فردای همه پرسی اقلیم کردستان چه خواهد شد؟

در آستانه برگزاری همه پرسی، آنچه مبهم است فردای آن است که به نظر می‌رسد دوران سختی را رقم خواهد زد.

به گزارش انتخاب به نقل از روزنامه رای الیوم، عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه با اشاره به همه پرسی اقلیم کردستان که قرار است فردا (سوم مهر) برگزار شود، این سوال را مطرح کرد: فردای همه پرسی چگونه خواهد بود؟

 در این میان باید در نظر داشت که بارزانی با نادیده گرفتن تمام درخواست های منطقه ای و بین المللی مبنی بر لغو و یا به تاخیر انداختن همه پرسی به منظور جلوگیری از بروز وضعیت بدتر، بر برگزاری آن پافشاری ورزید.

دوران سخت و بی ثباتی پس از همه پرسی

نتایج همه پرسی از چند ماه پیش مشخص بود و حامیان «بله به همه پرسی» اکثریت خواهند بود و این چیزی است که بیشتر نظر سنجی ها بر آن مهر تایید زده است اما آنچه مبهم است فردای همه پرسی و یا مرحله پس از آن است.

در این خصوص نشانه های زیادی حاکی از این است که مرحله پس از همه پرسی، دوران سختی است که سرفصل آن بی ثباتی و چه بسا شعله ور شدن جنگی باشد که با توجه به واکنش کشورهای همسایه که همه پرسی را به مثابه اعلام جنگ دانستند، شاید کُردها هیزم اصلی آن باشند.

جنگ بی سابقه کُردها علیه داعش به درخواست آمریکا

کُردها با حماسه بی سابقه در جنگ علیه داعش شرکت کردند و در عملیات آزادسازی موصل صدها قربانی دادند اما این کار را به درخواست آمریکا و در مقابل قول استقلال به عنوان بهای مشارکت در جنگ انجام دادند، بدون اینکه بر سر موعد این استقلال به توافق برسند.

عمر ائتالف و اتحاد علیه داعش کوتاه بود

جنگ علیه داعش که گروههای مختلف و متضاد کُرد، عرب ، ترک، ایران، آمریکا و روسیه را با هم متحد کرد و اتحاد مسلمانان و مسیحیان و نیز سنی و شیعی علیه داعش را به دنبال داشت، در آستانه پایان است و از هم پاشیدگی سریع این ائتلاف چه بسا آغازگر جنگ منطقه ای شدیدتر از قبل باشد و به این ترتیب جنگ ها یکی پس از دیگری در منطقه خاورمیانه شعله ور می شود؛ منطقه ای که درآن ثبات و امنیت ممنوع است.

نکته قابل توجه اینکه بارزانی در انتخاب زمان این همه پرسی به خطا رفت و موجب متحد شدن همسایگان عرب و ایرانی و ترک علیه خود وملتش شد.

علاوه بر این کردستان اصول لازم برای تشکیل دولت را ندارد و مرزهای آن تعیین نشده است و بدهی های آن در حال سنگین تر شدن است حال آنکه خزانه آن تقریبا خالی مانده و حقوق کارمندانش از چند ماه پیش پرداخت نشده است.

علاوه بر این دموکراسی در کردستان نه تنها  تکمیل نشده است بلکه اصلا وجود ندارد و برگزاری انتخابات ریاست اقلیم در ماه نوامبر آینده با شک و تردید همراه است، زیرا بارزانی بلافاصله پس از سوال پارلمان از او در مورد درآمدهای نفتی آن را تعطیل کرد.

در این میان گسترش فساد و دسته بندی های شدید در سلیمانیه تحت کنترل حزب طالبانی و اربیل مرکز حکم بارزانی را نیز باید به مشکلات بالا اضافه کرد.

وضعیت کُردها در اربیل یک روز پیش از همه پرسی

کسانی که به اربیل رفته اند، اوضاع آنجا را بسیار متشنج توصیف کردند به این معنی که نوعی شادمانی توام با نگرانی در بین کُردها به وجود آمده است، زیرا از برگزاری همه پرسی شاد و نسبت به آینده نگران هستند.

کُردها  در اربیل  یک روز پیش از همه پرسی در محاصره قرار گرفتند، زیرا عراق و ایران مرزهای زمینی و حریم هوایی خود را به روی کردستان بستند و علاوه بر این  ترکیه و ایران در حال برگزاری رزمایش هستند .

در این میان نیروهای الحشد الشعبی نیز نبرد آزادسازی الحویجه را به تاخیر انداختند تا به کرکوک و خانقین و نیز بدره، سنجار، نینوا بپردازند و این مناطق را از کنترل نیروهای پیشمرگه خارج سازند.

مصیبت های بزرگ در انتظار اقلیم کردستان

مصیبت بزرگ زمانی خواهد بود که ترکیه لوله ای را که نفت کردستان را پمپاژ می کند و منبع اصلی در آمد آن به شمار می آید، مسدود کند.

در این میان کشورهای اروپایی نیز که بارزانی توصیه آنان مبنی بر تاخیر در برگزاری همه پرسی را نپذیرفت، تهدید به توقف کمک های خود به اقلیم را آغاز کرده اند.

از سوی دیگر حیدرالعبادی نخست وزیر عراق، بارزانی را به خروج از حاکمیت کشور و شورش علیه تصمیمات دادگاه عالی مبنی بر غیرقانونی بودن همه پرسی متهم کرد.

چه کسی جز اسرائیل استقلال کردستان را به رسمیت می شناسد؟

نکته قابل توجه اینکه اسرائیل تنها طرفی است که آشکارا از همه پرسی حمایت کرده و بارزانی را به اعلام استقلال تحریک و تشویق می کند و شاید  تنها طرفی باشد که دولت کردستان را به رسمیت بشناسد .

به هر حال دولت جدید کُرد از سوی چهار کشور همسایه محاصره خواهد شد که عبارتند از ایران، ترکیه، سوریه و عراق؛ کشورهایی که  دولت کُرد را خط قرمز و مقدمه تقسیم و از هم پاشیدگی اقلیت های کُرد می دانند که آنان نیز به تحقق استقلال چشم امید بسته اند.

در این مورد اظهارات نضال قبلان سفیر سابق سوریه در ترکیه در خصوص مواضع این کشورها قابل توجه است؛ وی گفت: سوریه اجازه تشکیل دولت صهیونیستی در مرزهای شمالی خود را نخواهد داد.

منظور او رویکردهای استقلال طلبانه کُردهای سوریه و پیشروی نیروهای دموکراتیک سوریه به سمت دیرالزور و تسلط بر چاههای نفت و گاز و برگزاری انتخابات در مناطق کُردنشین شمال به منظور فراهم کردن مقدمات انتخابات پارلمانی بود.

به هر حال به نظر نمی رسد ایرانی ها و ترک ها و نیز عراقی ها با قبلان مخالف باشند.

دیدار هیئت امنیتی ترک با هیئت سوری

نکته دیگر اینکه بارزانی بیشتر همسایگان را علیه خود متحد کرد و اخبار تقریبا تایید شده ای در دست است مبنی بر اینکه یک هیئت امنیتی ترک چند روز پیش با همتای سوری خود تحت نظارت روسیه دیدار کرد تا در خصوص مرحله پس از همه پرسی در اربیل و بررسی اوضاع ادلب هماهنگی بعمل آورند.

این نشست با بحث و جدل همراه بود و در آن دو طرف تنش لفظی داشتند اما چه کسی چند ماه پیش چنین نشست تقریبا محالی را پیش بینی می کرد؟

هر چند حق تعیین سرنوشت برای هر ملتی قانونی است، اما به نظر می رسد بارزانی پیش از چنین گام مهمی در تاریخ کُردها محاسبات دقیقی انجام نداده است.

به هر حال شاید همه پرسی استقلال را برای برادران کُرد به همراه داشته باشد، اما شاید  آتش جنگ نژادی را شعله ور سازد که برای سال ها طول بکشد و تمام ترس و نگرانی از این است که سرنوشت دولت کُردی نیز شبیه داعش باشد، البته بین این دو از نظر شرایط و دستاوردها تفاوت زیادی هست.

در این میان ائتلافی که داعش را از بین برد، امروز آماده جنگی دیگر علیه کُردها است؛ گروهی که اکنون در تکاپوی توام با درد برای تولد به سر می برد.