آقای فراستی! به روانکاو مراجعه کنید / او در فاصله‌های دقیقه‌ای حرف خودش را نقض می‌کند

کمال تبریزی تاکید کرد:‌ مشکلی با بهروز افخمی و مسعود فراستی مجری و منتقد ثابت برنامه «هفت» ندارم بلکه از مدیران تلویزیون توقع حمایت دارم.

به گزارش انتخاب، این فیلم ساز بعد از حاشیه‌هایی که در برنامه «هفت» و هنگام نقد فیلم روی پرده‌اش « دونده زمین» پیش آمد، در برنامه اینترنتی 35، مقابل فریدون جیرانی نشست و درباره شرایط سینما و تلویزیون گفتگوی مبسوطی داشت.

در آغاز این برنامه که روی یک سامانه اینترنتی قرار گرفته است، تصویر مسعود فراستی در برنامه «هفت» پخش شد که درباره فیلم «دونده زمین» از واژه «دیاثت» استفاده کرده بود.

در ادامه این برنامه، تبریزی با بیان اینکه این فیلم حدود 4 ، 5 سال پیش ساخته شده است یادآور شد: هشت سال را پشت سر گذاشتیم و متاسفانه نوعی هتک حرمت و درشت گویی تقریبا در این مدت در کشور ما متداول شد که بویژه در گفتگوها و مناظره‌های انتخاباتی جریانی به وجود آورد و این مفهوم را برای مخاطبان جا انداخت که این رئیس جمهور و دولت روی کار آمده تا خیلی از مشکلات را حل کند و افراد فاسد را کنار بزند اما مدلی که برای گفتگوها طراحی شده بود نوعی تخطئه کردن بود. مردم هم اقبال کردند و فکر می‌کردند قرار است طرح جدیدی آورده شود.

این فیلمساز یادآور شد: این اتفاق در سینما هم با روی کار آمدن جواد شمقدری شکل گرفت، هرچند همیشه دو دستگی در سینما وجود داشته اما پنهان بوده است و هنرمندان درنهایت با یکدیگر تشکیک مساعی داشتند اما در آن هشت سال بیشترین شکاف بین اهالی سینما به وجود آمد تا جایی که خانه سینما هم رو به تعطیلی رفت.

تبریزی با ابراز تاسف از اینکه بعد از گذشت هشت سال هنوز این جریان از بین نرفته و با شکل دیگری جلوه می‌کند ادامه داد: یکی از مصداق‌هایش برنامه «هفت» و حضور همیشگی مسعود فراستی است.

وی با اشاره به شیوه نقد فراستی افزود:‌در گذشته می دیدم که چگونه با کلمات زشت فیلم‌ها را نقد می‌کند به طوری که اگر بچه‌ها این کلمات را می‌شنیدند برایشان بدآموزی داشت. افرادی مثل ایشان به روانکاو نیاز دارند چرا که با مراجعه به یک روانپزشک و مصرف چند قرص کوچک تمام مشکلاتشان حل می‌شود.

کارگردان فیلم «امکان مینا» افزود: آقای فراستی در فاصله‌های دقیقه‌ای حرف خودش را نقض می‌کند.

کمال تبریزی گفت: خودم برنامه اخیر «هفت» را ندیدم بلکه دیگران لینک این گفت‌وگو را برایم فرستادند و عده‌ای آنقدر عصبانی بودند که مرا تشویق کردند که از ایشان شکایت کنم و گفتند چنین بی‌حرمتی هفتاد ضربه شلاق دارد! اما خود من به این مسائل فکر نمی‌کنم و معتقدم وقتی با یک فرد بیمار طرف هستیم نباید حرف‌هایش را جدی بگیریم چون او تعادل روحی ندارد و هذیان می‌گوید بنابراین حرف‌هایش نباید باعث ناراحتی شود.

او افزود: نمی‌توان سخنان ایشان در مورد فیلم‌ها را به عنوان نقد فیلم تلقی کرد بلکه مطالب سردرگمی است که کنار یکدیگر می‌گذارد. بنابراین بدون اینکه قصد توهین به ایشان داشته باشم با شناختی که از گذشته و خانواده‌شأن دارم می‌دانم که پیش از انقلاب در موقعیت خاصی قرار داشته که باعث شده امروز به این شخصیت تبدیل شود.

کارگردان فیلم «یک تکه نان» یادآور شد: پیش از این، آقای فراستی را می‌شناختم با هم فیلمنامه می‌نوشتیم و اصلا چنین آدمی نبود اما متاسفانه در این مدت بسیار تغییر کرده است.

تبریزی گفت:‌ بعضی افراد دچار خودکم بینی و نیازمند توجه هستند. آقای فراستی هم در دوره‌ای کانون توجه بود اما از جایی به بعد حس کرد توجهی به او نمی‌شود بنابراین تلاش می‌کند تحت عنوان نقد فیلم ، جنجال به وجود بیاورد و تیتر اتفاقات شود، به همین دلیل بهتر دیدم عکس العملی نشان ندهیم چون با این کار، روح این آدم را تغذیه می‌کنیم.

وی با انتقاد از برنامه هفت افزود:‌این برنامه به بلندگویی تبدیل می‌شود که صدایش باید آنقدر بلند شود تا همه به آن توجه کنند. به محض بی توجهی به این برنامه، آن‌ها تلاش می‌کنند با استفاده از بعضی کلمات و سخنان درباره افراد شاخص سینما ، خود را مطرح کنند و این اتفاق فقط در مورد من نیفتاده است بلکه در مورد بزرگان سینما رخ داده است. از سوی دیگر در همه دوره‌ها افرادی هستند که برای مطرح شدن و ارتزاق،نان‌شان را از طریق فحاشی به دست می‌آورند، آن‌ها باید بتوانند حرف‌هایی بزنند که دیگران قادر به بیان آن نیستند و همه این‌ها نشانگر نوعی نیاز روانی آن‌ها است.

تبریزی بار دیگر به فراستی توصیه کرد تا با مراجعه به روانکاو مشکل‌اش را رفع کند.

او ادامه داد: آقای فراستی آدم باسوادی است و اگر این مشکل را حل کند به آدمی تبدیل می‌شود که می‌تواند به درستی صحبت کند.

تبریزی در بخش دیگری از اظهاراتش با یادآوری شیوه نقد فراستی در برنامه هفت متذکر شد: گاه دیده‌ام از یک فیلم بد تعریف می‌کند یا یک فیلم خوب را می‌کوبانند، یعنی ریل گذاری می‌کنند و این‌ها همان ریل‌هایی است که شمقدری می‌خواست بگذارد و می‌کوشد افراد را از ادامه راهشان بترساند تا به خیال خودش آن‌ها مسیرشان را اصلاح کنند اما من به ایشان می‌گویم ما نمی‌ترسیم! هر چه شما جنجال کنید، افرادی هستند که نمی‌ترسند و به دیگر دوستان هم توصیه می‌کنم که از ایشان نترسند.

او ادامه داد: در حال حاضر صحبت‌های آقای فراستی به یک جور عیار تبدیل شده یعنی وقتی از فیلم تعریف می‌کند، معلوم است که آن فیلم مزخرف است ( از اصطلاح خودشان استفاده کردم) و وقتی کاری را می‌کوبد معلوم است ویژگی‌های خیلی خوبی دارد . متاسفانه کسی که زمانی دوست صمیمی‌ام بود به چنین فردی تبدیل شده است.

کارگردان فیلم «گاهی به آسمان نگاه کن» با اشاره به اینکه فراستی نظر خود را درباره فیلم «بادیگارد» عوض کرده است، افزود:‌این موضوع نشان می‌دهد که بعد از اینکه فیلم را کوبید، گوشش را گرفته‌اند و به او گفته‌اند حق نداری درباره «بادیگارد» این حرف‌ها را بزنی! اگر کل رفتار و سکنات این آدم را کنار هم بگذاریم معلوم می‌شود نظرات شخصی‌اش را نمی‌گوید بلکه به نوعی هدایت می‌شود.

در ادامه این بحث فریدون جیرانی که طرف گفت‌وگوی تبریزی بود با اشاره به اینکه فراستی از سالها پیش ادبیات تندی در نقد فیلم داشته است، یادآور شد: وقتی برای برنامه هفت دعوت‌اش کردیم می‌دانستیم چنین ادبیاتی دارد اما فکر می‌کردیم در تلویزیون کمی کنترل شده می‌شود. ایشان آدم بسیار با سوادی است که این موضوع هم در پیشینه‌اش ریشه دارد و جالب است که آقای افخمی که در حال حاضر اجرای برنامه هفت رابر عهده دارد هم مثل من معتقد است که فراستی در نقد فیلم های عادی خوب عمل می‌کند اما در مورد فیلم‌هایی که سبقه روشنفکری دارند، جور دیگری عمل می‌کنند.

جیرانی که پیش از این اجرای برنامه تلویزیونی «هفت» را بر عهده داشت یادآور شد: درآن دو سال حس نمی‌کردند که ایشان از بیرون کنترل می‌شوند البته یک بار در مورد آقای کیمیایی مطلب گفتند که ناچار شدیم از ایشان عذرخواهی کنیم و آقای فراستی هم دو ماه به برنامه نیامد.

در پاسخ به این سخنان تبریزی با ابراز تاسف از اینکه تلویزیون هم متاثر از شرایط دولت قبلی بوده است، به توقف پخش سریال «سرزمین کهن» در چند سال قبل اشاره کرد و افزود:‌ دوره اول دولت احمدی‌نژاد گروه هشت +1 تشکیل شد، چون ما به عنوان مجموعه‌ای از فیلمسازان از همان زمان احساس خطر کردیم هرچند این بیانیه برای ما موانعی به وجود آورد. از همانجا این حس شکل گرفت که تاثیرش را در تلویزیون هم می‌بینیم مانند همین سریال که پخش آن را متوقف کردند و حالا متوجه شده‌اند که چه تصمیم اشتباهی بوده است.

وی با بیان اینکه مجموعه اصلاحات سریال بسیار زیاد بوده، افزود:‌ میزان سانسور آنقدر زیاد بود که به موج مخالفت تبدیل شد، در حالی که این سریال برای پخش از ده فیلتر عبور کرده بود. تمام این کارها هزینه‌های بسیاری را ایجاد کرد و حالا هم به نقطه اول رسیده‌ایم.

به گزارش ایسنا، تبریزی با ابراز تاسف از اینکه هیچ یک از مدیران سازمان صدا و سیما هیچ عکس‌العملی در مورد شیوه برخورد فراستی با وی نداشته‌اند اضافه کرد: با آقایان پور محمدی و سیفی آزاد صحبت کردم و به آنان گفتم شما می‌دانید چه سریال حساسی می‌سازیم اما با این برخوردها روحیه مرا از بین می‌برید، چون حس می‌کنم برای کسانی سریال می‌سازم که اصلا قدر آن را نمی‌دانند.

او در عین حال تاکید کرد: خود من از این موضوع ناراحت نمی‌شوم و هیچ شکایتی هم نکردم فقط به مدیران سازمان گفتم تکلیف‌تان را با ما معلوم کنید زیرا گروه سازنده می‌گوید ما دیگر برای این تلویزیون کار نمی‌کنیم.

وی در ادامه مدیران تلویزیون را مورد خطاب قرار داد و افزود:‌ عوامل من روحیه سرکار آمدن ندارند و مدام پیگیر ماجرای فراستی هستند. به جایی رسیده‌ایم که کار را تعطیل کنیم. هیچ یک از مدیران حاضر به پذیرفتن اشتباه نیستند. من هیچ انتظاری از افخمی و فراستی ندارم.

کارگردان سریال «سرزمین کهن» خاطر نشان کرد: ما به عنوان گروه سازنده حس می‌کنیم پشتیبانی نداریم و رها شده‌ایم. آن‌ها اصلا نمی‌دانند ما چه می‌کنیم. نزدیک سه ماه است که پول بچه‌ها را هم نداده‌اند، این چه مدیریتی در سازمان است؟!

تبریزی در ادامه در پاسخ به جیرانی گفت که به او گفت:‌ فراستی مصاحبه‌ای کرده و در آن گفته نسبت به تبریزی ارادت دارد و آن واژه را برای فیلم‌اش به کار برده و نه شخص او، با لحنی طنز توضیح داد:‌این مصاحبه را نخوانده‌ام ، ارادت دارد اما باید مشکل‌اش را حل کند. نسبت به این آدم احساس ترحم و دلسوزی دارم چون مجبور است، حرف‌هایی بزند که اگر با شما رودرو شود اصلا نمی‌تواند آن حرف‌ها را بزند و این خیلی بد است که کسی نتواند استقلال خود را حفظ کند و به عنوان روشنفکری که می‌خواهد نقد فیلم کند، حرف‌های دیگران را بزند که برای سطح سواد او عجیب است.

وی که فیلم «دونده زمین» را با مشارکت علیرضا شجاع نوری ساخته است یادآور شد: از اول می دانستند که فیلم نقد دولت احمدی‌نژاد و بلایی است که سر مردم آورده است، به همین دلیل در دولت قبلی پروانه نمایش آن را ندادند.

تبریزی سپس به تشریح محتوای فیلم‌اش پرداخت و توضیح داد:‌فیلم در روستایی در ناکجا آباد رخ می‌دهد که آدم‌های آن خموده و خسته‌اند و نای کارکردن ندارند، آن‌ها به دلیل گرفتن یارانه حس می‌کنند نباید کار کنند. فیلم می‌خواهد بگوید مردم گمشده‌ای دارند. در این روستا معلمی هست که می‌تواند جامعه اصلاح کند و می‌کوشد کم کم مردم را بیدار کند. دست آخر یک دونده ژاپنی در مسیر برخوردش به این روستا متوجه می‌شود سرطان دارد اما معلم به داد او هم می‌رسد.

وی تاکید کرد:‌حرفی که آقای فراستی می‌زند ربطی به فیلم ندارد چون به هیچ وجه ضد مردم نیست. بلکه بیانیه‌ای صادر می‌کند که به هشت سال دولت گذشته متعلق است.

به گزارش ایسنا،در بخش دیگری از این گفتگو که حدود دو ساعت طول کشید،جیرانی پرسشی را مطرح کرد که چگونه می‌توان جامعه صنفی سینما را به تفاهم برگرداند که در پاسخ به او تبریزی گفت:‌ جامعه هنری به ویژه سینمایی زیر ذره بین است و دشمن داریم به هرحال کسانی هستند که نمی‌خواهند سینما شکل درست اش را پیدا کند. آن‌ها دوست دارند سینما تفریحی ساده و بدون نقد اجتماعی و بحث سیاسی باشد، تنها راه مقابله این است که کنار یکدیگر بایستیم چون به تنهایی ضربه می‌خوریم.

وی اضافه کرد:‌مخالفان حضورهای بین‌المللی سینما دو دسته هستند، اول جریانی خارج از سینما که می‌خواهند سینما را در مسیری مورد نظر خودشان حرکت دهند. این‌ها بیمارانی نیازمند توجه هستند. بر فرض محال اگر به جای اصغرفرهادی، جمال شورجه جایزه کن را برده بود، هر گز چنین برخوردی نمی‌کردند.

تبریزی درباره گروه دیگر نیز گفت: این جریان در وجود همه ماست. شخصیت‌هایی که نقاط ضعف داریم. ما که ادعای مبارزه با بداخلاقی و اشتباه‌های سیاسی را داریم باید از نظر نفسانی کنترل بیشتری روی خود داشته باشیم. متاسفانه خصلت بدی که در تمام اقشار ما وجود دارد این است که وقتی کسی به اوج می‌رسد عده‌ای می خواهند او را پایین بکشند.

این کارگردان در بخش دیگری از سخنانش با انتقاد از عملکرد تلویزیون در ساخت برنامه «هفت» گفت: چرا تلویزیون برنامه‌ای توهین آمیز نسبت به سینما می‌سازد؟! برنامه‌ای بی در و پیکر و شلخته که معلوم نیست حرفش چیست؟ همه جشنواره‌ها را زیر سوال می‌برد و گویی یک دستورالعمل دارد؛ مخالف جریان عمل کردن. حتی اگر فیلم‌سازان بهترین فیلم را بسازند برنامه هفت حتما با آن مخالفت می‌کند و آن را آشغال و مزخرف می‌داند.

برنامه 35

بعد از این سخنان جیرانی خطاب به تبریزی گفت: شما و آقایان افخمی و رئیسیان از یک جنس هستید چرا با هم به تفاهم نمی‌رسید؟

تبریزی نیز در پاسخ به این سخن گفت:‌ کاملا چنین است اما متاسفانه تلویزیون نمی‌پذیرد که سینما جزئی از آن است و این چنین است که هنرمندانی مانند شهاب حسینی و حسن فتحی از تلویزیون فرار کرده‌اند.

او در ادامه عملکرد فراستی و افخمی را به داعش تشبیه کرد و توضیح داد:‌جریان داعش به نوعی اسلام را تخطئه می‌کند. همان کاری که این دو نفر هم با سینما انجام می‌دهند آن‌ها بدون تشکیل دادگاه، گردن طرف فیلم ساز را می‌زنند . کجای این عدالت و انصاف است؟ !آقای افخمی در مجلس که برای سینما کاری نکرد! ای کاش درتلویزیون نام نیکی از خود بگذارد. بعید می‌دانم او از من بدش بیاید چون من چند واحد درس با او گذرانده‌ام اما متاسفانه کار برنامه هفت این است که در افراد ایجاد ترس و آن‌ها را خودسانسور کند.

تبریزی در ادامه سخنانش خواستار همراهی همه فیلم‌سازان با یکدیگر شد و ابراز امیدواری کرد : خانه سینما هم در ایجاد این همراهی موفق عمل کند.

او هم‌چنین درباره افخمی گفت: چون مدتی است فیلم قابل توجهی نساخته است، این چنین رفتارهایی می‌کند. ضمن اینکه فراستی هم در جامعه سینمایی ایجاد تنفر کرده است.

کارگردان «لیلی با من است» البته بار دیگر تاکید کرد که هیچ کدورتی از بهروز و مسعود ندارد بلکه آن‌ها را تحلیل می‌کند، چون اول به خودشان لطمه می‌زنند و بعد به دیگران.

تبریزی ابراز امیدواری کرد : افخمی اتاق فکری تشکیل دهد و موافقان و مخالفان را گرد هم آورد.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره عملکرد دولت سه ساله روحانی در زمینه سینما افزود: به لحاظ ارتباط میان سینما گران و سازمان سینمایی، وضعیت خیلی خوب است و به نوعی دهه شصت را تداعی می‌کند اما متاسفانه فرهنگ در دولت روحانی اولویت آخر است، البته منظورم از توجه به فیلم ساز به معنای آن است که دولت پای پروانه نمایش فیلم‌ها بایستد و با یک هجمه جا نزند.

کارگردان فیلم «مارمولک» با اشاره به حاشیه‌هایی که آن دوره بعد از اکران این فیلم پیش آمد یادآور شد: آن دوره ما را مهدورالدم نامیدند و خون‌مان را حلال دانستند. تهیه کننده کار بسیار تحت فشار بود. اما اخیرا مارمولک را به عنوان بهترین فیلم تقدیر کرده‌اند یعنی نباید با قاطعیت بگوییم یک فیلم به درد نمی‌خورد. ضمن اینکه فراموش نکنیم سینما باید نسبت به مردم پیش‌روتر باشد.

وی یکی از مشکلات دولت‌مردان را نبودن در کنار مردم دانست و افزود: راز موفقیت امام جمعه تا رئیس جمهور و وزیر این است که در دل جامعه باشند.

تبریزی در پاسخ به پرسشی دیگر مبنی بر اینکه چرا در دوره اصلاحات یک سری از مسائل در سینما نهادینه نشد؟ توضیح داد: بهترین قانون هم متکی به مجری است. قانون شفاف می‌تواند کمک کند اما قطعا کافی نیست! ضمن اینکه عده‌ای از اهالی سینما علاقه‌ای به قانون‌مند شدن ندارند. آن‌ها دوست دارند با مجریان قانون ارتباط برقرار کنند که این شیوه اشتباه و سنتی است.

وی در بخش پایانی این گفت‌وگو درباره ادامه ساخت سریال‌اش گفت:‌ چند صحنه در شهرک دفاع مقدس داریم اما می‌خواهیم کار را تعطیل کنیم تا تکلیفمان با تلویزیون معلوم شود چون به فکر آینده و کسان دیگری هستم که ممکن است تلویزیون به آن‌ها هم نیش بزند.

تبریزی با انتقاد از وضعیت ساخت برنامه سازی در تلویزیون ادامه داد: تلویزیون ضد تولید عمل می‌کند. هزینه‌ها بسیار بالا و راندمان بسیار پایین است، با این حال اگر سریال را ادامه دهم تا آخر پاییز فیلمبرداری فصل سوم آن تمام می‌شود و می‌توانیم از اول پاییز پخش فاز اول را که کاملا بازسازی شده است، آغاز کنیم.

به گفته او نزدیک به دو قسمت از سریال به طور کامل درآمده است.

تبریزی ابراز تاسف کرد: مدیران ما به جای صرفه‌جویی، هزینه سازی می‌کنند . بعد از ماجراهایی (توقف پخش سریال سرزمین کهن از تلویزیون) که برای سریال پیش آمد هزینه تولید یک فاز آن، دو برابر هزینه تولید دو فاز قبلی شده است، ضمن اینکه برخی بازیگران تغییر کرده‌اند.

او ادامه داد: آرش مجیدی به جای شهاب حسینی، پریوش نظریه به جای هنگامه قاضیانی آمده‌اند. محمدرضا فروتن هم تمایلی به ادامه همکاری نداشته است اما نیکی کریمی همچنان در گروه مانده و سعید راد هم به ترکیب بازیگران اضافه شده است.

کمال تبریزی در پایان درباره کار آینده‌اش در سینما گفت: پیشنهادهای زیادی دارم و چند فیلم‌نامه خوب به دستم رسیده که باید دید شرایط ساخت کدام یک فراهم می‌شود، هم‌چنان معتقدم مهمترین بخش سینما کار کردن روی سیناپس خوب است بدون اینکه خیلی به احتمال ساختش فکر کنیم، چون در نهایت فیلم‌نامه باقی می‌ماند.