دلایل افزایش نرخ ارز در بازار

روز گذشته قیمت انواع ارزها در بازار افزایش یافت. قیمت دلار به 3هزار و 346 تومان، یورو به 3هزار و670 تومان و پوند 5هزار و 180 تومان رسید.

به گزارش ایران، این قیمت‌ها در مقایسه با روزهای قبل جهش نداشت اما سؤال‌هایی در ذهن مردم ایجاد کرده است. اینکه چرا قیمت‌ها با‌وجود بهبود مناسبات بین‌المللی در مسیر رشد قرار گرفته است، در شرایطی که مردم تصور می‌کردند قیمت ارز روند با ثبات و حتی کاهشی به خود می‌گیرد تا حدودی افزایش یافت. اما این مهم آهنگ کندی داشت و به اعتقاد مسئولان دولتی نگران‌کننده نیست. آنها معتقدند با توافق در مذاکرات و لغو تحریم‌ها که تا چند ماه آینده رخ می‌دهد مردم نسبت به وضعیت آینده خوش بین شدند به همین دلیل تقاضا برای خرید ارز افزایش یافته است.

در این میان تولید‌کنندگان هم از مشتریان پروپا قرص ارز‌های بازار شدند چرا که می‌خواهند بعد از چند سال سکون، فعال شوند و ظرفیت تولید بنگاه‌های صنعتی خود را افزایش دهند. با چنین اتفاقی بر مشتریان ارزهای بازار افزوده شده است. مردم نیز به نوبه خود سهمی در خرید ارز دارند. به اعتقاد کارشناسان در فصل تابستان مسافرت‌های خارجی افزایش پیدا می‌کند لذا رشد تقاضایی که اکنون در بازار رخ داده طبیعی است.

فعالان بازار ارز هم که در بطن ماجرا هستند وضعیت بازار را عادی می‌بینند و می‌گویند قیمت‌ها نوسان شدیدی ندارد و از همه مهم‌تر اینکه بازار با کمبود ارز روبه‌رو نیست. همین رویه باعث شده است که هیچ مجموعه و حتی کارشناسی خواستار حضور و برخورد دولت نشود. دولت هم نمی‌خواهد مانند دوره‌های گذشته در بازار دخالت کند و تمایل دارد قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا کنترل شود. قابل پیش‌بینی بود که نرخ‌ها تا حدودی با رشد مواجه شود اما این امر کاملاً موقتی است و مجدداً قیمت‌ها به نرخ ارز مبادله‌ای نزدیک خواهد شد.

رئیس کل بانک مرکزی هم معتقد است: بانک مرکزی تنها جلوی نوسانات شدید را می‌گیرد ضمن آنکه سامانه‌ای توسط بانک مرکزی ایجاد شده که نرخ واقعی خرید و فروش ارز در صرافی‌ها معدل‌گیری شده و در آخر وقت اداری متوسط نرخ اعلام می‌شود البته هر صرافی می‌تواند نرخ تعیین کند و سایت داشته باشد ولی مکلف است که معاملات را با همان قیمت انجام دهد در غیراین صورت بازار را گمراه می‌کند. نرخ واقعی ارز نرخی است که بتواند در اقتصاد اشتغال ایجاد کرده و تولید را حرکت دهد ضمن اینکه نرخ غلط ارز به اهداف ضربه می‌زند و چند نرخی بودن نرخ ارز نیز مفاسدی را ایجاد می‌کند. مسئولان دولتی در صحبت‌هایشان اظهار داشتند که بازار نیازمند ثبات ارزی است لذا نوسان‌هایی که طی چند روز گذشته رخ داد دلیل بر نوسان بازار نیست و به مرور زمان وضعیت بازار به روال سابق خود باز می‌گردد.

دبیرکل کانون صرافان هم در بیان چرایی افزایش قیمت ارز گفت: افزایش تقاضا بیش از عرضه، کاهش نرخ نفت، انتظارات فعالان بازار، تمام شدن ماه صفر و آغاز خرید و فروش‌ها در بازار و پایان تعطیلات از جمله دلایل عمده افزایش قیمت انواع ارز در بازار است. احمد لواسانی در ادامه صحبت‌های خود احتمال کاذب بودن رشد قیمت ارز را هم داد و گفت: در هفته‌های اخیر میزان تقاضا در بازار ارز بیشتر از عرضه بوده که این امر تأثیر زیادی بر افزایش قیمت‌ها داشته است.

وی در پاسخ به این پرسش که به اعتقاد برخی از صرافان بالا رفتن نرخ درهم در امارات متحده عربی منجر به بالارفتن نرخ ارز در کشور شده است، اظهار داشت: اینکه برخی معتقدند قیمت دلار و انواع ارز تهران در دبی تعیین می‌شود، نادرست است اما از آنجا که برخی از تبادلات از طریق دبی انجام می‌شود، بالا رفتن نرخ درهم در دبی بر بازار ایران نیز تأثیر می‌گذارد اما این تأثیر به میزانی نیست که بتوان گفت نرخ ارز ایران براساس قیمت درهم تعیین می‌شود. لواسانی با تأکید بر اینکه قیمت ارز محلی امارات برای ایران اهمیت دارد، گفت: از آنجا که برای واردات کالا از انواع ارز استفاده می‌شود، بنابراین با تحویل ارز می‌توانیم درهم دریافت و کالا وارد کنیم. بنابراین بانک مرکزی یا صادرکنندگان باید ابتدا ارز را فروخته و سپس درهم تهیه کنند.

دبیرکل کانون صرافان تصریح کرد: به طور عام همگان انتظار دارند که قیمت ارز در بازار افزایش پیدا کند. البته اگر این افزایش قیمت به صورت منظم، روزانه، اندک و به صورت شناور مدیریت شده باشد، مشکلی در بازار ایجاد نمی‌شود. بهتر است قیمت ارز به صورت تدریجی و آرام افزایش یابد تا فعالان اقتصادی بتوانند برای فعالیت‌های خود برنامه‌ریزی کرده و با بازار هماهنگ شوند. این فعال بازار ارز با تأکید بر اینکه افزایش نرخ ارز در هفته‌های اخیر ارتباطی با تحریم‌ها ندارد، گفت: برخی از کشورها همانند ایران با تحریم مواجه هستند اما نرخ ارز در این کشورها منجر به بحران نشده ضمن آنکه قیمت ارز در ایران با وجود تحریم‌ها در دوره‌هایی نه تنها افزایش نیافته بود بلکه با کاهش نیز مواجه شده است.

لواسانی با بیان اینکه، فعالان بازار ارز و صرافان علاقه‌ای به افزایش نرخ در این بازار ندارند، گفت: با افزایش نرخ ارز و تأثیر آن بر قیمت سایر کالاها، قدرت خرید کاهش می‌یابد ضمن آنکه فعالان اقتصادی تعهداتی دارند که باید جوابگوی آن باشند. به گفته وی، فعالان بازار ارز نیز توقع دارند که افزایش قیمت‌ها با شیب ملایم انجام شود زیرا اگر قیمت‌ها از مدار خارج شود نه تنها به نفع اقشار ضعیف جامعه نبوده بلکه اقشار پردرآمد نیز آسیب خواهند دید.

کارشناسان معتقدند در تحلیل نوسانات نرخ ارز باید به بازه زمانی توجه داشت. برخی از نوسانات روزانه در بازار ارز صرفاً ریشه در انتظارات، ‌شایعات و عوامل تکنیکی داشته و توسط عوامل بنیادین حمایت نمی‌شوند. اینگونه نوسانات نمی تواند پایدار باشد و پس از مدت کوتاهی تعدیل خواهند شد. در نتیجه اگر  فعالان صرفاً بر اساس اینگونه عوامل وارد بازار ارز شده باشند،‌ زیان خواهند دید.

همچنین عنوان شده است با روند افزایشی که صادرات غیرنفتی به خود گرفته و با بهبودی که در جریان درآمدهای نفتی و دسترسی به منابع ارزی مشاهده می شود، انتظار می‌رود تصویر حساب جاری و ترازپرداخت های کشور رو به بهبود باشد و فشار بر بازار ارز، اصلاح و کاهش پیدا کند.