تونی بلر: جهان در صورت عدم حمله به عراق و سرنگونی صدام به‌مراتب خطرناک‌تر می‌شد

'تونی بلر 'که به دنبال گزارش جان چیلکات در مورد دخالت انگلیس در جنگ عراق در سال 2003 به‌شدت تحت‌فشار قرارگرفته است، روز پنجشنبه بار دیگر مدعی شد درصورت عدم این حمله، جهان به‌مراتب وضعیت خطرناک‌تری پیدا می‌کرد.

وی در گفت‌وگو با شبکه رادیویی 4'بی بی سی' ضمن دفاع مجدد از حمله به عراق عنوان کرد: به‌رغم آثار وحشتناک این جنگ، برکناری صدام مانع از وقوع وقایع بعدی در منطقه شد.

نخست وزیر پیشین انگلیس در همین حال اذعان داشت که برای او در آن زمان بهتر بود که گزارش‌های دریافتی از دستگاه‌های اطلاعاتی را با چالش بیشتری مورد توجه می‌داد.

وی در این مورد گفت که بر این گزارش‌ها تکیه داشته است اما بهتر بود که ارزیابی بیشتری برای روشن کردن ابعاد آن انجام می‌داده است.

چیلکات رییس کمیته تحقیق در مورد دخالت عراق در جنگ عراق 2003 ، روز چهارشنبه گفت: ما در این گزارش نتیجه گرفتیم که ادعاهای صورت گرفته در مورد تهدیدهای ناشی از سلاح‌های کشتارجمعی در عراق در حالی با قاطعیت بیان‌شده که صحت نداشته است و در ضمن تونی بلر هشدارها در مورد عواقب و پیامدهای حمله به عراق را دست‌کم گرفته‌ بود.

رئیس کمیته چیلکات همچنین اطلاعاتی را که منجر به تصمیم دولت انگلیس در حمله به عراق شد را تحریف‌شده و غیرواقعی توصیف کرد و گفت که باید در صحت این اطلاعات تحقیق صورت می‌گرفت.

وی تدابیر صورت گرفته از سوی دولت انگلیس برای دوران پسا جنگ عراق را «غیر کافی» دانست و تصریح کرد تونی بلر به اهدافی که اعلام کرده بود، نرسید.

تونی بلر در گفت‌وگو با شبکه رادیویی 4 بار دیگر ضمن دفاع از وعده‌ای که در سال 2001 میلادی به جرج بوش داده بود، گفت : تعهدات ما در قبال آمریکا بسیار روشن بود و ما بایستی در کنار آنها در جریان برخورد با این مساله، قرار می داشتیم .

براساس نامه محرمانه ای که روز چهارشنبه گذشته در جریان گزارش چیلکات منتشر شد، تونی بلر در سال 2001 میلادی و بیش از یک سال قبل از حمله نظامی به عراق، به بوش گفته بود که 'ما با شما به هر شکل هستیم'.

بلر همچنین بیان داشت: من باور دارم که یکی از دلایل ما برای این حمله استفاده صدام از سلاح‌های کشتارجمعی علیه مردم خودش بود.

وی بابیان اینکه انتقادهای صورت گرفته علیه حمله عراق را درک می‌کند، افزود: اما وقتی من امروز مجدد فکر می‌کنم این حمله و برکناری صدام برای آینده منطقه و کشورهای آن بهتر بوده است.

وی افزود: من برای اشتباه‌های صورت گرفته و برای خیلی چیزها دیگر دراین ‌ارتباط متأسف هستم، اما من واقعا باور دارم اقدامی که صورت گرفت براساس انگیزه‌های خوب و ایمان درست بود. اما این باور هم دارم که ما واقعا در شرایط بدتری قرار ‌می داشتیم، اگر این اقدام را صورت نمی‌دادیم . اگرچه ممکن است، من کاملا اشتباه بکنم.

تونی بلر، روز گذشته نیز متعاقب انتشار گزارش چیلکات در نشستی خبری ضمن قبول تمام مسئولیت های مربوط به جنگ عراق، مدعی شده بود که سقوط صدام حسین برای حفظ امنیت و صلح جهان ضرورت داشت و اگر دوباره این وضعیت پیش بیاید بار دیگر آن را صورت خواهد داد. 

وی از تصمیم به ورود به جنگ علیه حکومت صدام دفاع کرد و ضمن قبول اینکه اشتباهاتی در این زمینه روی ‌داده است، نتیجه‌گیری گزارش کمیته چیلکات را در چند مورد مردود دانست.

نخست وزیر پیشین انگلیس گفت نظر هیات تحقیق در این مورد که عملیات نظامی تنها راه برخورد با مساله عراق نبود، اینکه اقدام آمریکا و انگلیس باعث تضعیف شورای امنیت سازمان ملل شد، اینکه بروز شورش و ناامنی پس از جنگ قابل پیش‌بینی و پیشگیری بود و اینکه نهادهای نظامی و اطلاعاتی مستوجب سرزنش هستند، کاملا نادرست است. 

نخست وزیر انگلیس همچنین گفت که بدون توسل به جنگ، سقوط صدام امکان نداشت.

تونی بلربا بیان اینکه صدام منبع بی ثباتی در خاورمیانه بود گفتصدام از سلاح شیمیایی علیه ملت خود و دیگر ملت‌ها از جمله ایران استفاده کرد و باعث کشتن افراد زیادی شد ضمن اینکه به دنبال رفع تحریم برای ادامه برنامه نظامی اتمی بود.

هیات تحقیق در مورد نقش انگلیس در جنگ عراق به ریاست سر جان چیلکات پس از هفت سال از آغاز این تحقیقات، گزارش خود را در شش هزار صفحه، شامل اسناد و مدارک مختلف، اظهارنظر کارشناسان و تجربه و تحلیل یافته‌های خود منتشر کرد.

اگرچه موضوع این گزارش، بررسی روند تصمیم‌گیری دولت وقت انگلیس برای مشارکت در حمله نظامی به عراق و تبعات آن بوده، اما به دلیل نقش دولت وقت آمریکا در زمینه‌سازی و آغاز این جنگ و ارتباط نزدیک رهبران دو کشور، موقعیت آمریکا و نام بوش در این گزارش مطرح‌شده است.

این گزارش، ضمن اعلام اینکه دولت تونی بلر در تصمیم به پیوستن به آمریکا در حمله نظامی به عراق، به تقلب و دروغ‌گویی متوسل نشد، تأکید داشته است که این تصمیم شتاب‌زده و براساس داده‌های اطلاعاتی ناقص و مبانی حقوقی نامطمئن و بدون آمادگی و برنامه‌ریزی لازم اتخاذ و اجرا شد. 

به گفته این کمیته تحقیق ، نه انگلیس و نه آمریکا برای اداره امور، حفظ امنیت داخلی و حراست از مرزهای عراق بعد از شکست نظامی آن کشور پیش‌بینی‌های لازم به عمل نیاورده بودند و برنامه‌های واقع‌گرایانه نداشتند و وقوع هرج‌ومرج و ناامنی پس از سقوط حکومت صدام ناشی از این کوتاهی بوده است.

کمیته حقیقت‌یاب در مورد نقش انگلیس در جنگ عراق به ریاست جان چیلکات در سال 2009 میلادی از سوی ‘گوردون براون’ نخست‌وزیر انگلیس به‌منظور بررسی جزئیات چگونگی مشارکت انگلیس در این جنگ که در جریان آن 179 نظامی انگلیس کشته و 3500 نفر از آن‌ها هم مجروح شدند، تشکیل شد.

براساس گزارش‌های منتشر شده، کمیته چیلکات برای تهیه گزارش خود با بیش از 150 شاهد از جمله تونی بلر نخست‌وزیر پیشین انگلیس صحبت کرده و ضمن برگزاری 130 جلسه با شاهدان، بیش از 150 هزار سند دولتی را مورد بررسی قرار داده است.

این اسناد شامل مکاتبات دیپلماتیک، صورتجلسه نشست های کابینه، اظهارات کارشناسان در زمینه های مختلف و همچنین ٢٩ نامه ارسالی تونی بلر برای جورج بوش، رئیس جمهوری وقت آمریکا در مورد این جنگ است.

مجلس عوام انگلیس قرار است ظرف دو روز آینده گزارش جنگ عراق را به بحث بگذارد.

برخی از سیاستمداران و نیز خانواده های نظامیان کشته شده در جنگ عراق خواهان محاکمه تونی بلر به عنوان جنایتکار جنگی شده اند.