رییس شبکه شتابنگاری کشور با بیان اینکه زلزله شب گذشته استانهای تهران و البرز در 23 ایستگاه به ثبت رسید گفت: دستگاهها ثبت شتاب زلزله در ایران باید مجهز به تکنولوژی روز و در رده A باشند در حالی که در شرایط حاضر ایران فاقد این دستگاهها است.
مهندس اسماعیل فرزانگان در گفتوگو با ایسنا با اشاره به وقوع زلزله شب گذشته تهران و البرز، افزود: آنچه که از این زلزله از شب گذشته تاکنون ثبت کردیم، این زمینلرزه در 23 ایستگاه شتابنگاری شبکه ملی کشور ثبت شده است.
وی ثبت این شتاب در دو ایستگاه "رازقان" و "مامونیه" استان مرکزی را از جمله این رکوردها دانست و ادامه داد: علاوه بر آن ایستگاههای شتابنگاری قم نیز شتاب زلزله شب گذشته را به ثبت رسانده است.
فرزانگان اضافه کرد: بر اساس آخرین اطلاعات به دست آمده ایستگاههای "ایوانکی" و "گرمسار" استان سمنان در شرق تهران نیز این زمینلرزه را ثبت کردهاند.
رییس شبکه شتابنگاری کشور با اشاره به میزان شتاب این زلزله، توضیح داد: حداکثر شتاب ثبت شده این زلزله در ایستگاه "مردآباد" با 196 سانتیمتر بر مجذور ثانیه و بعد از آن بیشترین میزان شتاب ثبت شده این زلزله در ایستگاه دیگر ما در کرج با 51 سانتیمتر بر مجذور ثانیه بوده است.
وی با اشاره به دادههای به دست آمده از ایستگاههای شتاب نگاری تهران با تاکید بر اینکه شتابهای ثبت شده در این ایستگاهها متفاوت بوده است، خاطر نشان کرد: در ایستگاههای تهران از شتابهای یک و 3 سانتیمتر بر مجذور ثانیه تا حدود 27 سانتیمتر بر مجذور ثانیه به ثبت رسیده است.
به گفته این محقق زلزله، ثبت شتاب 27 سانتیمتر بر مجذور ثانیه در ایستگاه دانشگاه صنعتی شریف بوده است.
فرزانگان با تاکید بر اینکه اطلاعات ایستگاهها در حال تخلیه است، اظهار کرد: همکاران ما در منطقه هستند و در ایستگاههایی که ما نتوانستیم از تهران اطلاعات آنها را تخلیه کنیم، در حال تخلیه این اطلاعات هستند و تا بعدازظهر امروز اطلاعات این ایستگاهها جمع آوری خواهد شد.
ثبت یک باره شتاب برای هر زلزله
رییس شبکه شتابنگاری ایران ادامه داد: زمانی که یک زلزله رخ میدهد ایستگاه شتابنگاری در پیرامون همان زمینلرزه با توجه به بزرگا و قدرت زلزله، شتاب حرکت زمین ناشی از زمینلرزه را ثبت میکند.
وی با بیان اینکه این طور نیست که برای یک زلزله دائما شتاب زلزله ثبت شود، ادامه داد: زمانی که زلزله رخ میدهد شتاب همان زلزله به ثبت میرسد.
ضرورت توجه به کارآمدتر کردن دستگاههای شتابنگاری
مهندس فرزانگان با تاکید بر اهمیت دستگاههای شتابنگاری در ثبت رخدادهای لرزهای گفت: آنچه که مسلم است این است که هر چه دادهها سریعتر استخراج و منتشر شود کمک شایان توجهی به امر مدیریت بحران خواهد کرد.
وی با بیان اینکه ایستگاههای شتاب نگاری عمدتا در شهرها و روستا نصب شده است، گفت: اگر در زمینلرزهای شتاب ناشی از زمینلرزه در شهرها و روستاهای مختلف داشته باشیم میتوانیم تصویر بهتری از خرابیهای احتمالی آن زمینلرزه در آن منطقه داشته باشیم.
به گفته این محقق بر اساس شتاب ثبت شده از طریق این دستگاهها میتوان میزان آسیبهای وارد شده به ساختمانهای مسکونی را برآورد کرد.
وی ادامه داد: از این رو این دادهها به سیستمهای مدیریت بحران کمک خواهد کرد تا تصویر واضحترین و روشنتری از میزان خرابیها در منطقهای که تحت تاثیر زلزله قرار گرفتهاند ایجاد کند.
رییس شبکه شتابنگاری کشور تاکید کرد: در صورت آنلاین و بر خط بودن و مدرن بودن دستگاههای شتابنگاری دادهها سریعتر منتشر میشود ضمن آنکه تصمیم گیری در زمینه امداد رسانی بهتر صورت میگیرد.
وی در عین حال اظهار کرد: با توجه به اینکه برخی از ایستگاههای شتاب نگاری ما بر خط نبوده است ولی از این زمینلرزه 23 مورد در 23 نقطه مختلف رکورد گرفتیم، حال اگر سیستمها برخط باشند این اطلاعات در مدت زمان کوتاهی در اختیار مسوولان ذیربط قرار خواهد گرفت.
نیاز کشور به دستگاههای شتابنگار رده A جهانی
فرزانگان در خصوص قدمت دستگاههای نصب شده در کشور توضیح داد: برخی از دستگاههایی که ما در این زمینلرزه استفاده کردیم حدود 22 تا 23 سال قدمت دارند و برخی دیگر از آنها حدود 10 تا 11 سال بوده است ولی نکته اصلی در این زمینه این است که دستگاههای شتابنگار باید به گونهای ساخته شوند که نیاز به تعویض سالیانه آنها نباشد.
به گفته وی فناوری به کار رفته در این دستگاهها باید تکنولوژی روز باشد که برای مدت زمانی نیازها را برطرف کند و این مدت زمان حدود 10 سال است.
فرزانگان با تاکید بر اینکه از این رو کیفیت ساخت دستگاههای شتابنگار برای استفاده در شبکه ملی حتما باید از نوع دستگاههای رده A جهانی باشد، گفت: دستگاههای شتابنگاری دارای ردههای A، B و رده C هستند و در دنیا دستگاههای شتابنگارهایی که برای شبکه ملی استفاده قرار میگیرند از نوع شتابنگارهای رده A هستند.
به گفته وی شتابنگارهای رده A دستگاههایی هستند که از آخرین فناوریهای به روز برخوردار هستند و کارایی آنها در ثبت زمینلرزهها بسیار بالا است.
مهندس فرزانگان در پایان تاکید کرد: در حال حاضر ایران فاقد این دستگاهها است ولی اقداماتی برای تهیه این نوع شتابنگارها در حال انجام است.
رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست وخدمات شهری شورای شهر تهران از آمادگی نسبی در مواجه با زلزله احتمالی خبر داد.