حجت‌الاسلام حسن روحانی در آستانه نخستین سفر اروپایی خود، در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی فرانس 2 و رادیو یک اروپا و در پاسخ به این پرسش که « آیا این سفر شروع جدیدی در روابط بین دو کشور است و آیا شما فرانسه را به عنوان یک دوست محکم و شریک جدید برای ایران تلقی می کنید؟»، گفت: از فرصتی که برای دیدار مسئولان ارشد و مردم بزرگ فرانسه فراهم شده، خرسندم و امیدوارم این دیدار به نفع دو ملت و دو کشور باشد.
رئیس‌جمهور در پاسخ این سوال که «آیا با آغاز نظارت های جدید در چارچوب توافق هسته‌ای، ایران تعهدات مربوط به سایت‌های هسته‌ای را رعایت خواهد کرد؟»، اظهارداشت: ایران سالهاست که به معاهده منع گسترش تسلیحات اتمی (ان‌پی‌تی) پیوسته و در چارچوب پادمان با آژانس همکاری داشته و همه گزارش‌های آژانس در سال‌های گذشته نیز نشان می‌دهد که همواره همکاری خوبی داشته و امروز هم ایران کاملاً مصمم است که به توافقات مطروحه در برجام پایبند و به آن عمل کند؛ مشروط بر اینکه 1+5 نیز کاملاً به تعهداتش پایبندی نشان دهد.
روحانی در پاسخ این سوال که در این باره که « ایران برای همیشه از ساختن بمب اتمی صرف نظر کند، آیا اطمینان وجود دارد؟»، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران هرگز به دنبال ساخت بمب اتمی نبوده و نیست. ما همواره به دنبال استفاده صلح آمیز از فناوری هسته‌ای بوده ایم و اکنون نیز به دنبال استفاده صلح آمیز از انرژی اتمی هستیم.
وی افزود: هر چه زمان بگذرد، آشکارتر خواهد شد که این شک‌ها و تردیدها بی‌مورد، بی اساس و واهی بوده است چرا که آژانس بیشترین بازرسی‌ها را در سال‌های اخیر از ایران داشته و همواره نتیجه بازرسی‌ها این بوده که برنامه هسته ای ایران هرگز از مسیر صلح‌آمیز، منحرف نشده است.
روحانی با اشاره به اینکه «رهبر معظم انقلاب به صراحت فتوا داده اند که ساخت، نگهداری و استفاده از بمب اتم، ممنوع و از لحاظ شرعی حرام است»، گفت: در دکترین دفاعی ما هرگز مسأله سلاح کشتار جمعی وجود نداشته و ندارد. بنابراین، ایران هیچ موقع به فکر ساخت سلاح هسته‌ای نبوده و نخواهد بود.
وی تاکید کرد: دولت ایران همچنین تاکنون به هر تعهدی که داده عمل کرده است البته مشروط براین بوده که طرف مقابل نیز به تعهداتش پایبند باشد.
روحانی در جواب این پرسش که «باتوجه به مخالفت عده‌ای از سیاسیون با این توافق در تهران، آیا این امکان وجود دارد که آنها مانع از انجام تعهدات ایران شوند؟»، گفت: ما در توافق موقت ژنو بیش از دو سال تعهداتی با یکدیگر داشتیم و در این دو سال دقیقاً به تعهداتمان عمل کردیم، ولو اینکه طرف مقابل گاهی وقت‌ها خیلی دقیق عمل نکرد. بنابراین ما به تعهداتمان به روشنی پایبند هستیم، در صورتی که طرف مقابل هم پایبند باشد.
رئیس‌جمهور با تکرار این پرسش از سوی خبرنگار فرانسوی که «آیا آنهایی که با شما مخالف هستند می توانند مانع شوند؟»، گفت: پاسخ شما داده شد و گفتم که ایران قادر است به تعهداتش عمل کند.
از رئیس‌جمهور سوال شد: در سوریه جنگی نگران کننده است، دنیا را تقسیم کرده و شما شدیدا از بشار اسد حمایت می کنید؟ آیا بشار اسد امروز یک رئیس‌جمهور مشروع در سوریه است؟
روحانی گفت: فکر می‌کنم ما باید لحن این سوال را تغییر دهیم، بحث فرد مطرح نیست، بحث ملت و امنیت و ثبات سوریه و بحث تروریسم، آوارگان و مسایل انسانی مطرح است، اینها مسایل اصلی است. به نظر من عده‌ای هستند، قصد دارند با اینگونه سوالات مسیر را منحرف کنند. ما باید همه تلاش کنیم، تروریزم را از سوریه بیرون کنیم. ما باید تلاش کنیم، ثبات و امنیت را برگردانیم، همه چیز به دست مردم سوریه است، تصمیم گیری در این باره که چه کسی رئیس باشد و یا نباشد و یا دولت چگونه باشد، فقط با مردم است.
روحانی در این باره که «فرانسه و برخی کشورهای اروپایی به خاطر اینکه بشار اسد غیر نظامیان را بمباران می کند نمی توانند در این مبارزه علیه تروریست ها سهیم شوند»، اظهارداشت: آیا بدون استقرار یک دولت مقتدر در دمشق، امکان‌پذیر است که با تروریزم مبارزه شود؟ کدام کشور توانسته بدون یک دولت قوی با تروریست‌های خارجی مقابله کند. دولت دمشق باید دولتی قوی باشد که بتواند با تروریزم مبارزه کند.
روحانی در جواب این سوال که آیا این دولت قوی باید تحت ریاست بشار اسد باشد؟، گفت: ما در سوریه ابتدا باید تروریزم را بیرون برانیم، این اولویت اول است. همانطور که گفتم در سوریه بحث این یا آن نیست، بحث الف یا ب نیست، در سوریه بحث تروریزم و ناامنی است. باید امنیت بوجود بیاید، باید مردم به خانه‌هایشان برگردند، آن مردم سوریه هستند که تصمیم خواهند گرفت، چه کسی بماند و دولت چگونه باشد؟
خبرنگار فرانسوی پرسید« فرانسوا اولاند رئیس‌جمهور فرانسه نمی‌خواهد که بشار در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کند، آیا ایشان در انتخابات آینده سوریه برای شما یک نامزد قابل قبول هستند؟»
رئیس‌جمهور گفت: ما که حق نداریم نسبت به آینده ملتی مستقل دخالت کنیم و بگوییم چه کسی کاندید بشود، یا چه کسی کاندید نشود و روند چگونه باشد؟ همه این امور بر عهده فقط مردم سوریه است. ما نیز باید به مردم سوریه کمک کنیم، ما باید به شکل گیری گفتگوی سوری- سوری کمک کنیم تا طرفین در آن کشور با هم صحبت کنند. ما باید برای از بین بردن تروریست‌ها کمک کنیم، اما تعیین اینکه چه کسی و چه کاره خواهد شد، با مردم سوریه است و هیچکس حق تصمیم‌گیری و دخالت در اموری را ندارد که برعهده مردم سوریه است.
روحانی افزود: وظیفه مبارزه با تروریسم نیز در گام اول برعهده دولت سوریه است و باید همگان به آن در این مبارزه کمک کنند.
خبرنگار فرانسوی سوال کرد: تروریست ها چه کسانی هستند آیا داعش است؟ برای رئیس‌جمهور سوریه دشمن و تروریست کیست؟ برای ایران تروریست‌ها چه کسانی هستند؟
رئیس‌جمهور گفت: تقریبا همه اتفاق نظر دارند که داعش یک گروه تروریستی است، القاعده و تمام شعبه‌های القاعده در داخل سوریه، مثل جبهه النصره، احرار شام، اینهایی که خودشان می‌گویند، وابسته به القاعده هستند. اینها گروه های تروریستی هستند. بنابراین نسبت به گروه‌های تروریستی فکر نمی‌کنم خیلی اختلاف نظر داشته باشیم. ما باید با آنهایی که همه قبول داریم تروریست اند مبارزه کنیم، آنها را از سوریه اخراج کنیم، تازه بسیاری از تروریست‌ها اهل سوریه نیستند، از کشورهای دیگر جمع شده اند.
روحانی در جواب این پرسش که «کنفرانس وین به زودی با حضور ایران و قدرت های بزرگ خواهد بود؟ ایران در مورد آینده سیاسی سوریه چه می خواهد؟»، گفت:ما خواهان حفظ امنیت، تمامیت ارضی، انسجام و وحدت سوریه و مبارزه با تروریسم هستیم و ما آماده کردن شرایط برای یک دمکراسی جدید و برای اصلاحات را می خواهیم و می‌خواهیم مردم سوریه برای آینده خودشان تصمیم بگیرند.
از رئیس‌جمهور سوال شد: چند سال پیش محمود احمدی نژاد گفت که اسرائیل در نقشه خاورمیانه جایی ندارد؛ آیا به نظر شما اسرائیل جایی در نقشه خاورمیانه دارد؟
روحانی پاسخ داد: نظر جمهوری اسلامی نسبت به سرزمین فلسطین روشن است. ما می‌گوییم در سرزمین فلسطین همه آنهایی که اهل فلسطین بودند اعم از یهودی‌ها، مسلمان‌ها و مسیحی ها و همه آنهایی که الان آواره کشورهای دیگر شده اند، بازگردند و انتخاباتی سراسری و آزاد انجام گیرد و نتیجه رای مردم هر چه بود، و هر سیستم و حکومتی را که مردم رای دادند، همگان بپذیرند.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: ما بارها اعلام کرده ایم که رژیم اسراییل را مشروع نمی‌دانیم و به همین دلیل ما رابطه‌ای با آن نداریم. ما راه را انتخابات می‌دانیم که یک انتخابات آزاد برگزار شود و هر چه مردم نظر داشته باشند، اعمال شود.
از روحانی سوال شد« امروز در ایران شعار مرگ بر آمریکا را می شنویم، آیا از نظر شما آمریکا همچنان شیطان بزرگ است یا توافق هسته ای این شرایط را تغییر داده است؟»
روحانی گفت: اخیراً هم رهبر معظم انقلاب این نکته را به خوبی اعلام کردند که مردم اگر مرگ بر آمریکا می‌گویند مقصود نه مردم آمریکاست و نه فرد خاصی، مقصود از مرگ بر آمریکا، مخالفت مردم ما با سیاست‌های آمریکاست. شما می‌دانید که مردم ایران، سوابق خوشی از مداخله آمریکا در منطقه و در ایران نداشتند و بنابراین با آن سیاست‌ها مخالف هستند و شعار مردم مخالفت صریح با ادامه سیاست‌های مداخله‌جویانه آمریکاست.
رئیس‌جمهور در جواب این پرسش که «آیا شما نگران نیستید که جانشین اوباما بدتر از آن باشد و بیشتر با توافق هسته‌ای مخالف باشد؟» ، گفت: خیلی زود است که راجع به این مسأله قضاوت کرد. وقتی مبارزات انتخاباتی در آمریکا به صورت علنی آغاز شود و کاندیداهای اصلی و احزاب روشن شوند، آن زمان می‌توان قضاوت کرد که آینده چه خواهد بود. آنچه ما بر آن معتقدیم اینکه تعهدات دولت آمریکا، در برجام و در توافق هسته‌ای با ایران توافق یک دولت است و توافق یک دولت در معاهدات و مسایل بین‌المللی و از جمله برجام است که مورد تأکید و مصوبه شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته، بنابراین این توافق فرای دولت‌هاست. هر دولتی در آمریکا روی کار بیاید، متعهد به همه این تعهدات است.
روحانی همچنین درباره حجاب که موضوع پرسش خبرنگار فرانسوی بود ، گفت: در ایران قوانینی وجود دارد و باید به قانون احترام گذاشته شود. در هر کشوری نیز یک سلسله مقرراتی برای حضور در جامعه وجود دارد، از نظر لباس مقرراتی وجود دارد، چه برای مردها و چه برای خانم‌ها. من به عنوان یک حقوقدان معتقدم که به قانون کشور باید کاملا احترام گذاشته شود. قانون کشور توسط نمایندگان مردم در مجلس تصویب می‌شود، بنابراین این نمایندگان خود مردم هستند که قانون را تصویب می‌کنند.
رئیس‌جمهور در جواب این پرسش که «تصور می کنم شما توقع دارید تحولات به ویژه در خصوص حقوق زنان در ایران سریعتر انجام شود. آیا اینطور نیست؟»، اظهارداشت: ممکن است، نظرات من با گروه‌های دیگر عین هم نباشد، دلیلش نیز این است که به هر حال ما در یک انتخابات بزرگ در دو سال پیش شرکت کرده‌ایم و هر کدام از کاندیداها، نظراتشان را اعلام کردند. من هم نظراتم را به مردم اعلام کردم و آنها بر مبنای آن برنامه و نظرات رأی دادند. به مردم قول دادم که منشور حقوق شهروندی را تدوین و برای اجرای آن پافشاری خواهم کرد. آن منشور دارد آماده می شود که در ماه‌های آینده اعلام شود و ان‌شاء‌الله امیدواریم با اعلام آن منشور و اجرای آن شاهد یک تحول مثبت باشیم.
خبرنگار فرانسوی پرسید: ما می دانیم که شما برای عمل به قولی که برای آزادی بیان دادید، تلاش می کنید؛ یک کاریکاتوریست و سه نفر از روزنامه نگاران در زندان هستند که اخیرا دستگیر شده اند. آیا در این جهت می‌خواهید اقدامی کنید؟
روحانی اظهارداشت: یکی از وظایف و مسئولیت های رئیس‌جمهور اجرای قانون اساسی است. در قانون اساسی ما، حقوق فراوانی برای مردم، تحت عنوان حقوق ملت آمده است و من همواره تلاش خواهم کرد تا اصول قانون اساسی در کشور اجرا و پیاده شود و اگر نقصی را ببینم تذکر لازم را به دستگاه مربوطه خواهم داد.
از رئیس‌جمهور سوال شد: در مورد اقتصاد؛ بزودی شاهد رفع تحریم ها به تدریج خواهیم بود و خبر خوبی است و ایران منابع جدیدی به دست می آورد. چه کسانی از آن بهره مند خواهند شد؟ چون ایران از تحریم ها بسیار رنج برده است و چه کسانی از این تحول بهره خواهند برد؟
وی گفت: همه از این تحول بهره‌مند خواهند شد. اساساً ما از اول هم تحریم را راه نادرستی می دانستیم و الان هم نادرست می‌دانیم. هر چه سریعتر باید تحریم‌ها برداشته شود. با برداشته شدن تحریم، تجار، بخش خصوصی و بخش دولتی ما با دولت‌های خارجی و با بخش خصوصی خارجی راحت‌تر تعامل خواهند داشت. بویژه در عرصه‌های سرمایه‌گذاری و ورود تکنولوژی‌های نو و مشارکت برای دستیابی به بازارهای منطقه. ما از همه سرمایه‌گذاران، در سراسر دنیا برای حضور در ایران و استفاده از شرایط خوبی که وجود دارد، استقبال می‌کنیم . بنابراین پاسخ سوال شما این است که رفع تحریم به نفع ما و اتحادیه اروپا، کشورهای همسایه و به نفع صلح و ثبات در منطقه و جهان خواهد بود.
خبرنگار فرانسوی از روحانی پرسید: آیا قراردادهایی در هنگام دیدار شما از صنایع هوایی، اتومبیل سازی، کشاورزی و صنعت فرانسه امضا خواهند شد؟ آیا سرمایه گذاران و تولید کنندگان فرانسوی جایگاه خوبی در آینده ایران خواهند داشت؟
رئیس‌جمهور تاکید کرد: قبل از سفر من در بخش حمل و نقل از جمله هواپیما، بخش کشاورزی و در بخش‌های صنعتی از جمله خودروسازی، بحث و مذاکره شده است. در سفر من در آن ایام تفاهم‌نامه‌هایی به امضا خواهد رسید که پایه‌ای برای همکاری‌های اقتصادی خواهد بود.
روحانی دراین باره که «چه نوع قراردادهایی مثلا شما ایرباس خواهید خرید؟ اینها هواپیماهای خوبی هستند»، گفت: همین الان هم در کشور ما هواپیماهایی که پرواز می‌کنند معمولاً ایرباس و بوئینگ هستند، البته از شرکت‌های دیگر هم هستند، اما معمولاً از این دو شرکت هستند و قاعدتاً اگر شرایط مناسبی باشد، خریداران ما انتخاب خواهند کرد. یکی از آنها می‌تواند ایرباس باشد.
از رئیس‌جمهور سوال شد: آقای اولاند اولین رئیس‌جمهور غربی است که شما با او ملاقات خواهید کرد. آیا فکر می‌کنید می‌توان با فرانسه یک استراتژی تنش زدایی به منظور همکاری‌های بلند مدت تعریف کرد؟
وی گفت: ما تلفنی با آقای فرانسوا اولاند بحث کردیم راجع به نقشه راهی برای روابط بلندمدت و میان مدت بین ایران و فرانسه، ما با اصل این مسأله تفاهم کردیم. در دیداری که با هم در حاشیه اجلاس مجمع عمومی در نیویورک داشتیم بر این مسأله دوباره تأکید کردیم. الان متنی برای این سفر آماده شده که این متن میان وزارت خارجه‌های دو کشور امضا خواهد شد و مبنایی برای روابط نزدیک‌تر و با توسعه بیشتر بین ایران و فرانسه در آینده است.
رئیس‌جمهور به عنوان بخش پایانی این گفت‌وگو اظهارداشت: آرزوی من توسعه روابط دو ملت بزرگ ایران و فرانسه و رفت و آمد بیشتر مردم و همچنین روابط نزدیک‌تر اقتصادی، تجاری، فرهنگی، علمی و فناوری بین دو کشور ایران و فرانسه است.
لازم به ذکر است رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به دعوت رسمی همتایان خود، شنبه 23 آبان به ایتالیا و سپس فرانسه سفر می‌کند.
