عضو هیات علمی دانشگاه تهران به بررسی برنامه وزیر نیرو پیشنهادی دولت دوازدهم پرداخت و گفت: گرچه موارد متعدد و مفیدی در برنامه آورده شده اما لازم است که در برخی زمینه ها همچون قیمتگذاری و توجه به مسائل آب به جزییات بیشتری توجه شود.
شهاب عراقینژاد در گفت و گو با ایسنا، در خصوص کلیات برنامههای پیشنهادی اردکانیان گفت: کلیات برنامه اردکانیان بهعنوان وزیر پیشنهادی نیرو دارای ۶ ویژگی اصلی است. اولین مورد این است که برنامه او برنامهای همه جانبه، همهنگر، فرابخشی و یکپارچه است.
این کارشناس مدیریت منابع آب با اشاره به اینکه برنامه پیشنهادی بهگونهای که روی یک موضوع خاص تکیه داشته باشد نیست، ادامه داد: دومین مورد این است که برنامههای وزیر پیشنهادی نیرو انعکاسی از شیوههای بینالمللی و بعضا پیش آزموده است، پس کاملاً به چارچوبهای خارج از وزارت نیرو هم اشاره دارد. سومین مورد این است که راهحلها را صرفا در درون وزارت نیرو جستوجو نکرده و میخواهد وارد چارچوبهای خارج از وزارت نیرو شود.
عراقینژاد چهارمین ویژگی را تعبیر آسیبشناسی منصفانه دانست و گفت: حتماً در این بخش یک اقدام سریع مورد نیاز است. می بایست مبتنی بر آسیب شناسی اقداماتی انجام و راهکارهایی استخراج شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران دامه داد: پنجمین ویژگی برنامه وی این است که برنامهها در راستای اسناد بالادستی جمهوری اسلامی تدوین شده و تفکرات والایی در این برنامه وجود دارد.
وی افزود: در نهایت و ششمین ویژگی این است که نشان میدهد تهیه کننده برنامه بر وضع موجود آب کشور احاطه کامل دارد، این شش سرفصل را ویژگی مهم کلیات برنامههای اردکانیان میتوان نام برد.
عراقینژاد افزود: پیشنهادی را که میتوان روی کلیات این برنامه گذاشت این است که برنامههای پیشنهادی برنامه کوتاه مدتی نیست و لازم به ظرفیتسازی است و شاید بهعنوان پیشنهاد لازم باشد اقدامات کوتاهمدت را اولویتبندی کند و یک جایی باید بحث ظرفیتسازی برای ادامه برنامه گنجانده شود و در کوتاهمدت هم جوابهای در خور و شایسته داشته باشد.
وی اضافه کرد این برنامه با هدف خاصی نوشته شده است و نباید انتظار داشت که تمام شاخصهای وضعیت آب کشور را در برگیرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: اگر بخواهیم وارد جزییات این موضوع شویم، باید شش مسئله اصلی را باید سرلوحه کار خود قرار دهیم، اول این که ارتباط آب برای تأمین نیازهای پایه را جدی بگیریم؛ چراکه تأمین آب برای مصارف شهر و روستاها در وهله اول، اساس امنیت آب شهری و روستایی است.
عراقینژاد اضافه کرد: دیگر اینکه تهدیدی که در اقتصاد آب وجود دارد، این است که آبی که در بخش صنعت و یا کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد، آیا به رشد تولید کمک میکند و آیا موجب معاش میشود یا خیر؟ در این راستا باید گفت که جمعیت قابل توجهی از کشور آب را برای معاش مورداستفاده قرار میدهند، بنابراین هر مسئلهای که در آب باشد، برای امنیت و معیشت جامعه میتواند اثرگذار باشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: مسئله چهارم امنیت آب و محیطزیست است؛ چراکه عدم امنیت آب برای محیطزیست را در سال های اخیر بسیار مشاهده کردهایم لذا لازم است که اکنون به این مهم توجه کرد.
عراقینژاد ادامه داد: امنیت آب و مخاطرات آن مسئله پنجم است؛ چراکه آب دارای مخاطراتی است بهطوریکه در چند سال اخیر بحث سیلابها باعث شد صدمات فراوانی به کشور تحمیل شود یا بحث خشکسالی که در ۱۰ سال اخیر کشور را تحت تأثیر خود قرار داده است.
وی ادامه داد: بحث امنیت آب و استقلال آب ششمین مسئله است، یعنی استقلال آبی را باید جدی بگیریم و موضوع دیپلماسی آب را فراموش نکنیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: این شش مشکل با یک وزن خاص بروز نکردهاند و باید پرسید آیا در برنامههای وزیر پیشنهادی نیرو این شش مشکل دیده شده و راه حل های آن در برنامههای او وجود دارد؟ جواب ما این است که این شش موضوع را میتوان پیدا کرد و رد پای این مسائل در برنامه اردکانیان دیده می شود.
عراقینژاد در خصوص راهبردهای اشارهشده توسط اساتید و کارشناسان گفت: برنامه پیشنهادی وزیر نیرو دارای نقاط قوت و مزایای زیادی است. پیشنهاد بنده این است که باید در بحث راهبردها امنیت آب با تأکید بر توسعه کمآببر مطرح شود.
وی افزود: در خصوص قیمتگذاری بر اساس هزینه تمامشده مواردی در این برنامه مطرح شده، پیشنهاد این است که استفاده از ارکان سهگانه هزینهتمامشده، ارزش اقتصادی و توان پرداخت سه رکنی هستند که میتواند به عنوان راهبرد جامعتری مطرح شوند.
به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، بحث شورورزی در برنامه پیشنهادی وزیر نیرو دیده نشده، بنابراین پیشنهاد میشود با استفاده از دانش بومی آب این موضوع گسترش داده شود و ضمنا به بحث حقوق آب نیز می بایست توجه بیشتری داشت.