پینار ترومبلی، دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه کالیفرنیا و عضو هیات علمی دانشگاه پلی تکنیک کالیفرنیا می گوید: این روزها سازمان مذهبی دیانت در ترکیه به یکی از سازمان های خبرساز و مورد توجه رسانه ها تبدیل شده است. این سازمان که در واقع اداره امور مذهبی ترکیه است تبدیل به یکی از موضوعات محبوب در رسانه های اجتماعی شده است. چرا که در 3 فوریه، آخرین حکم مذهبی خود را صادر کرد که موجب واکنش هایی شد. در صفحه وب سایت تعاملی این سازمان، که در آن مردم می توانند سوالات خود را ارسال کنند و متخصصین مذهبی پاسخ های خود را به اشتراک بگذارند، موضوع بحث انگیز جدیدی ظاهر شد.
به گزارش «انتخاب» المانیتور با این مقدمه نوشت: این سوال ساده اما عجیب بود: «آیا با دست چپ غذا خوردن قابل قبول است؟" »
پاسخ متخصص، بر اساس یک روایت معروف داده شد. روایتی که به مسلمانان توصیه می کرد که با دست راست خود غذا بخورند و به آنها آموزش می دهد به کودکان خود نیز همین را تاکید کنند، چرا که «شیطان با دست چپ می خورد.»
جستجویی کوتاه در یوتیوب، نیز چندین رهبر مسلمان ترکیه را نشان می دهد که در مورد این موضوع اتفاق نظر دارند. همین موضوع کافی بود تا تعداد زیادی از مردم در مورد پاسخ مذکور عصبانی شوند. به خصوص افرادی که چپ دست متولد شده اند یا دست راست خود را بر اساس مشکلی از دست داده اند. پرسش آنان این بود که در این دستورالعمل اسلامی برای عذرها و دلایل پزشکی امکان استئنا فراهم شده یا خیر ؟
با این حال دیانت به سرعت به هدف اصلی خشم، استهزا و سارکاسم در ترکیه تبدیل شد. به عنوان مثال، روزنامه نگار روزنامه حریت ، آرتوگرال اوزاکو با قطعه طنزآمیزی که در آن اظهار شگفتی نیز دیده می شود، به جزییات این فتوا پرداخت و گفت: زمانی که زمینی ها در نهایت موفق به سفر به ونوس می شوند. آن هم ونوسی که در جهت مخالف با دیگر سیارات می چرخد، تکلیف ملت با دست چپشان چه خواهد بود؟
جالب است که در زبان ترکی استانبولی ، فعل «خوردن» می تواند به معنای سرقت و دست درازی به اموال یا حقوق فردی تلقی شود. بر همین اساس نیز اسمث اوزل، یک شاعر برجسته اسلامگرا، در خطابه ای می گوید «پربیراه هم نیست که در این کشور به متجاوزین و مفسدان اقتصادی نیامده که با دست چپ اموال کشور را غارت کنند». این نقل قول از عصمت اوزل اخیرا به شدت، مورد توجه گسترده کاربران شبکه های اجتماعی واقع شده است.
اما در میان این اعتراضات، همه مثل اوزل یا اوزاکو با تمسخر سخن نگفته اند. برخی نیز با خشم و عصبانیت با دیانت برخورد کرده اند. برای مثال یکی از انتقادهای تند و تیز به دیانت این است که چرا این سازمان علیه فساد، خیانت، بی اعتمادی نسبت به اقدامات دولتی و حتی بودجه های قابل توجهی که در اختیار مدیران ارشد دولتی قرار دارد فتوا صادر نمی کند.
مورات مورات اوغلو، روزنامه نگار روزنامه سوزکو، می گوید : «بودجه وزارت آموزش و پرورش 8.8 درصد افزایش یافته است، در حالیکه سهم دیانت 13.2 درصد افزایش بوده است . در حال حاضر بودجه سال 2018 دیانت بالغ بر 7.7 میلیارد لییر (حدود 2 میلیارد دلار) است.»
در 12 فوریه، خبری منتشر شد که یکی از معروف ترین امامان دینی ترکیه یعنی ایهسان سنوکاک، از مقام خود در دیانت استعفا داد. سنوكاك در ماه نوامبر پس از بحث بر سر موضع خود مبنی بر اینكه زنان شلوارپوش مرتكب گناه شده اند و به جهنم می روند مورد اعتراض واقع شد . پس از آن در ماه فوریه، سنوکاک توصیه کرد که یک مرد باید از بوسیدن دست مادر جوان خود امتناع کند. چرا که ممکن است این موضوع منجر به وسوسه شود.
اما فقط تفاسیر اجتماعی و فرهنگی نیستند که دیانت را به خطر انداخته اند. بلکه درگیر شدن در سیاست نیز به جنجالی شدن دیانت کمک کرده است.
این تنها چند مورد از اقدامات مهمی است که تنها در نیمه اول ماه فوریه توسط دیانت انجام شد و به سرعت به هدف کاربران رسانه های اجتماعی تبدیل شد و آنان را عصبانی کرد.
بسیاری از معترضین می گویند چگونه در شرایطی که بسیاری از رسانه های داخلی ترکیه تحت سانسور شدید قرار دارند و مردم برای انتقاد از ارتش آزاد ترکیه در سوریه تحت تعقیب قرار می گیرند، دیانت آزاد است هر سخنی مطرح کند؟
