قائم مقام مدیرعامل خانه عمران گفت: ایران یک درصد جمعیت دنیا را دارد اما ۲۰ درصد تلفات زلزله طی ۵۰ سال اخیر مربوط به ایران بوده است.
به گزارش ایسنا، حسن علی مجبوریان ـ قائم مقام مدیرعامل خانه عمران ـ صبح امروز در نشست خبری "ایمن سازی ساختمانها در برابر زلزله" اظهار کرد: در طول ۵۰ سال گذشته مقایسه زلزله در ایران و سایر کشورهای جهان نشان می دهد در کل دنیا ۴۷۰ هزار نفر در جهان از بین رفته اند و این رقم در ایران ۱۱۴ هزار نفر است. ما یک درصد جمعیت دنیا را داریم ولی بیش از ۲۰ درصد تلفات زلزله در جهان مربوط به ایران است.
وی با اشاره کشور ژاپن گفت: ژاپن با وجودی که از نظر ساخت و ساز ایمن وضعیت مطلوبی داشته در سال ۲۰۰۳ تصمیم می گیرد که ۲۵ درصد ساختمانها که مقاومت لازم از نظر استانداردهای خودشان را نداشته مقاوم سازی کنند که در طول ۱۵ سال آن رقم را به ۱۰ درصد کاهش داده اند.
زلزله بعد از مدتی فراموش می شود
قائم مقام مدیرعامل خانه عمران اظهار کرد: بسیاری از ساختمانهایی که در زلزله کرمانشاه فرو ریخته اند نوساز بوده اند. ما فراموشکاریم، زلزله اتفاق می افتد و ۴۰ هزار نفر کشته می شوند؛ رقمی که معادل یک جنگ است اما بعد از مدتی از یاد می بریم. باید از تجارب کشورهای دیگر استفاده کنیم. در بعضی کشورهای اروپایی بخشهای خصوصی را درگیر کرده اند. بدنه جامعه نیز درگیر شده و انتظارات را بالا برده اند.
گردش مالی صنعت ساختمان از درآمد نفتی بیشتر است
به گفته مجبوریان، صنعت ساختمان تقریبا بزرگترین صنعت کشور است و از نظر ارقام مالی در صدر قرارارد. ترنول مالیا ین بخش حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار میلیارد تومان است که از میزان کل فروش نفت بیشتر است. درآمدهای کشورها در حوزه مالیاتی هم در همین حدود است.
وی افزود: هزینه ایجاد اشتغال با استفاده از صنعت ساختمان بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان در سال است؛ در حالی که در سایر صنایع به طور متوسط ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان است. بنابراین بخش ساختمان از زوایای مختلف دارای اهمیت است.
قائم مقام مدیرعامل خانه عمران با طرح این سوال که هدف اصلی در صنعت ساختمان چیست، گفت: کارکرد اصلی باید این باشد که یک خانه امن برای آسایش و آرامش ایجاد کنیم. مهمترین تستی که معمولا در ساختمان اتفاق میافتد زلزله است؛ رویدادی واقعی که متاسفانه حذف شدنی نیست. زلزله کرمانشاه بهانه ای شد تا یک بار دیگر به این موضوع بپردازیم.
مجبوریان اظهار کرد: عملکرد ساختماهای فلزی بر اساس گزارش موسسات رسمی نشان از نامناسب بودن اتصالات، جوشهای نامناسب، جداشدگی دارد. درساختمانهای بتنی نیزمهمترین مساله پایین بودن کیفیت بتن، آرماتوربندی نامناسب، شکست اتصالات بوده است.
۸۰ درصد مشکلات ساختمان ناشی از ۲۰ درصد بی توجهی است
وی با بیان اینکه ۸۰ درصد مشکلات ساختمانی ناشی از ۲۰ درصد بی توجهی است گفت: در حال حاضر آیین نامه ۲۸۰۰ برای ساختمانهای اسکلت فلزی یا بتنی راهکار دارد ولی در اجرا این کار اتفاق نمی افتد.
مجبوریان تصریح کرد: بیمارستان جدیدی که باید در بحران خدمات می داد در کرمانشاه ساخته شده بود در زلزله تخریب شد و نتوانست سرویس بدهد. آیین نامه های ما در چند سال گذشته سختگیرانه تر شده است. پس قاعدتا باید به سمت ایمنی می رفتیم اما چه اتفاقی افتاده که این مشکلات ایجاد می شود.
وی با بیان اینکه راهکارها باید جامع باشند گفت: باید راهکاری ایجاد کنیم که همه در آن ذی نفع باشند. مثلا کسی که می فروشد باید علاقه مند باشد، کسی که می خرد مطمئن باشد که کالای ایمن می خرد، بنابراین باید به منافع مشترک برسیم.
مجبوریان، دانش فنی و مدیریتی، طراحی، اجرا، نظارت، نظام مهندسی، متولیان شهری، قوانین مدنی، مصالح با کیفیت و رویه ها را از جمله نقاط ضعف عنوان و تاکید کرد: نگاه تک بعدی و محدود را باید کنار بگذاریم و فضایی برای مشارکت ایجاد کنیم که در این فضا تعامل برای همه ذی نفعانایجاد شود. از آنها دعوت کنیم و حرفهایشان را بشنویم. اگر همسویی و هم افزایی ایجاد شود راهکارها به نتیجه می رسد.
وی افزود: راهبردها باید در قالب آموزش نیروی انسانی، ایجاد مطالبه گری عمومی، پرورش عوامل اجرایی کارآمد و ترغیب نهادهای نظارتی مردم نهاد باشد. این راهبردها باید در قالب برد برد تنظیم شود.
مجبوریان، راهکار خانه ایمن را "سایمن" عنوان کرد و گفت: سایمن مخفف ساختمان ایمن است که به سه زمینه کنترل اجرا، صحت سنجی طراحی و بررسی منابع پرداخته شده است. با استفاده از این روشها اگر بتوانیم یک سال به طول عمر ساختمان اضافه شود حدود ۵ تا ۶ میلیارد تومان از سرمایه های کشور حفظ می شود.
اظهارنظر مدیرعامل خانه عمران درباره ایمنی مسکن مهر کرمانشاه
همچنین حمید ادیبی ـ مدیرعامل خانه عمران ـ در این نشست درخصوص تخریب دیوارهای واحدهای مسکن مهر در زلزله کرمانشاه اظهار کرد: عکسها نشان می دهد سقف و ستونها نریخته و دیوارها فروریخته است. اگر زلزله ای آمد و ساختمانی سقفش فرو نریخت این ساختمان از نظر ایمنی حداقلهای استاندارد را داشته است. قرار نیست این ساختمانها مانند بیمارستان پایدار بماند؛ چون نوع ضرایب ایمنی آنها متفاوت است.
وی با اشاره دو دهه فعالیت خانه عمران گفت: ما یک نگاه چند بعدی به بحث ایمنی ساختمان داریم. مساله ایمنی را نمی شود یک بعدی بحث کرد. برای تامین ایمنی و تحقق آن که حق افراد است باید یک هم افزایی بین ارکان مختلف ساخت و ساز، تشکلهای تخصصی، رسانه ها و مردم ایجاد کنیم و در قالب برنامه هایی مشترک، به ایمنی دسترسی پیدا کنیم.
ارایه هشت راهبرد برای ایمنی ساخت و ساز
مدیرعامل خانه عمران با ارایه هشت راهبرد برای تحقق ایمنی ساختمان اظهار کرد: اصلاحات ساختاری و فرآیندی در نظام ساخت و ساز، توسعه دانش واخلاق حرفه ای دست اندر کاران، پرورش عوامل اجرایی کارآمد، اجرای مدلهای انگیزشی و رویدادهای تشویقی داوطلبانه، ارتقای آگاهی عمومی و مطالبه گری بهره برداران، شفافیت و پاسخگویی در وظایف و مسوولیتها، استفاده حداکثر از فناوری اطلاعات و ترغیب و بسط نهادهای نظارتی مردم نهاد در این مدل باید لحاظ شود.
ادیبی تصریح کرد: با جبر، لزوما امکان دسترسی به ایمنی ساختمان وجود ندارد. کما اینکه طی این مدت با این همه الزامات به این مهم دست پیدا نکردیم. لذا باید به دنبال مدلهای داوطلبانه که قاعده برد ـ برد در آنها لحاظ شود و منابع مختلف ذی نفعان دیده شود این مسیر را طی کنیم. از جمله مواردی که می تواند در این راستا به ما کمک کند پیش بینی یک سری جوایز، مسابقات و نشانها است. یکی از مدلهای به اجرا گذاشته شده، مدل ارایه شده از سوی گروه تضمین کیفیت ساختمان ایمن (سایمن) است.
ابداع اتاق ایمن برای زمان وقوع زمین لرزه
همچنین آجرلو ـ مشاور ارشد خانه عمران ـ گفت: بعضا ساختمانها در زلزله فرو نمی ریزد اما در پس لرزه ها دچار ریزش می شود که باید برای آن راهکار داشته باشیم. اینکه ساختمانها هیچ حرکتی نداشته باشد هزینه های زیادی دارد ولی می شود در هر واحد یک اتاق را با سازه های سبک مقاوم سازی کرد؛ به طوری که اگر ساختمان به نسبت ارتفاع و شرایط دچار ریزش شد آن اتاق، ایمن باشد و به محض آنکه هشدارهای زلزله آمد افراد بتوانند به اتاق ایمن بروند. من این طرح را ابداع و در شهرداری مطرح کردم. بعد از آنکه از شهرداری خارج شدم بعضی افراد به نام خودشان پرورش دادند ولی چیزی که عملیاتی شود بیرون نیامد.
سازنده بیمارستان سالم مانده کرمانشاه: اسکلت سالم مانده و بنا دچار تخریب شده است
در این نشست همچنین حسن ارباب، سازنده بیمارستان کرمانشاه که در زلزله اخیر سالم مانده و دچار تخریب نشده است گفت: آن بیمارستان به لحاظ ساختار اسکلت مشکلی نداشت و بیشتر در نمای ساختمان مشکل ایجاد شده که به ساختمان دوخته نشده است. ساختمان ایستایی دارد ولی دیوارها پیوستگی لازم را نداشته است.
مدیر سابق خانه سازی افزود: مساله اصلی این است که ساختمان اقتصادی باشد؛ یعنی فارغ از بحث زلزله، بتواند قابل فروش باشد و سودآوری داشته باشد که مقررات متفاوتی هم برای این کار داریم. البته باید فرهنگسازی کنیم که بی جهت مصرف مصالح سنگین و گران قیمت در نما به کار برده نشود. سنگ بلای عجیبی است. البته برای همه ساختمانها آن را رد نمی کنیم.
ارباب با بیان اینکه هزینه هر متر مربع سازه سالم حداکثر ۹۰ هزار تومان بالاتر از سازه غیرایمن است گفت: در کل قیمت تمام شده این رقم حدود ۱.۵ درصد می شود. اما می بینیم برخی سازندگان برای این رقم ناچیز، با احداث یک ساختمان ناایمن، کل ساختمان را زیر سوال می برند.