فیلم/ زوایای پنهان شخصیت ترامپ به روایت زبان بدن

 

 حتی اگر «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا در خلال ماه‌های گذشته این همه اظهارات عجیب و غریب هم مطرح نمی‌کرد، تحلیل حرکات دست، زبان تن و اطوار بدنی وی برای پی بردن به برخی از آنچه در ذهن وی می‌گذرد، کافی بود.

ترامپ در تازه‌ترین رفتار جنجالی، در نشست سران کشورهای عضو ائتلاف ناتو «دوشکو مارکوویچ» نخست وزیر «مونته نگرو» را با دست هل داد تا هنگام عکس گرفتن در جلوی صف بایستد و دست دادن با رئیس‌جمهور فرانسه را به جدال زورآزمایی تبدیل کرد.

برای متخصصان زبان بدن، رفتارهایی از نوع رفتار ترامپ با نخست‌وزیر مونته‌نگرو نشانه‌ای از جدال برای در «در دید بودن» است- رفتاری که احتمالاً نشان می‌دهد که برای ترامپ جایگاه و قدرت چیزی نیست که به آسانی به دست آمده باشد.

کودکانی که در مسیر رشد، به نحو مناسب در دایره توجه والدین قرار می‌گیرند، معمولاً هنگام بزرگسالی کمتر بر این مرکزیت تأکید می‌کنند و یا نیازی به جدال برای نشان دادن آن نمی‌بینند؛ برای کسانی که مسیر سالم رشد را طی نکرده باشند، عکس این صادق است.

هر چند تحقیق درباره این مفروضه مستلزم دریافت شرح حال‌های دقیق‌تر و حضوری از زندگی رئیس‌جمهور آمریکا است اما در منابع رسانه‌ای شواهدی در تأیید آن وجود دارد.

«دن مک‌آدامز»، روان‌شناس دانشگاه «نورث‌وسترن» چندی پیش در مصاحبه‌ای گفته روایت‌هایی موجود از کودکی «دونالد ترامپ» نیمرخ روان‌شناختی او را به عنوان فردی همواره در تلاش برای «نفر اول» بودن و با «نیاز عمیق به برتر بودن»، به تصویر می‌کشند. والدین ترامپ که خود از یک طرف عامل ایجاد این نیاز در ترامپ بوده‌اند، در مقاطع بعدی زندگی، آن را تشویق و ترغیب هم کرده‌اند.

به گفته این روان‌شناس، در یکی از زندگی‌نامه‌های ترامپ روایتی وجود دارد مبنی بر اینکه پدرش، «فِرِد» زمانی به او گفته: «تو یک قاتلی، به همین جهت، مورد علاقه من هستی.»

«مک‌آدامز» می‌گوید: «این حرف به جای فرونشاندن نیاز هیجانی فرد برای بودن در مرکز توجه مثل ریختن بنزین روی آتش است و باعث می‌شود شعله‌های خودشیفتگی و نیاز به دریافت تمجید و تأیید از دیگران زبانه بکشند و بارها و بارها تکرار شوند، چرا که فرد احساس می‌کند هر چه توجه ببیند، باز هم کافی نیست.»

توئیت‌های تحریک‌آمیز ترامپ، تأکیدهای مکرر او بر فتوحات و دستاوردها و واکنش‌های تندش به هر اظهارنظر مخالف، همگی به عنوان تظاهراتی از همین نیاز مبرم به بودن در مدار توجه قابل تفسیر هستند.

اما غیر از رفتار ترامپ با نخست‌وزیر «مونته‌نگرو»، در اطوار بدنی‌اش در ماه‌های گذشته نشانه‌های بیشتری از زوایای پنهان شخصیت او دیده می‌شود.

در ماه‌های گذشته، نحوه دست دادن رئیس‌جمهور آمریکا با سران کشورهایی که با آنها دیدار کرده یکی از موضوعاتی بوده که مورد توجه رسانه‌ها و کاربران در فضای مجازی قرار گرفته است. برخی از دانشمندان علوم رفتاری معتقدند که عادت دست دادن، ژستی بود که به منظور نشان دادن غیرمسلح بودن هر دو نفر در میان انسان‌ها تکامل یافت، اما به نظر می‌رسد که ترامپ اکنون این قاعده را بازنویسی کرده و از دست دادن به عنوان نوعی «سلاح» برای انتقال پیام سلطه‌گری‌اش استفاده می‌کند.

الگوی مشاهده شده از نحوه دست دادن ترامپ به این صورت است که وی معمولاً بعد از گرفتن دست فرد وی را به سمت خودش می‌کشد، آن را با تکان‌های محکم به بالا و پایین حرکت می‌دهد و در برخی مواقع هم با دست دیگرش، آن را فشار می‌دهد.

برای کارشناسان زبان بدن، نحوه غیرمعمول دست دادن ترامپ یک پیام ساده دارد: اینکه او، «مرد آلفا» است. («آلفا» در اصطلاح علم کردارشناسی به جاندارانی اشاره می‌کند که در میان اعضای گونه خود از بالاترین جایگاه برخوردار هستند و به همین دلیل برای دسترسی به منابع غذا و سایر امتیازهای موجود در محیط زندگی‌شان، نسبت به سایر اعضا در اولویت قرار دارند.)

رئیس‌جمهور آمریکا در واقع از این حربه زبان تن، برای انتقال این پیام استفاده می‌کند که او در جایگاه سلطه و برتری قرار دارد و این او است که کنترل امور را در دست دارد. البته، همانند ماکرون، سران سایر کشورها هم با درک تلاش ترامپ برای انتقال این پیام، سعی کرده‌اند در برابر او تسلیم نشوند. نحوه دست دادن رئیس‌جمهور تاجیکستان در برابر ترامپ در نشست ریاض این موضوع را به خوبی نشان می‌دهد.

تظاهرات چهره‌ای «دونالد ترامپ»، با پیام‌های مربوط به اطوار بدنی او همخوانی دارند؛ نداشتن لبخند، ابروهای جمع‌کرده و چشم‌های ریزشده، حالت‌هایی است که اغلب موارد در صورت رئیس‌جمهور آمریکا نمایان است. لبخند، ژستی آشتی‌جویانه برای نشان دادن این است که فرد تهدید نیست، اما ترامپ می‌خواهد علامت بدهد که او، به عکس تهدید است.