هفته توفانی بورس در پایان تابستان

دنیای اقتصاد نوشت:نماگر بورس تهران معاملات روز گذشته را با رشد 488 واحدی به پایان رساند و در سطح 85 هزار و 831 واحد قرار گرفت.

بازدهی هفتگی بورس تهران در یک هفته تماما مثبت به 8/ 2 درصد رسید تا بیشترین رشد هفتگی از هفته منتهی به 21 بهمن 94 را تجربه کند. در عین حال دیروز شاهد عبور بی‌تفاوت بازار سهام از سخنان ترامپ بودیم. همان‌طور که پیش از این در گزارش‌های «دنیای اقتصاد» عنوان شد، حجم بالای سفارش‌های خرید در دو نماد تازه‌وارد بورسی نشان از پتانسیل بازار سهام برای جذب نقدینگی جدید دارد. رشد مناسب ارزش معاملات خودرویی‌ها در روز گذشته آن هم بدون اصلاح قیمت دیگر صنایع بورسی، بر این موضوع صحه گذاشت که نقدینگی جدیدی پشت درهای بازار سهام بوده و در انتظار فرصتی مناسب برای ورود است. فرصتی که می‌تواند با افزایش عرضه اولیه سهام شرکت‌های بزرگ به نحو مطلوب استفاده شود.

رشد متوازن صنایع بورسی

یکی از نکات مورد توجه روزهای اخیر در بورس تهران، رشد دسته‌جمعی اغلب نمادهای بورسی است.نشانه این موضوع نیز رشد همگون شاخص کل و شاخص کل هم‌وزن (با اثرگذاری یکسان نمادها) به میزان 5/ 0 درصد بود که حاکی از حرکت یکدست سهم‌های بازار است و دیگر تنها برخی از سهام زیرمجموعه گروه‌های بزرگ، شاخص را در مسیر صعودی قرار نداده‌اند. بررسی روند صنایع بورسی در روز گذشته نیز نشان می‌دهد از بین 38 ‌صنعت مورد بررسی، شاخص 23 صنعت با رشد همراه بوده است.

خودرویی‌ها در مرکز توجه بازار

اظهارات سه‌شنبه دونالد ترامپ در مقر سازمان ملل و ادعای دوباره رئیس‌جمهور آمریکا در خصوص عدم پایبندی ایران به مفاد توافق هسته‌ای، موضوعی است که برخی انتظار داشتند باعث نگرانی فعالان بازار سهام در خصوص تمدید برجام شود. با وجود اینکه تصمیم نهایی در این خصوص و تمدید تعلیق تحریم‌ها در کمتر از یک ماه آتی گرفته خواهد شد اما روز گذشته شاهد عبور بی‌تفاوت بورس تهران از سخنان ترامپ بودیم. شاید یکی از دلایل این بی‌تفاوتی این است که به بسیاری، سخنان ترامپ را ادعاهای بی‌اساس و خارج از عرف می‌خوانند که عملی نخواهند شد. از نکات قابل توجه معاملات دیروز بورس تهران، رشد مناسب ارزش معاملات خودرویی‌ها بود. بر این اساس دیروز حدود 40 میلیارد تومان از سهام زیرمجموعه گروه خودرو و ساخت قطعات مورد دادوستد قرار گرفت که بیشترین ارزش معاملات این گروه از 30 اردیبهشت 96 تاکنون بوده است. به عبارتی دیگر درست از زمانی که نماد معاملاتی گروه سایپا به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ نماد خودرویی‌ها (با سهم 28 درصدی) با توقف نماد معاملاتی مواجه شد، گروه خودرو و ساخت قطعات چنین ارزش معاملاتی را تجربه نکرده بود. بر این اساس شاخص صنعت گروه خودرو که در بازه زمانی مذکور، اصلاح حدود 15 درصدی را تجربه کرده بود، روز گذشته با رشد 9/ 3 درصدی همراه شد. در این میان اما تداوم رشد خودرویی‌ها بستگی به ورود نقدینگی دارد. این نقدینگی می‌تواند پول‌های کوچ کرده از دیگر صنایع بورسی باشد یا نمادهای زیرمجموعه این گروه هدف پول‌های تازه‌وارد احتمالی قرار گیرند. در هر صورت ادامه رشد این صنعت وابستگی جدی به شدت ورود جریان نقدینگی خواهد داشت. شاید این امر سبب شود تا بار دیگر گروه خودرو به‌عنوان لیدر بازار سهام معرفی شود. در حال حاضر اما جنس نقدینگی وارد شده به گروه خودرو، جدید به نظر می‌رسد چرا که طی هفته‌های اخیر، بازار سهام اصلاح قیمتی جدی را تجربه نکرده است تا به موجب آن شاهد کوچ نقدینگی از صنایع دیگر بورسی و سرریز شدن آن به سمت نمادهای خودرویی باشد.

جنس جدید نقدینگی، فرصتی برای عرضه اولیه

همان‌طور که اشاره شد روز گذشته خودرویی‌ها با ارزش معاملاتی بالغ بر 40 میلیارد تومان همراه شدند، این نقدینگی اما جنس متفاوتی داشت. پیش از این انتظار می‌رفت با توجه به رشد پرشتاب قیمت نمادهای کامودیتی‌محور (کالایی‌ها) شاهد اصلاح قیمتی این سهام و کوچ نقدینگی فعال در این گروه‌ها به سمت دیگر صنایع بورسی باشیم. روز گذشته اما نه تنها نمادهای مذکور با افزایش فشار فروش مواجه نشدند، بلکه نقدینگی قابل‌توجهی جذب نمادهای خودرویی شد. این موضوع نشان‌دهنده ورود جنس جدیدی از نقدینگی به بازار سهام است. این مهم از آنجا مورد توجه قرار می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین چالش‌های کنونی بورس تهران، کند شدن جریان ورودی نقدینگی است. ارزش معاملات پایین بورس تهران در 6 ماهه ابتدایی سال جاری گواه این مدعا است. به‌طوری که میانگین روزانه ارزش معاملات از ابتدای سال جاری تاکنون به 124 میلیارد تومان رسیده است که نسبت به میانگین 6 ماهه ابتدایی سال 95، افت 38 درصدی را نشان می‌دهد. کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند محرکی برای کوچ نقدینگی تازه به سمت سایر بازارها باشد. هر چند هنوز کارشناسان با تردید نسبت به کاهش نرخ سود بانکی نگاه می‌کنند، اما به نظر می‌رسد از جذابیت سپرده‌های بانکی برای پول‌های جدید کاسته شده و این نقدینگی به دنبال محلی مناسب برای سرمایه‌گذاری است. در این میان با توجه به ریسک بالای سرمایه‌گذاری در بازار ارز با توجه به افزایش نظارت‌های بانک مرکزی بر رفتارهای سفته‌بازانه در این بازار و همچنین رشد آرام بازار مسکن، بورس سهام از بیشترین جذابیت برای ورود برخوردار است.

در حال حاضر نیز سفارش‌های خرید در دو نماد تازه‌وارد بورسی نشان می‌دهد نقدینگی لازم به‌صورت بالقوه وجود داشته و به دنبال شناسایی فرصتی برای ورود به بازار سهام است. در این خصوص روز گذشته با وجود عرضه صف خرید 180 میلیون سهمی «چدن»، بار دیگر شاهد افزایش مجدد تقاضا در این نماد بورسی و تشکیل صف خرید 13 میلیون سهمی بودیم. در عین حال دیروز در مرحله پیش‌گشایش حدود یک هزار میلیارد تومان نقدینگی در صف خرید نماد معاملاتی «های وب» نشسته بود. بر این اساس به نظر می‌رسد نقدینگی جدیدی پشت درهای بازار سهام قرار گرفته و در انتظار شناسایی فرصتی مناسب برای ورود است. این فرصت می‌تواند با عرضه‌های اولیه سنگین شرکت‌های بزرگ ایجاد شود. در این میان نباید از نقش سهامداران عمده نیز غافل شد. به نظر می‌رسد در شرایط کنونی سهامداران عمده باید با توجه به نیاز به تامین نقدینگی، با عرضه سهام وارد میدان شده و زمینه جذب نقدینگی سرگردان کنونی را فراهم آورند. مقام سیاست‌گذار نیز نباید با هراس از ریزش شاخص مانع از عرضه سهامداران عمده شود. رشد پرشتاب شاخص سهام شاید در کوتاه‌مدت سود بالایی را در اختیار سهامداران قرار دهد اما تداوم این وضعیت نیاز به گسترش عرضی بازار دارد. این موضوع نه تنها باعث هدایت نقدینگی جدید به بازار سهام می‌شود، بلکه از شدت رفتارهای هیجانی نیز می‌کاهد تا رونق بازار سهام وضعیتی ادامه‌دار را تجربه کند.

بازار در انتظار گزارش‌های شش ماهه

چندی پیش بود که رئیس سازمان بورس اوراق بهادار خبر از انجام تغییراتی خوب در بازار سرمایه داده بود. تغییراتی که قرار شد به زودی روی حجم مبنا، دامنه نوسان و کاهش زمان نمادهای متوقف‌شده در بازار سهام انجام پذیرد. طبیعتا هرگونه تغییر رویه در این قوانین می‌تواند به واکنش مثبت بازار بینجامد. همچنین با اتمام تابستان، به مرور شاهد انتشار گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌های سهامی روی سامانه کدال خواهیم بود. گزارش‌هایی که احتمالا واکنش بازار را در پی خواهند داشت. این گزارش‌ها از آنجا مورد رصد سرمایه‌گذاران و فعالان بازار قرار می‌گیرد که حاوی نکات مهمی از عملکرد شرکت‌ها است.به عبارتی دیگر، در گزارش‌های 6 ماهه شرکت‌های بورسی، درآمد عملیاتی 6 ماه نخست سال مشاهده می‌شود که می‌تواند مبنای تحلیل پیش‌بینی درآمد هر سهم این شرکت‌ها که در روزهای پایانی مهرماه منتشر می‌شود، قرار گیرد. بر این اساس در بازه یک ماهه باقیمانده تا انتشار پیش‌بینی شرکت‌ها بر اساس عملکرد 6 ماهه، می‌توانیم شاهد رفتاری بر مبنای تحلیل از سوی معامله‌گران به واسطه انتشار گزارش‌ عملکرد 6ماهه باشیم.

در بازار چه گذشت؟

در داد و ستدهای روز گذشته شاخص کل بورس تهران 484 واحد رشد کرد و به رقم 85 هزار و 831 رسید.همچنین دیروز سهامداران بورس تهران (با کسر معاملات بلوکی و اوراق مشارکت) حدود 763 میلیون برگه سهم دست به دست کردند که ارزش این مبادلات 143 میلیارد تومان برآورد شد.در عین حال روز گذشته 42 درصد از ارزش معاملات در اختیار 10 نماد قرار گرفت. در این میان نماد معاملاتی شرکت‌های سایپا، تولیدی چدن سازان، ایران خودرو و فولاد مبارکه اصفهان بیشترین ارزش معاملات این روز بورس تهران را تجربه کردند. بورس تهران روز چهارشنبه در مجموع شاهد تغییر مالکیت حدود 160 میلیون تومانی به نفع معامله‌گران حقیقی بود. در این میان نماد معاملاتی شرکت‌ ایران خودرو بیشترین مشارکت بازیگران حقیقی را به خود دید. بررسی تغییر مالکیت این شرکت طی روز معاملاتی گذشته حکایت از جابه‌جایی حدود سه میلیون سهم «خودرو» به ارزش 4 میلیارد و 300 میلیون تومان از سوی بازیگران حقوقی به حقیقی دارد. پس از «خودرو» نیز «فایرا» شاهد بیشترین تغییر مالکیت به نفع معامله‌گران حقیقی به ارزش یک میلیارد و 800 میلیون تومان بود.در آن سوی بازار نماد معاملاتی گروه پتروشيمي سرمایه‌گذاری ايرانيان شاهد بیشترین تغییر مالکیت سهام به نفع حقوقی‌ها بود. بر این اساس دیروز حدود 4 میلیون سهم «پترول» به ارزش یک میلیارد و 400 میلیون تومان از سبد سهام معامله‌گران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها منتقل شد.