کاربرد عجیب پوست تخم مرغ

علم بیومواد یکی از شاخه‌های جدید علم است و با توجه به گسترش روزافزون مواد مورد استفاده در ترمیم اندام‌‌ها و به ویژه ارتوپدی، مواد حاصل از آن در گروه کالاهای مهم قرار دارد. در این میان شیشه‌های زیست فعال، با دارا بودن خواص جالب توجه خود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این ماده در تحقیقات مختلفی با کاربرد پیوند استخوانی یا با هدف رهایش دارو و مهندسی بافت مورد بررسی قرار گرفته ‌است.
به گفته‌ رضا عرب مجری طرح «ساخت شیشه‌های زیست فعال از پوست تخم مرغ»، دسته‌ای از مواد هستند که توانایی اتصال به بافت‌های زنده‌ بدن را از طریق تشکیل لایه‌ای غنی از کلسیم فسفات در فصل مشترک خود با بافت، دارند.

وی افزود: هدف نهایی از انجام این پژوهش، ساخت شیشه زیست فعال به روشی ساده و با استفاده از مواد طبیعی و دارای فعالیت زیستی بیشتر نسبت به سایر انواع شیشه‌ها بوده است.
وی با بیان اینکه روش سنتز این محصول بر پایه‌ دو روش مختلف ذوبی و سل ژل است، عنوان کرد: شیشه‌های تهیه شده به روش سل ژل به دلیل دمای فرآوری پایین‌تر، خلوص بالاتر و همچنین هموژنیته و فعالیت زیستی بیشتر نسبت به روش ذوبی ارجحیت دارند. ساختار متخلخل شیشه‌های تهیه شده به روش سل ژل، سبب بهبود چسبندگی سلولی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: از این نوع شیشه‌ها می‌توان جهت ترمیم استخوان‌هایی که در معرض بار قرار ندارند و همچنین به عنوان پرکننده‌های دندانی، حامل‌های انتقال دارو و داربست‌های مهندسی بافت استفاده کرد.

عرب با اشاره به اینکه این ماده در داخل کشور تولید نمی‌شود و هیچ یک از واحدهای تولیدی کاشتنی‌‌های جراحی در ایران، پودر شیشه زیست فعال تولید نمی‌کنند، بیان کرد: از آنجا که تولید این محصول به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و دانش تولید آن نیز در کشور موجود است، به نظر می‌‌رسد کشور ما نیز بتواند با استفاده از دانش فنی به تولید ثروت پرداخته و ضمن پرهیز از واردات، به صادرات این محصول نیز بپردازد. لذا می‌توان امیدوار بود که با تولید داخلی این محصول، ضمن کاهش قیمت برای مصرف کنندگان، از خروج ارز نیز جلوگیری کرد.

بر اساس اعلام ستاد نانو، نکته‌ جالب این طرح  استفاده از پوست تخم مرغ به عنوان ماده‌ اولیه در سنتز پودر است. پوست تخم مرغ، ۱۱ درصد کل وزن یک تخم مرغ را تشکیل می‌دهد و شامل ۹۴ درصد کلسیم کربنات است. تحقیقات نشان داده است که استفاده از پوست تخم مرغ به عنوان منبع کلسیم، به جای استفاده از نمک کلسیم، تولید پودر را بهینه می‌کند. به علاوه‌ اینکه عدم وجود ترکیبات نیتراتی سبب کاهش دمای سینترینگ خواهد شد. همچینین وجود عناصری مثل منیزیم، استرانسیم و روی در پوست تخم مرغ می‌تواند سبب تحریک رشد سلولی شود.
این تحقیقات در قالب پایان نامه‌ دکترای رضا عرب -دانشجوی دکترای مهندسی پزشکی و با همکاری دکتر مسعود حافظی اردکانی، دکتر سعید حصارکی و دکتر نادر نظافتی در حال اجراست. این طرح به سفارش شرکت پردیس پژوهش فناوران یزد تعریف شده است و به عنوان یک پایان نامه‌ مبتنی بر نیاز صنعت توسط ستاد توسعه‌ی فناوری نانو به تایید رسیده است.