رویترز نوشت: پس از تصمیم دونالد ترامپ در عدم تأیید توافق هسته ای ایران در این ماه، کشورهای اروپایی بهت زده از خود می پرسند رئیس جمهور امریکا در مرحله بعد چه خواهد کرد.
به گزارش «انتخاب»؛ دیپلمات ها سناریوهایی را که می ترسند بتواند روابط طرفین را تبدیل به بحران کند، طراحی کرده اند: جنگ تجاری، موضع گیری نظامی علیه کره شمالی، یا نقض معاهده تسلیحاتی منعقد شده در دوره جنگ سرد.
از 9 ماه گذشته که ترامپ بر مسند ریاست جمهوری نشست، دولت های برلین، پاریس و لندن، نسبت به خطری که در لفاظی او پیداست و اینکه بتوان اقدامات تندش را توسط عقلای کابینه اش و همچنین فشار متحدان متوقف کرد، دچار تردید هستند.
اما به گفته ی دیپلمات ها و تحلیلگران، تصمیم ترامپ در مورد ایران باوجود درخواست های شخصی مکرون، مرکل و ترزا می، محاسبات در اروپا را تغییر داده است.
دیگر این اطمینان وجود ندارد که در سه سال باقی مانده از ریاست جمهوری ترامپ، اروپا بتواند بدون ترس از اختلافات عمده و احتمالا مداوم، روابط خود را مدیریت کند. هنگامی که سطح مخاطرات بالا باشد، باور کردن این که ترامپ به حرف های مشاوران و شرکای خود گوش کند، غیر ممکن است. اضطراب و نگرانی به طور خاص در آلمان بسیار زیاد است، زیرا هویت شخصی این کشور وابسته به روابطش با امریکا است و اتحاد این کشور با امریکا، در مقایسه با فرانسه یا بریتانیا، به طور خاص در مورد موضوعات دفاعی و امنیتی بسیار عمیق تر است.
ولفگانگ ایشینگر، سفیر پیشین آلمان در واشنگتن و رئیس کنفرانس امنیت مونیخ می گوید: "در برلین حس ناامیدی حاکم است، حسی ناشی از این که ترامپ نمی داند چه چیزی به خطر افتاده، اینکه او فاکتورهای تاریخی را که در اینجا نقش دارند، درک نمی کند".
او گفت: "روابط اروپا و امریکا تماما بر پایه اعتماد است. اما تصمیم ترامپ در مورد ایران، ما را وارد فاز جدیدی کرد، فازی که از بین برنده اعتماد است".
تصمیم ترامپ در عدم تأیید توافق ایران، ضرورتا منجر به ابطال آن نمی شود و به این بستگی دارد که کنگره به عنوان تصمیم گیرنده، تحریم های جدیدی را علیه ایران وارد کند یا خیر. اما اروپاییان بر این نظر اجماع دارند که برجام به عنوان دستاورد بزرگ دیپلماتیک در خطر است.
زمانی که مرکل اخیرا گفت ممکن است اروپا نتواند به امریکا اعتماد کند و باید سرنوشت خودش را خود به دست گیرد، به اعتماد از دست رفته در ماه می اشاره می کرد.
این حس عدم اعتماد، پس از نشست G7 در شهر سیسیل به وجود آمد که در آن ترامپ نسبت به درخواست متحدان مبنی براین که به توافق چندجانبه دیگری با عنوان "توافق اقلیمی پاریس"، متعهد بماند، بی توجه بود.
پس از آن، تلاش مرکل معطوف به انتخابات و تشکیل ائتلاف شد و در مورد روابط دو سویه اروپا یا امریکا حرف چندانی نزد.
از طرفی ماکرون تمامی تلاش خود را کرد تا رئیس جمهور امریکا را کاملا راضی کند، وی را برای جشن های روز ملی فرانسه (مرسوم به روز باستیل)، به پاریس دعوت کرده و مجددا در ماه گذشته در سازمان ملل با او ملاقات نمود.
ماکرون در زمینه موضع ترامپ به توافق اقلیمی پاریس و ایران گفت: "من از وادار کردن ترامپ به تغییر دادن تصمیمش ناامید نیستم".
مقامات اروپایی در گفتگوهای شخصی می گویند که نگرانند عدم پذیرش برجام از سوی ترامپ به معنای آغاز مجموعه ای چنین اقداماتی از سوی واشنگتن باشد.
یک دیپلمات ارشد اروپایی گفت، مناقشه بعدی احتمالا در زمینه تجارت باشد؛ وی تلاش ترامپ برای از سر گیری مذاکرات قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی – و تهدیدهای او برای لغو آن – را یک "آزمون" توصیف کرد.
شرکت های اروپایی، خصوصا شرکت های اتومبیل سازی آلمان که شرکت تولیدی در مکزیک دارند و محصول را به امریکا صادر می کنند، با نقض قرارداد تجارت آزاد امریکای شمالی، به شدت ضربه خواهند خورد.
همچنین این نگرانی وجود دارد که ترامپ تعرفه های جدیدی برای واردات فولاد اعلام کند که تهدیدی برای ضربه زدن به صادرکنندگان اروپایی و نیز چینی است.
یک دیپلمات اروپایی گفت: " در زمینه تجارت، تا کنون ترامپ های و هوی زیادی به راه انداخته، اما در عمل کاری صورت نگرفته است، با این حال این امر بدان معنا نیست که شرایط به همین منوال باقی بماند. ما باید آمادگی برای اقدامات محافظتی داشته باشیم. هر اقدامی که باعث ضرردهی مستقیم یا غیر مستقیم شرکت های اروپایی شود، شرایطی را به وجود خواهد آورد که غیر قابل کنترل خواهد بود".
کره شمالی، دیگر کشوری است که موجب نگرانی اروپایی ها است. تورستن بنر، رئیس موسسه سیاست جهانی در برلین، معتقد است عکس العمل اروپا به تقابل نظامی در شبه جزیره کره "آشفتگی به اندازه جنگ در عراق" را به همراه خواهد داشت.
در نگاه اروپاییان، در چنین تقابلی، واشنگتن متجاوز خواهد بود. این امر موجب تقویت احساسات ضد امریکایی می شود، و کار را برای رهبران اروپا دشوار خواهد کرد که بخواهند در کنار ترامپ و کسانی بایستند که صدایشان تشویق و دعوت به عهدشکنی با واشنگتن است- مهم نیست این امر تا چه حد در عمل غیرواقعی به نظر رسد.
یک دیپلمات آلمانی به رویترز گفت: ما باید به این حقیقت واقف باشیم که بهر حال، در برخی امور با ترامپ سر و کار داریم و وقتی او کار خود را انجام دهد و برود، دیگری راهی برای اصلاح وجود ندارد. برای مردم روشن نیست که این امر، وابسته به موجودیت کشور است و شما باید به آن عکس العمل نشان دهید.
نگرانی ها در مورد چنین احساساتی منجر شده تا گروهی از متخصصان سیاست خارجه ی آلمان، در این ماه بیانیه ای با عنوان "بهر حال، امریکا، امریکاست//// همه یک طرف، امریکا یک طرف" منتشر کنند و در این بیانیه در مورد عواقب روی برگردانی از واشنگتن به خاطر ترامپ، به برلین هشدار دهند.
سفیر پیشین، ایشینگر این دیدگاه را دارد. اما او نیز نگران است که روابط بدتر و بدتر خواهد شد.
یکی از بزرگترین دلایل نگرانی و ترس او، خروج از پیمان منع موشکهای هستهای میانبُرد است؛ پیمان کاهش تسلیحات هسته ای که توسط رئیس جمهور رونالد ریگان و رهبر شوروی سابق میخائیل گورباچوف در سال 1987 به امضا رسید. واشنگتن و مسکو یکدیگر را به نقض این معاهده متهم می کنند و گورباچوف شخصا در این ماه هشدار داده که این معاهده در معرض خطر است.
ایشینگر می گوید، رئیس جمهور امریکا برای مردمان چندین نسل آلمان، سمبل اتحاد دو سوی اقیانوس اطلس بوده است- از جان کندی تا ریگان و از بیل کلینتون تا باراک اوباما.
او می گوید: "با ریاست جمهوری ترامپ، من بعد از این دیگر نمی توانم به بچه هایم بگویم که امریکا بخشی از این اتحاد است. باعث ناراحتی است. من نمی دانم چطور می توان فقدان این سمبل را جایگزین نمود".
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در مصاحبه ای با مجله آمریکایی تایم گفت که به دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در مورد لغو برجام هشدار داده است.