قرارگرفته است. مقدار زیان بانک صادرات اگرچه امسال نسبت به سال قبل کمتر شده اما بااین‌حال جمع کل زیان انباشته این بانک در پایان سال مالی ۹۶ به ۳ هزار و ۳۵ میلیارد تومان خواهد رسید با این رویه جمع کل زیان انباشته این بانک در سال ۹۶ به ۶ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
بعد از ۲ بانک تجارت و صادرات رتبه سوم زیان ده‌ترین بنگاه پولی به بانک سرمایه که مدت‌هاست معاملات سهامش در بورس متوقف است، اختصاص‌یافته است. اگرچه اطلاعات تازه‌ای از وضعیت عملکرد این بانک در دست نیست اما گزارش‌های مالی سال مالی ۹۴ این شرکت که بعد از مدت‌ها آخر فروردین‌ماه امسال موردبررسی و تصویب قرار گرفت، نشان می‌دهد مقدار زیان ثبت‌شده این شرکت در سال مالی ۹۴ به ۶۷۴ میلیارد تومان رسیده بود و این مقدار در سال مالی ۹۵ به ۳ هزار و ۶۳۳ میلیارد تومان خواهد رسید.
بااین‌حال رویه جمع کل زیان انباشته این بانک به ۴ هزار و ۳۱۹ میلیارد تومان خواهد رسید که البته پیش‌بینی می‌شود با انتشار گزارش‌های مالی سال ۹۶ این مقدار حتی افزایش پیدا کند.
رتبه چهارم جدول زیان ده‌ترین بانک‌های ایران به بانک دی اختصاص‌یافته و این بانک با ثبت ۱۲۰۹ میلیارد تومان زیان در سال مالی ۹۵ به جرگه بانک‌هایی پیوست که بدترین عملکرد رادارند
. پیش‌بینی می‌شود مقدار زیان عملکرد این بانک به ۱۴۰۰ میلیارد تومان برسد؛ اما در میان زیان ده‌ترین بانک‌ها، بهترین عملکرد را بانک ایران‌زمین ثبت کرده است، مطابق آخرین اطلاعات مالی این بانک ۶ میلیارد تومان دیگر به زیان‌های قبلی‌اش اضافه کرده و ارزش کل زیان انباشته‌اش اکنون به ۲۶۹ میلیارد تومان رسیده است. همه این اطلاعات نشان می‌دهد عملکرد بانک‌ها نه‌فقط رو به بهبود نیست بلکه رویه چندان امیدبخشی در جریان نیست
کاهش سود شرکت‌های بورس
اطلاعات آماری از وضع عملکرد شرکت‌های بورس هم نشان می‌دهد مقدار پیش‌بینی سود شرکت‌های بورس هم وارد یک خط سیر نزولی شده است.
انتظار می‌رفت به‌طور آهسته بر مقدار سود شرکت‌های بورس اضافه شود، اما داده‌های آماری نشان می‌دهد منحنی نزول که از بهمن پارسال آغازشده است شیب تندتری به خود گرفته است. بهمن‌ماه پارسال مقدار پیش‌بینی سود شرکت‌های بورس جمعاً به ۵۱ هزار و ۱۲۸ میلیارد تومان رسیده بود و این امیدواری را به وجود آورده بود که بار دیگر سود شرکت‌های بورس به سطح ۳ سال قبل یعنی آذرماه ۹۳ بازگردد اما از اسفند پارسال مقدار سود شرکت‌های بورس بار دیگر وارد یک خط سیر نزولی شده و در همین مدت کوتاه چندماهه ۱۴.۱ درصد افت کرده است؛ به‌طوری‌که در تازه‌ترین گزارش‌ها جمع کل سود ۳۲۶ شرکت بورس ۴۳ هزار و ۹۰۳ میلیارد تومان برآورد شده است که فاصله زیادی با سطح ۳ سال گذشته دارد. در آذرماه سال ۱۳۹۳ مقدار کل سود شرکت‌های بورس به مرز ۶۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود.
به‌تازگی شرکت‌های بورس با انتشار گزارش‌هایی افزایش قیمت را که به افزایش قیمت مواد اولیه منجر شده و همین‌طور اجرای سیاست سرکوب قیمت‌ها را در دولت که به افزایش نیافتن قیمت فروش محصولاتشان منجر شده، عامل کاهش سودشان اعلام کرده‌اند.
