صالحی: برجام یک پارادایم جدید در نظام سیاسی بین‌الملل است

صالحی در این سخنرانی، ضمن مروری بر ادعاهای طرح شده از سوی غربی‌ها علیه برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان طی سال‌های گذشته و مراحل اولیه مذاکرات مربوط یه آن، اظهار داشت: آمریکا سعی کرد همه گزینه‌های ممکن را علیه ما به کار گیرد و البته به نتیجه مطلوب نرسید. نهایتا در سال 2011 و در جریان میانجی‌گری‌های سلطان عمان بود که با رویکردی عملگرایانه نحوه مواجهه‌اش با موضوع هسته‌ای ایران را کم کم تغییر داد و از سیاست «غنی سازی صفر» دست کشید. این تغییر رفتار با عزم دولت آقای روحانی که در سال 2013 برسرکار آمده بود مواجه شد و نهایتا به توافقی انجامید که در 26 مهرماه مورد تصویب طرفین قرار گرفت و اجرای آن احتمالا از اوایل دی ماه (اواخر ماه دسامبر) آغاز خواهد شد.

وی افزود: در سایه این تحول در رویکرد بود که آمریکا با این واقعیت که امکان دستیابی به چارچوبی برای همکاری هم وجود دارد، کنار آمد. براساس این چارچوب، مسیرهای موسوم به «راه‌های گریز» تسلیحاتی شدن بسته می‌شد و در عوض حق ایران برای برخورداری از برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای و غنی سازی اورانیوم به رسمیت شناخته شد. این رویکرد منطقی ما را در مذاکرات هسته‌ای به یک برنامه جامع اقدام مشترک رساند که امروزه برجام (JOCPA) نامیده می‌شود.

رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: بر اساس برجام جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری دارای برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای، شامل چرخه کامل سوخت و حق غنی سازی شناخته شده است و زیرساخت‌های هسته‌ای حفظ خواهد شد. البته به عنوان نشانه‌ای از اعتمادسازی، ایران هم برخی محدودیت‌های زمان دار را برای برنامه هسته‌ای خود پذیرفت.

صالحی با اشاره به استقبال جهانی از نتیجه مذاکرات هسته‌ای ایران با 1+5 خاطرنشان کرد: این دستاورد یک پارادایم جدید در نظام سیاسی بین‌الملل را معرفی می‌کند. در این پارادایم در حال ظهور، قدرت منطق بر منطق قدرت غلبه می‌کند و حقوق ذاتی ملت‌ها بر منویات سیاستمدارانی که معتقدند «حق با قدرت است» برتری یافته است. بر اساس این پارادایم برای داشتن جهانی امن و مبتنی بر ثبات و حسن همجواری باید توجه داشت که حقوقی چون حق حاکمیت، تعیین سرنوشت، پیشرفت و توسعه، که شامل استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای هم می‌شود، جزیی از حقوق ذاتی ملت‌هاست که باید مورد احترام و شناسایی قرار گیرد. 

رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه سخنرانی اش، به تلاش‌های بین‌المللی برای خلع سلاح هسته‌ای هم اشاره کرد و گفت: ما بر تعهد دولت‌های دارنده سلاح‌های اتمی بر اجرای بند 6 معاهده ان پی تی تاکید می‌کنیم. 

وی افزود: ایران همچنین از مدافعان ایده خاورمیانه عاری از سلاح اتمی است. این ایده اولین بار توسط ایران در سال 1974 مطرح شد و پس از آن در اسناد مربوط به عدم اشاعه در سال‌های 1995 و 2000 مورد تاکید قرار گرفت.مهمترین مانع اجرای طرح در منطقه ما رژیم صهیونیستی است که حتی عضویت در پیمان ان پی تی را نپذیرفته است. 

صالحی در پایان با اشاره به برگزاری این نشست در شهر ناکازاکی، خاطرنشان کرد: ناکازاکی شهری است که فاجعه بمب اتمی را به تلخی تجربه کرده است؛ ما همدردی خود را با بازماندگان این حادثه، مردم و دولت ژاپن ابراز می‌داریم. دو ملت ایران و ژاپن اشتراکات زیادی دارند و ما از حمایت ژاپن از مذاکرات ایران با 1+5 قدردانی می‌کنیم. پس از اجرای برجام دامنه همکاری ما با شرکای قدیمی و جدید قطعا افزایش خواهد یافت. همچنین ایران علاقمند است از همکاری ژاپن در زمینه ایمنی هسته‌ای و سایر حوزه‌های مرتبط با فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای بهره مند شود.

پاگوآش یک سازمان غیردولتی بین‌المللی معتبر است که از نخبگان کشورهای جهان در زمینه خلع سلاح تشکیل شده است. اجلاس سال جاری این سازمان با دعوت از رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در شهر ناکازاکی ژاپن برگزار شد.

صالحی طی بازدید از شهر ناکازاکی، از موزه صلح این شهر که ِیادآور فاجعه بمباران اتمی آمریکا در جنگ جهانی بود هم دیدن و در حضور مقامات شهری نسبت به قربانیان این جنایت و فاجعه عظیم با نثار تاج گل ادای احترام کرد.