ترامپ فرد معقولی نیست که در چارچوب مشخص کارشناسی شده صحبت کند و تصمیم بگیرد

احمدرضا تندگویان استاد تاریخ و تحلیلگر مسایل بین المللی می گوید: ترامپ فرد معقولی نیست که در چارچوب مشخص کارشناسی شده صحبت کند و تصمیم بگیرد. از این رو، جلو انداختن زمان اعلام نظر درباره برجام، لزوما فلسفه عجیب و غریبی ندارد.

تندگویان در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، در پاسخ به این سوال که آیا جلو افتادن اعلام نظر ترامپ درباره برجام، به معنای خروجی قطعی آمریکا از این توافق است یا خیر، گفت: هنوز نمی شود این موضوع را گفت؛ زیرا هنوز دلایل رد این مسئله فراوان است.

او ادامه داد: ترامپ فرد معقولی نیست که در چارچوب مشخص کارشناسی شده صحبت کند و تصمیم بگیرد. از این رو، جلو انداختن زمان اعلام نظر درباره برجام، لزوما فلسفه عجیب و غریبی ندارد.

وی درباره احتمال خروج آمریکا از توافق هسته ای اظهار داشت: اگر خوشبینانه بگوییم ترامپ ممکن است امشب اعلام کند از آنجا که مایک پمپئو به تازگی به وزارت خارجه آمده و فرصت کافی برای گفت و گو با اروپا نداشته، به طور مثال 4 ماه دیگر فرصت می دهیم تا مذاکرات وزیر خارجه جدید با طرف های اروپایی نیز انجام شود تا مثلا تغییرات لازم را در برجام به وجود بیاورد. ترامپ از این طریق می تواند هم تصمیم خود را عقب بندازد و هم ایران را در حالت «استخوان لای زخم» نگه دارد. امید آمریکایی ها این است که تصور می کند اگر امریکا اگر موضوع را کش بدهد، ایران از نظر اقتصادی از هم می‌پاشد.

او افزود: البته این حالت خوشبینانه به نفع ما نیست؛ زیرا تا 4 ماه دیگر، دولت نمی تواند کار جدید انجام دهد و این وضعیت بی ثباتی ادامه خواهد یافت.

تندگویان درباره فرض دوم پیرامون نظر ترامپ در خصوص برجام نیز گفت: حالت بدبینانه این است که ترامپ مطابق نظر نتانیاهو عمل کند که معتقد است هرچه زودتر به حساب ایران برسیم بهتر است تا اینکه آن را عقب بیندازیم و کار سخت تر شود. از این جهت، ترامپ ممکن است از برجام بیرون بیاید و ضمن برقراری مجدد تحریم ها، اعلام کند که هیچ معافیتی هم به اروپا نخواهد داد. پس از آن هم دنبال بهانه ای بگردد تا مثلا درگیری جدیدی میان ایران و عربستان یا ایران و اسراییل ایجاد کند.

این تحلیلگر مسایل بین المللی درباره احتمال سوم هم اظهار داشت: حد وسط این است ترامپ از برجام خارج شود ولی اعلام کند که به شرکت های اروپایی در خصوص تحریم ایران، معافیت خواهد داد تا اروپا از سرمایه گذاری در ایران دچار تحریم های آمریکا نشود. در این حالت، ترامپ هم به قول انتخاباتی اش عمل کرده هم به حرف اروپایی ها گوش داده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا اظهارات روحانی در خصوص احتمال باقی ماندن در برجام در صورت تعهد اروپا، می تواند ناشی از ارائه یک پیشنهاد و تضمین جدید از سوی اروپا به ایران باشد؟، گفت: خیر. ما در حال حاضر در حال رصد پیشنهاد اروپایی ها به آمریکا هستیم. آنها 5، 6 ماه است تلاش می کنند اگر نتوانند ترامپ را در برجام نگه دارند، دست کم از آنها درباره اروپا معافیت بگیرند. اگر بتوانند این کار را به سرانجام برسانند، می توانند ایران را راضی به ماندن در برجام کرده و برجام منهای آمریکا را پیش ببرند؛ یعنی همان انتخاب «حد وسط» که به آن اشاره کردم.