پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : شرکت فولاد مبارکه طي سال هاي 92 و 93 توانست حدود 51 درصد فولاد کشور را توليد کند که از اين مقدار بيش از 2.5 ميليون تن راهي بازارهاي جهاني شد. همچنين طي 7 ماه سال 2015 نسبت به مدت مشابه سال قبل موفق به رشد توليد 9 درصدي شد. معاونت اجرايي پروژه ها در راستاي تحقق اين سياست ها از ابتداي امسال با تغيير ساختار سازماني و انتقال پروژه هاي اجرايي از مهندسي کارخانه به اين معاونت از معاونت طرح و توسعه به معاونت اجراي پروژه ها تغيير نام داد. در اين خصوص دنياي اقتصاد گفتگوي مفصلي با احمد سعيدبخش معاون اجراي پروژه هاي فولاد مبارکه انجام داد.
وي از تغيير ساختار اين مجموعه تا نيازسنجي داخل براي توسعه فولاد، تحريمها و اثرات آن بر صنعت فولادسازي سخن گفت و در آخر نسبت به انجام اولين بازي فوتبال در ورزشگاه نقش جهان تا پايان امسال اظهار اميدواري کرد.
آقاي سعيدبخش، در خصوص فعاليت معاونت اجراي پروژه ها در شرکت فولاد مبارکه توضيح دهيد.
تا يک سال قبل فولاد مبارکه شامل دو بخش مهندسي کارخانه و معاونت طرح و توسعه بود. مهندسي کارخانه زيرمجموعه معاونت طرح توسعه به شمار مي رفت و طرح هاي کوچکي از جمله بهينه سازي، ارتقاء کمي يا کيفي با مبالغ پايين در اين بخش انجام مي شد. در اواخر سال 93 معاونت طرح و توسعه به معاونت اجراي پروژه ها تغيير و مهندسي کارخانه تحت پوشش معاونت تکنولوژي قرار گرفت و کارهاي اجرايي از اين بخش جدا گرديد و مهندسي کارخانه با رسالت مغز متفکر شرکت با آگاهي از شرايط بيروني، به روز بودن و نگاه به آينده در بخش مطالعات، تهيه طرح ها و اسناد مناقصه از کارهاي اجرائي مبرا گرديد.. بدين گونه که تمام پروژه هاي طراحي شده تا مرحله تهيه اسناد مناقصه در حيطه فعاليت مهندسي کارخانه قرار گرفت و طرح ها بعد انجام مناقصه وانتخاب پيمانکار، جهت اجرا به معاونت اجرايي پروژه ها انتقال داده ميشود.
به نظر مي رسد که معاونت اجراي پروژه ها حيطه وسيعي از فعاليت ها را شامل ميشود. بخشهاي زير مجموعه اين معاونت و حوزه عملکرد آن را بيشتر توضيح دهيد
اين معاونت شامل هفت مديريت اجراي پروژه هاي: آهن سازي و فولادسازي، نورد سرد و گرم، انرژي و سيالات، ساختمانهاي جنبي و پشتيباني، پروژه سنگان، فولاد سازي ونورد پيوسته سباومديريت برنامه ريزي وپشتيباني است. بايد تاکيد کنم اين معاونت 53 هزار ميليارد ريال پروژه از جمله طرح هاي سنگان و سبا را در دست اقدام دارد. بخش هايي که مربوط به مهندسي کارخانه بود شامل پروژه هاي جنبي، پشتيباني و زير بنائي از جمله راه، ايمني، ساختمان، محيط زيست و ... بوده وماهيت توسعه اي نداشت. در نهايت تمام پروژه ها زماني که از مهندسي کارخانه به اين معاونت انتقال داده مي شوند در اين بخش به مديريتهاي مربوطه که تخصص لازم را دارند ارجاع داده مي گردد.
در معاونت اجراي پروژه ها تأمين بودجه طرح هاي مختلف به چه صورت انجام مي شود؟
در حال حاضر دو کميته براي تأمين بودجه طرح هاي فولاد مبارکه وجود دارد. کميته سرمايه گذاري که در مهندسي کارخانه تشکيل مي شود و در خصوص پروژه هاي زير 5 ميليارد تومان در آن تصميم گيري ميشود ودر کميته برنامه ريزي و توسعه براي تأمين بودجه پروژه هاي بالاي 5 ميليارد تومان تصميم گيري مي شود. به طور کلي در اين کميته ها کارشناسي و بررسيهاي لازم بر روي لزوم اجراي اين طرح ها و توجيه بودن آن واختصاص بودجه مورد نياز صورت مي گيرد.
پس پروژه سنگان نيز در اين کميته ها بررسي شد؟
خير. مضافاً به اينکه اين روش امسال اجرايي شده است. پروژه سنگان استثنا بود. يکي از مشکلات صنعت فولاد، تأمين مواد اوليه از جمله گندله و سنگ آهن به عنوان خوراک فولاد است که با توجه به کمبود آنها، بخشي از آن از خارج کشور وارد مي شود. براي اينکه خود را از اين محدوديت نجات دهيم در سفر رئيس جمهور قبلي به اصفهان، بنا به درخواست مديرعامل وقت فولاد مبارکه جهت اطمينان ازتأمين بخشي از نياز مواد اوليه شرکت معدني به ظرفيت 5 ميليون تن در سال در منطقه سنگان در اختيار فولاد مبارکه قرار داده شد تا از نظر تأمين مواد اوليه تا حدودي از نابساماني خارج شويم. براين اساس به دستور رئيس جمهور وقت بخشي از معدن سنگان به فولاد مبارکه اختصاص يافت و اين فرصتي را در اختيار شرکت قرار داد. در حال حاضر فعاليت معدن سنگان در خراسان شمالي آغاز شده و در بخش گندله سازي حدود 70 درصد و کنسانتره 12 درصد پيشرفت داشته ايم.
در حال حاضر شاهد توسعه فولاد در مناطق مختلف کشور هستيم، اين موضوع تابع چه سياستي است؟
دولت يازدهم با در نظر گرفتن افق دستيابي به ظرفيت توليد 55 ميليون تن فولاد خام تا سال 1404 اين توسعه ها را در دستور کار خود قرار داده است. برخي از اين توسعه ها به دليل فرصتهاي پيش آمده بوده که شرکتهاي فولادسازي ازجمله فولاد مبارکه بخاطر حمايتهاي مالي وافزايش ظرفيت خود براي سرمايه گذاري در آنها ورود پيدا کرده اند.
امروزه مطالعات نشان داده احداث کارخانه هاي فولادسازي با ظرفيت پايين مقرون به صرفه نيست و توجيه اقتصادي ندارد. نمونه آنها فولادسازيهاي استاني به ظرفيت 800 تا 1000 تن بوده که بعلت گريبانگير بودن مشکلات مالي وزير ساختي از سال 86 آغاز شده و تاکنون هيچيک ازآنها راه اندازي نشده است که اميدواريم بزودي شاهد راه اندازي فولاد سفيد دشت بعنوان اولين واحد آن باشيم.
در مجموع براي توسعه فولاد در نقاط مختلف کشور چه شرايطي را بايد در نظر گرفت تا در اين مسير موفق بود؟
قبل از تصميم براي ايجاد فولادسازي در منطقه اي بايد مطالعات مکان يابي و زيرساختي آن به درستي انجام شود. يکي از نکات مهم براي ايجاد کارخانه فولادسازي، فراهم بودن منابع انرژي از جمله آب، گاز و برق است. همچنين حمل و نقل جاده اي و ريلي نيز از ديگر نيازهاي توسعه فولاد در مناطق مختلف است.. يکي از تصميمات خوبي که اکنون دولت در خصوص توسعه فولادسازي به نتيجه رسيده، تأکيد بر احداث کارخانه هاي فولاد در مجاور درياست چرا که مواد اوليه به راحتي وارد و شرايط براي صادرات به خوبي مهيا مي باشد و در کاهش هزينه ها بسيار مؤثر است.
با اين اوصاف نياز داخل به فولاد در چه مناطقي بايد مرتفع شود؟
خوشبختانه اين موضوع را در سياستگذاري هاي خود مدنظر قرار داده ايم. به عنوان مثال هم اکنون محصولات توليدي فولاد مبارکه، سپيددشت و سبا براي قسمت مرکزي کشور در نظر گرفته شده و توليدات فولاد هرمزگان براي صادرات. البته بخشي از توليدات فولاد مبارکه نيز به صادرات اختصاص مي يابد.
هم اکنون از سوي سياستگذاران شرايط مناسبي براي توسعه فولاد مهيا شده است؟
امروز نقش ايميدرو در بخش معدن و کارخانه هاي فولاد سازي بسيار پر رنگ شده است. بايد بر روي صنعت فولاد مباحث فني، اقتصادي و توسعه متوازن با در نظر گرفتن بازار انجام شود. بايد نيازهاي ورودي و خروجي کارخانه در نظر گرفته شودو بدون برنامه براي توسعه فولاد مجوز صادر نشود. به عنوان مثال قبل از احداث واحد احيا مستقيم چگونگي تأمين گندله آن درنظر گرفته شود و يا اگر کارخانه اي جهت توليد ورقهاي پوشش دار احداث مي شود چگونگي تأمين ورق آن با از قبل پيش بيني شود. خوشبختانه طي دو سال گذشته ايميدرو صنعت معدن و فولاد را تحت کنترل در آورده است.
با اين اوصاف قرار است فولاد مبارکه به عنوان مغز فولاد حرکت کرده و رشد و توسعه کمي وکيفي آن در مناطقي همچون هرمزگان و ... صورت گيرد؟
دقيقاً با تأکيدات مکرر مديرعامل و بينش و دانش عميق ايشان در صنعت فولاد ما بايد بعنوان پيشرو در صنعت فولاد کشور به سمت تکنولوژي هاي جديد و آلياژهاي خاص با ارزش افزوده بالا برويم و از خام فروشي پرهيز کنيم. فولاد مبارکه نيز اين موضوع را در برنامه خود قرار داده و در نظر دارد به سمت توليد فولادهاي خاص با ارزش افزوده بالا براي صنعت کشتي سازي، خودرو سازي و يا لوله هاي انتقال نفت وگاز حرکت کند و هم اکنون اين کار را شروع کرده ايم.
پروژه هاي فولادي همچون سنگان، سپيددشت و هرمزگان متعلق به فولاد مبارکه است و يا سهام دار بخشي از آنهاست؟
فولاد سنگان و هرمزگان متعلق به فولاد مبارکه بوده اما 65درصد از فولاد سپيددشت مربوط به فولاد مبارکه و 35درصد از آن متعلق به ايميدرو است.
با توجه به اينکه طي چند سال گذشته کشور درگير تحريم ها بود، صنعت فولاد کشور از اين منظر چقدر دچار مشکل شد؟
متأسفانه تحريم ها براي فولاد مبارکه در اين سالها محدوديت هايي ايجاد کرد و هزينه هاي اين صنعت را افزايش داد اما از طرف ديگر، موفق شديم از طريق مهندسي معکوس اقدام به ساخت داخل کنيم. در حال حاضر فولاد مبارکه دربخش مهندسي معکوس تجربه خوبي دارد وتا کنون براي بيش از50 هزار قطعه نقشه ساخت و شناسنامه فني تهيه کرده ايم. خوشبختانه فولاد هرمزگان را با دانش بومي خود راه اندازي کرديم، همچنين نزديک به 80 درصد پروژه هاي اخير خود را ساخت داخل کرديم و نصب تجهيزات وراه اندازي آنها را بدون کمک و دخالت خارجي ها انجام داديم.
به اعتقاد شما توافق 5+1 و برجام چه تاثيري بر صنعت فولاد ما خواهد گذاشت؟
با اين اتفاق برخي از شرکت ها و بانکهاي خارجي براي سرمايه گذاري و يا فاينانس در صنعت فولاد اعلام آمادگي کرده اند وتعداد آنها بيشتر هم خواهد شد. از بابت ورود شرکتهاي خارجي به ايران تهديدي متوجه فولاد مبارکه نمي باشد و سالهاست که فولاد مبارکه به عنوان يک برنددر بازار جهاني حضور دارد. ليکن دريک نگاه منفي در مورد ساير صنايع به اين مسئله بايد اشاره کردکه اگر حضور شرکتهاي خارجي در کشور بدون انتقال تکنولوژي باشد به ضرر صنايع کوچک داخل خواهد بود وحتي ممکن است موجب تعطيلي بعضي از واحدهاي کوچک داخلي شود. لذا دولت بايد با سياست خود به گونه اي رفتار کند که براي خارجي ها بازار مصرف ايجاد نشود ودر قراردادها و مشارکتها انتقال تکنولوژي جزو بايدهاي قرارداد باشد.
به عنوان معاون اجراي پروژه هاي فولادمبارکه، عمده معضلات موجود در صنعت فولاد کشور در چه مواردي خلاصه مي کنيد
تأمين مواد اوليه و انرژي خصوصا آب اگرچه تنها حدود 2درصد از آب در صنعت استفاده ميشود و92 درصد آن دربخش کشاورزي است. همچنين کمبود امکانات حمل و نقل جاده اي و ريلي و ... از جمله مشکلات فولاد کشور است اما نبود مراکز فناوري و تحقيقات از ديگر مشکلات صنعت فولاد کشور است. اگر بخواهيم به سمت توليد فولاد با آلياژهاي خاص برويم بايد نسبت به ايجاد مراکز تحقيقات و فناوري فولاد توجه بيشتري داشته باشيم.
در حال حاضر فولاد مبارکه طرح توسعه جديدي در دست اقدام دارد؟
طرح گندله سازي هرمزگان و طرح واحد نورد گرم شهيد خرازي در مجتمع فولاد مبارکه اولويتهاي نخست هستند. همچنين قرار است ظرفيت توليد فولاد سبا از 700 هزار تن در سال به 1.5 ميليون تن در سال افزايش يابد که اميدواريم اين طرح در شهريور سال آينده به بهره برداري برسد.
آيا نياز آبي طرح هاي توسعه فولاد مبارکه مدنظر قرار گرفته شده است؟
فولاد مبارکه با بازچرخاني آب در سيستم و همچنين با اجراي روش هاي آبياري قطره اي مصرف آب را به حداقل رسانده علاوه براين، اين ميزان مصرف را با خريداري پساب هاي شهري و تصفيه و بازيافت و استفاده آنها در سيکل توليد باز هم کاهش خواهد داد. مصرف آب در فولاد مبارکه با کاهش 68 درصدي اکنون زير استاندارد جهاني در صنعت فولاد مي باشد. همچنين نزديک به200 ميليارد تومان براي خريد پساب شهرهاي اطراف از جمله مبارکه، زرين شهر پيش بيني سرمايه گذاري کرده است که بخش عمده ايي از آن در حال اجرا ميباشد.
علاوه بر اين فولاد مبارکه در حوزه مسئوليت هاي اجتماعي خود طرح هاي توسعه ديگري دارد؟
فولاد مبارکه علاوه بر طرح خريد پسابها يکي از سرمايه گذاران ورزشگاه نقش جهان است و بنده نيز بعنوان نماينده فولاد مبارکه در پروژه اين ورزشگاه حضور دارم وبا مسئولان استان، شرکت توسعه و نگهداري اماکن ورزشي وتربيت بدني استان اصفهان هر 15 روز يک بار جلساتي بمنظور پيگيري پيشرفت پروژه ورفع موانع و مشکلات برگزار مي شود. البته مدتي به دليل تأمين ورق فولادي مورد نيازآن بعلت توليد محدود، پروژه نقش جهان با کندي پيش مي رفت که با تأمين ورق مورد نياز اين ورزشگاه پيشرفت آن شتاب بيشتري خواهد گرفت.
پروژه نقش جهان هم به نوعي زير مجموعه فعاليت معاونت اجرايي محسوب مي شود! روند اجراي طرح به کجا رسيده است؟
هم اکنون در حال احياي چمن و تکميل اسکلت فلزي ورزشگاه هستيم و با توجه به اينکه ورزشگاه نقش جهان براساس ضوابط AFC ساخته نشده بود و محل ورود بازيکنان به زمين از پشت دروازه ها بود مجدداً بر طبق آخرين ضوابط AFC محل ورود بازيکنان از وسط زمين در نظر گرفته شد و با تخريب بخش هاي قبلي، هم اکنون ساخت بخش تأسيسات آن آغاز شده است. همچنين تمام ورقهاي مورد نياز سازه هاي فلزي براي ورزشگاه تأمين شده و پيش بيني مي شود تا يکي دو هفته آينده ساخت پروژه ورزشگاه نقش جهان سرعت بيشتري به خود بگيرد.
با اين اوصاف فکر مي کنيد تا چه زماني ورزشگاه نقش جهان به بهره برداري برسد؟
اميدواريم تا آخر امسال اولين بازي در ورزشگاه نقش جهان با حضور تماشاچيان انجام شود. با حمايت ها و پيگيري هاي مستمر مديرعامل شرکت فولاد مبارکه، بنده نسبت به اين مسئله خوشبين هستم و همگي نهايت سعي و تلاش خود را خواهيم کرد.
