پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : نشست تخصصی «سیاستهای جمعیتی آمریکا در دهه آینده» با تلاش پژوهشگاه مطالعات جهان برگزار شد.
به گزارش انتخاب، نشست تخصصی «سیاستهای جمعیتی آمریکا در دهه آینده» روز سهشنبه و با تلاش پژوهشگاه مطالعات جهان در محل دانشگاه گفتمان انقلاب اسلامی برگزار شد.
در این نشست دکتر محمدجواد محمودی استاد دانشگاه، کارشناس مسائل آمریکا و مسئول کمیته مطالعات و پایش سیاستهای جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به ایراد سخنرانی پرداخت.
محمودی در ابتدا ضمن تسلیت شهادت امام محمد تقی (ع) در خصوص وضعیت جمعیتی ایران، اظهار داشت: ایران در طول 4 دهه گذشته تحولات جمعیتی بسیاری را پشت سر گذاشته که مهمترین آنها کاهش نرخ باروری در کشور است.
این کارشناس مسائل آمریکا افزود: طبق بررسیهای انجام شده نرخ باروری ایران در سال 1345 به ازای هر زن 7.7 فرزند بوده که در سال 1355 این نرخ به 6.3 فرزند کاهش یافته است. آنچه در ایران رخ داده این است که از سال 1363 به بعد نرخ باروری به تدریج رو به کاهش است. به طوری که از 6.9 فرزند برای هر زن به 5.5 فرزند رسیده است.
وی با اشاره به شروع غیررسمی برنامههای تنظیم خانواده از سال 67، گفت: با شروع این برنامه نرخ باروری در کشور به سرعت کاهش پیدا کرد به گونهای که در سال 1379 به 2.1 فرزند به ازای یک زن رسید به طوری که در ایران باید به ازای هر زن یک دختر جایگزین آن شود.
محمودی با توجه به در بند «ج» قانون برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افزود: هدف از این قانون رساندن میزان موالید از 6.4 فرزند به 4 فرزند در سال 1390 بود. نرخ رشد جمعیت مابهالتفاوت زاد و ولد و مرگ و میر به همراه مهاجران است. تقریبا بیشترین نرخ رشدی که تا آن زمان ایران تجربه کرده بود حدود 3.9 درصد بود.
این کارشناس مسائل آمریکا بیان کرد: طبق اعلام و پیشبینی مرکز آمار از آینده جمعیت ایران به طور حتم کشور ما با کاهش نرخ رشد جمعیت مواجه خواهد شد به طوری که طبق سرشماری سال 95 ایران با کاهش نرخ رشد مواجه شده است.
وی در ادامه صحبتهای خود در خصوص وضعیت جمعیتی آمریکا در دهههای آینده گفت: در حال حاضر آمریکا 319 میلیون و 929 هزار نفر جمعیت دارد که طبق آمار سال 2017 سازمان ملل نرخ باروری کل آمریکا 1.88 به ازای هر زن است که کمترین نرخ جایگزینی میباشد.
* ایران بیشترین نرخ سالمندی جهان را داراست
محمودی با توجه به نرخ سالمندی اظهار داشت: یکی از پیامدهای کاهش باروری افزایش نرخ سالمندی است که بسیار مهم است. طبق آخرین آمار که در سال 2017 توسط سازمان ملل منتشر شد در سال 1390، 8 درصد (6 میلیون نفر) از جمعیت ایران را افراد بالای 60 سال تشکیل میدادند اما اکنون این رقم به 10 درصد (8 میلیون) سالخورده رسیده است. بنابراین ایران بیشترین نرخ سالمندی در دنیا را دارا میباشد.
این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد: طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی در خصوص نرخ سالخوردگی جهان، در سال 2015 حدود 10 درصد از جمعیت ایران را افراد بالای 60 سال تشکیل داده که این رقم در سال 2050 به 33 درصد افزایش خواهد یافت.
وی گفت: آمریکا کمبود جمعیت و نرخ باروری خود را با مهاجران جبران میکند به ویژه مهاجرانی که از مکزیک به آمریکا میآیند.
محمودی با اشاره به علل کاهش باروری در آمریکا افزود: یکی از علل این کاهش بحران اقتصادی اخیر در آمریکا است.
*آرزوی آینده آمریکا؛ کاش دیواری در مرز با مکزیک نساخته بود
وی ادامه داد: آمریکا روزی آرزو خواهد کرد که ای کاش دیواری در مرز با مکزیک نساخته بود. زیرا در آینده آمریکا به شدت به اعزام نیروهای کار از کشورهای همسایه نیازمند خواهد شد. در حال حاضر 60 درصد کمبود نیروی کار آمریکا از طریق مهاجرین تامین میشود به همین دلیل است که ساختار جمعیت آمریکا سالخورده نمیشود که اگر این مهاجران از آمریکا اخراج شوند این کشور دچار پیری جمعیت خواهد شد.
این کارشناس مسائل آمریکا گفت: از طرفی ساخت دیوار در مرز با مکزیک به این دلیل است تا با ممنوعیت ورود مکزیکیها آمریکاییها مجبور به فرزندآوری شوند.
وی با اشاره به سیاستهای جمعیتی ترامپ گفت: قوانین ضد مهاجرتی، کشیدن دیوار در مرز مکزیک و لغو قانون مراقبتهای بهداشتی اوباما (اوباماکر) از جمله سیاستهای جمعیتی مطرح شده از سوی ترامپ بود.
محمودی ادامه داد: یکی از مهمترین و اصلیترین بخشهای قانون اوباماکر بخش تنظیم خانواده این قانون است که با در اختیار گذاشتن وسایل ضد بارداری به روند کاهش جمعیت در آمریکا کمک میکند. ترامپ قصد دارد تا با لغو این قانون از روند کاهش و کنترل جمعیت جلوگیری کند.
این کارشناس مسائل آمریکا اظهار داشت: علاوه بر آن آمریکا با کاهش هزینههای فرزندآوری، کمک به خانوادههای دارای فرزند و تخفیف مالیاتی برای خانوادههای دارای فرزند مردم این کشور را به فرزندآوری تشویق میکند.
وی گفت: محاسبات آمریکا در خصوص تاثیر سیاست تخفیف مالیاتی بر میزان فرزندآوری نشان میدهد که این سیاست موفق عمل کرده به گونهای که حداقل این نرخ پایینتر نیامده است.
محمودی در پایان صحبتهای خود خاطرنشان کرد: کشورهای دنیا دنبال این هستند تا نرخ باروری را افزایش داده و یا تثبیت کنند زیرا اگر نرخ باروری به زیر خط جانشینی بیاید باید به سمت افزایش باروری بروند.