ليست اصلاح طلبان در انتخابات مجلس دهم در شرايطي بسته شد كه اصلاح طلبان لااقل به اجبار موقعيت و شرايط، مجبور به استفاده از نيروهاي جديدتري شدند. اگرچه بسياري از فعالان سياسي اين امر را گامي مثبت در جهت كادرسازي نيروهاي جوان مي دانستند اما به هر حال نمي توان اين مساله را ناديده گرفت كه نيروهاي كم تجربه مي توانند هزينه هاي سنگيني را به جريان اصلاحات و كشور تحميل كنند. در چنين شرايطي وظيفه تشكيلاتي جريان اصلاحات چيست؟
به گزارش انتخاب به نقل از روزنامه اعتماد، عبدالله ناصري، فعال سياسي اصلاح طلب معتقد است كه اگر جريان هاي سياسي نسبت به پرورش كادر آينده فكري نكنند، با توجه به كهولت سن كه در عرصه مديريت كشور وجود دارد، به هيچ وجه افق روشني را براي كشور و جريان اصلاحات نمي توان متصور بود.
تبعات كادرسازي نكردن براي يك جريان سياسي چه مي تواند باشد و نمايندگاني كه به پشتوانه جريان اصلاحات وارد مسووليت هاي مختلف مي شوند، اگر كم تجربه باشند، چه هزينه هايي را متوجه جريان سياسي متبوع شان مي كنند؟ اساسا كادرسازي در چه قالبي مي تواند صورت بگيرد؟
كادر سازي دو وجه دارد. يك وجه اين است كه احزاب و جريان هاي سياسي بايد دوره هاي آموزشي براي تربيت كادر بگذارند و از مديران باتجربه چهار دهه اخير در اين كلاس هاي آموزشي استفاده كنند كه در حوزه مديريت و قانونگذاري آموزش هاي لازم را به نيروهاي كم تجربه و جوان بدهند. وجه دوم اين است كه دستگاه هاي حاكميتي اعم از دولت كه گستره بزرگ و پردامنه اي دارد و همچنين غير دولت بايد آزمون و خطا كنند و با حداقل خسارت از نيروهاي نسل جديد كه در آستانه چهل سالگي قرار گرفته اند، حتما استفاده كنند. البته بهره گيري از اين نيروها مي تواند متناسب با ظرفيت ها باشد. مسوولان عالي كشور متاسفانه هنوز به اين مساله پي نبرده است كه بايد يك نظام برنامه ريزي داشته باشد و حتي از سطوح پايين تر شروع كند تا تجربه براي نسل جوان اندوخته شود. احزاب و جناح هاي سياسي بايد نسبت به آموزش تئوريك افراد براي تربيت كادر اداري كشور برنامه ريزي كنند و بهترين افرادي كه مي توانند اين آموزش ها را بدهند، به كار بگيرند. بايد از مديران باتجربه براي آموزش افراد استفاده شود. افرادي هستند كه نزديك به چهار دهه در مسووليت ها حضور داشته اند و تجربه هاي خوبي دارند. به هر حال اينها بايد در آينده نزديك بازنشسته شوند و نيروي جوان به عرصه بيايند و صحنه مديريت كشور را به دست بگيرند.
خلا كادرسازي در مورد جريان اصلاحات از كجا نشات مي گيرد؟ آيا اين خلا را مربوط به نظام انتخاباتي و احزاب مي دانيد؟
من اين خلا را ناشي از هيچ يك از مواردي كه گفتيد نمي دانم. كنشگران سياسي دو جناح اصولا فقط در عرصه هاي انتخاباتي دغدغه كنشگري و فعاليت پيدا مي كنند. در آن زمان كار مديريت انتخابات ماهيتا يك كار پرحجم است كه در يك زمان كوتاهي بايد به نتيجه برسد. بنابراين ايام انتخابات نيز زمان كادرسازي نيست. آن زمان همه دغدغه انتخابات را دارند و در ايران نيز فاصله انتخابات ها كم است. با اين حال در شرايط كنوني كه هر دو سال يك انتخابات داريم حدودا يك سالي فرصت داريم كه وقتي را اختصاص داده و به كادرسازي در جريان اصلاحات بپردازيم.
احزاب در اين مدت بايد به طور جدي براي آموزش تئوريك كادرهاي شان برنامه ريزي كنند. نبايد فراموش كرد كه هرچقدر هم آموزش هاي تئوريك قوي باشد، صحنه عمل و ميدان تجربه براي نسل و كادر جديد باز باشد. بايد ما در عرصه سياست اين فضا را باز كنيم تا در سطوح مختلف نيروهاي نسل جديد و متولدين بعد از انقلاب وارد عرصه هاي مديريت كشور شوند.
در صورتي كه كادرسازي نشود چه اتفاقي براي آن جريان سياسي مي افتد و چه افقي را در اين صورت قايل هستيد؟
من افق روشني را در اين صورت نمي بينم. بنده معتقدم كه اين اتفاق براي كشور خيلي خطرناك و ناميمون است. آقاي زنگنه به عنوان يك وزير موفق وزارت نفت ان شاءالله صد و بيست سال عمر كند اما بايد براي وزارت نفت جايگزيني داشته باشيم. بسياري ديگر از وزرا هم هستند كه بايد فكري براي جايگزين شان كرد.
در سطح استانداري، معاون وزير و ديگر سطوح مديريتي نياز به جايگزين، احساس مي شود. متاسفانه در جمهوري اسلامي فارغ از گرايش هاي سياسي خيلي از اين مديران تكراري هستند و در سفره فكر و انديشه خودشان نسلي جوان را در معرض تجربه اندوزي قرار نمي دهند. ما بايد بپذيريم كه نسلي كه دهه چهارم از عمرش را مي گذراند، نگاه مدرن تر و نوين تري به مديريت جامعه دارند. اينها بايد به ميدان بيايند و تجربه بيندوزند. تا وقتي آزمون و خطا صورت نگيرد، كشور مديريت آينده خود را نمي تواند تضمين كند. اگر جريانات سياسي نسبت به پرورش كادر آينده فكري نكنند، با توجه به كهولت سن كه در عرصه مديريت كشور وجود دارد، به هيچ وجه افق روشني را براي كشور نمي توان متصور بود.
آيا آموزش نيروها بعد از پذيرفتن مسووليت ها بايد ادامه پيدا كند؟ جريان اصلاحات در انتخابات مجلس مجبور شد از نيروهاي كم تجربه تر استفاده كند. آيا پس از روي كار آمدن فرد بايد براي توانمند كردن نيروها اقداماتي را انجام داد؟
بله. احزاب اصلاح طلب و جريانات سياسي و جبهه اصلاحات علاوه بر اينكه در انتخابات پيروز مي شوند كادرهاي كمتر تجربه اي را كه در عرصه هاي قانونگذاري يا شوراهاي مديريت شهري وارد مي شوند را بايد آموزش بدهند. گفت وگو و تعامل با نيروها و تربيت كادر بايد ادامه پيدا كند. متاسفانه امروز خلا جدي را در اين مساله وجود دارد. با اين حال اينكه پيش از پذيرش مسووليت آموزش هاي لازم داده شود، ضروري تر و مهم تر است.
ايده و نسخه مناسب ذيل ساختارهاي امروز جريان اصلاحات از جمله احزاب و شوراي عالي سياستگذاري چيست؟
آموزش كادر بهتر است به صورت درون حزبي اتفاق بيفتد كه با آموزش تئوري ها همراه است. نقش اصلي بر دوش آقاي روحاني است. همانطور كه راي ۳۰ ارديبهشت را از جوانان اصلاح طلب گرفت، امروز بايد ميدان مديريتي را براي آنها بازتر كند. فقط هم بحث كابينه، وزارت و سطوح عالي كشور نيست. آقاي روحاني چه بخواهد و چه نخواهد مديون راي جوانان و زنان اصلاح طلب است. امروز رييس دولت بايد به سهم خود ميدان آموزش مديريت را براي جوانان فراهم كند.
آيا قبول داريد كه اصولگرايان در كادرسازي موفق تر از اصلاح طلبان عمل كرده اند؟
بله. در خيلي از حوزه ها اين گونه بوده است. دولت آقاي احمدي نژاد كه البته خرابكاري هاي بسيار بزرگي به بار آورد اما نمي توان از اين مساله گذشت كه فرصت تجربه اندوزي به نسل جوان اصولگرا را داد. خيلي از آنها تجربه نداشتند و هزينه هايي را بر كشور تحميل كردند اما بعد از مدتي تجربه هايي به دست آوردند. از اين جهت اگرچه دولت احمدي نژاد براي كشور پرهزينه بود اما دوره نسبتا موفقي در كادرسازي براي اصولگرايان بود.
فقط دولت هاي نهم و دهم را موثر مي دانيد يا احزاب اصولگرا نيز در كادرسازي نقش مهمي ايفا كردند؟
احزاب اصولگرا نيز مثل احزاب اصلاح طلب خيلي در فكر پرورش كادر نيستند. در حزب هاي شان كار جدي اي در اين زمينه رخ نداد. ممكن است نهادهاي غيرحزبي كارهاي سازماندهي شده و تشكيلاتي براي پرورش كادر انجام داده باشند اما احزاب اصولگرا چنين كار جدي اي در اين زمينه نكرده اند.
به هر حال تا امروز از اين صحبت شده كه شوراي عالي سياستگذاري نظارتي بر نمايندگان مورد حمايتش داشته باشد. آيا شوراي عالي سياستگذاري بايد براي پرورش كادر اقداماتي انجام دهد؟
خير. چنين اقدامي از سوي شوراي عالي سياستگذاري به هر حال ضمانت اجرايي ندارد. بنابراين نماينده اي هم كه با هر ليستي وارد مجلس مي شود اگر عملكرد خوبي داشته باشد هم دفعه بعدي هم مورد حمايت قرار مي گيرد و هم مردم دوباره به او راي مي دهند. اگر عملكردش موفق نباشد، نه در ليست قرار مي گيرد و نه مردم به او اقبال خواهند داشت. در اين زمينه سياستگذاري هاي شوراي عالي به هر حال ضمانت اجرايي ندارد. شوراي عالي بايد نسبت به تجديد ساختار خود و نسبت به تعيين ضوابط براي آينده تلاش كند تا بتواند از تجربه انتخابات ۰۵ براي انتخابات ۰۹ بهره بگيرد.
آيا شوراي عالي مي تواند از احزاب بخواهد برنامه اي را براي كادرسازي ارايه و پيگيري كنند؟
شوراي عالي مرجع بالادستي احزاب نيست. احزابي در زمان انتخابات كه در چارچوب شوراي عالي سياستگذاري كار مي كنند، در بقيه سال بنا بر ضوابط، مقررات و مرامنامه تشكيلات خودشان فعاليت مي كنند. لذا اگر توافقي صورت بگيرد يك توافق ضمني است كه دبيران كل احزاب در شوراي عالي سياستگذاري امضا مي كنند اما به هيچ وجه ضمانت اجرايي نخواهد داشت. از اين جهت احزاب كار خود را براي كادرسازي مي دانند.
همه احزاب كميته آموزش دارند. شوراي عالي سياستگذاري نيز نهادي بالاي سر احزاب نيست بلكه نهادي براي تعيين ليست هاي انتخابات است. بنابراين فعلا اولويت در شوراي عالي سياستگذاري بايد تغيير ساختار تشكيلاتي اش و تغيير ضوابط و معيارهاي انتخاب ليست براي آينده باشد و از تجربه هايي كه در اين چند سال اندوخته استفاده كند.
