معماران سینمای نوین ایران به خانه سینما آمدند تا در آیین نکوداشت شانزدهمین جشن بزرگ سینمای ایران خدمات و فعالیت‌های مجید مسچی، امین تاریخ، فرید مصطفوی و حسین ملکی را ارج بگذارند.
به گزارش انتخاب؛ در این مراسم که شب گذشته (چهارشنبه، 19 شهریورماه) با اجرای حسین پاکدل در تالار سیف‌الله داد خانه سینما برگزار شد، محمد بزرگ‌نیا، دبیر شانزدهمین جشن خانه سینما با اشاره به برگزاری جشن‌های عکاسان، انیمیشن، فیلم کوتاه و مستند این مراسم را آخرین مجلس جشن شانزدهم عنوان کرد.
وی در این‌باره گفت: جشن امسال با ویژگی‌های بسیاری همراه بود و با اختتامیه خاصی به پایان می‌رسد. برای اولین‌بار به دلیل تعطیلی سه ساله جشن آثار سه ساله مورد ارزیابی قرار گرفت و برای کمک به بیمه بیکاری هنرمندان با کمترین هزینه برگزار شد.
وی مهمترین ویژگی جشن را اختتامیه آن عنوان کرد و ادامه داد: از شکل اهدای جوایز فیلمی تهیه می‌شود که این فیلم 21 شهریور در سینماها برای عموم مردم به نمایش درمی‌آید و برای اولین‌بار جشن از تهران خارج می‌شود و بخش بزرگی از مردم در آن شریک می‌شوند.
بزرگ‌نیا افزود: حرف و حدیث‌هایی خصوصا درباره داوری وجود داشت که با احترام به رأی داوران شاید بتوان با تغییر روش به شکل بهتری رسید.
دبیر شانزدهمین جشن خانه سینما با اشاره خرابی سقف قسمت بالکن سالن سیف‌الله داد اظهار کرد: بیشترین نگرانی ما ریزش سقف بود، جایی که قرار بود داوران به تماشای آثار بنشینند، اما وقتی کارشناسان را برای تعمیر آن آوردیم تأیید کردند که هر که این سالن را ساخته به بهترین شکل بوده و به این سادگی‌ها خانه سینما ریختنی نیست.
اولین بزرگداشت این مراسم به مجید مسچی اختصاص داشت که پس از پخش فیلم مربوط به بزرگداشت او، محمود کلاری با حضور بر روی سن با بیان اینکه افتخار خیلی بزرگی به وی داده شد تا در بزرگداشت یک مرد بزرگ حضور داشته باشد، گفت: خودم تقاضا کردم در بزرگداشت مسچی ادای دین کنم که 30 سال است از زمانی که در واحد عکاسی تلویزیون زیر دست ایشان کار می‌کردم گذشته است و معتقدم مهمترین خصیصه آقای مسچی انسانیت است، چیزی که باید این روزها با چراغ دنبالش بگردیم.
وی افزود: ایشان از همه آگاه‌تر و داناتر بود و در این 35 سال، عکاس و فیلمبرداری سراغ ندارم به اندازه ایشان آگاه باشد؛ خصوصا آشنایی ایشان به تجهیزات سینمایی و معتقدم آگاهی آقای مسچی مثال‌زدنی است.
کلاری این مدیر سینمایی را به روز و منحصر به فرد خواند و ادامه داد: آرشیو عکس امروز تلویزیون مدیون مدیران آن زمان تلویزیون بویژه مجید مسچی است.
محمدمهدی عسگرپور، مدیر عامل خانه سینما هم به روال جشن‌های دیگر به روی سن آمد و با بیان اینکه "دیشب درباره سیاه‌نمایی صحبت کردم و امشب می‌خواهم سفید نمایی داشته باشم" گفت: باعث افتخار و خوشحالی هیأت مدیره است که امشب شاهد برپایی این مراسم‌ها هستیم و معتقدم انتخاب‌های خوبی داشتیم.
وی با اشاره به جایزه سیف‌الله داد که قرار است به مجید مسچی داده شود، اظهار کرد: این جایزه به یکی از خادمین سینما داده می‌شود که در گذشته آقای قالیباف و مهندس سیروس‌فر این جایزه را گرفته‌اند و معتقدم آقای مسچی جزو معدود مدیران این مملکت هستند که در بودجه بیت‌المال دقت زیادی دارند، خصوصا در دورانی که این دقت نبود ایشان وسواس خود را داشتند.
مدیرعامل خانه سینما با اشاره به حضور حجت‌الله ایوبی در این مراسم گفت: از ایشان برای برپایی جشن‌ها تشکر ویژه دارم و انشاالله برنامه‌های باقی‌مانده به خیر و خوشی پیش رود. خوشبختانه امسال کسی نیست که بیانیه «انالله» دهد.
فخرالدین انوار، از اولین مدیران سینمایی کشور از دیگر کسانی بود که برای تقدیر از مسچی به روی سن دعوت شد. وی یکی از لذت‌بخش‌ترین لحظات زندگی‌اش را بر پا ماندن پرچم جشن سینمای ایران عنوان کرد و گفت: خوشحالم پس از سه سال این جشن برگزار می‌شود.
وی افزود: آقای مسچی از نوادر روزگار هستند که در دانشگاه شریف فارغ‌التحصیل شدند که این کار ساده‌ای نبود و نخبگی باعث نشد که سر از خارج درآورند.
انوار که پیش از این برنامه در جریان اقدامات مسچی قرار گرفته بود، اظهار کرد: ایشان کار بزرگی در سینماها کردند، در شرایطی که همیشه انتقاد وجود دارد. در زمان ما از حجاب در سینما ایراد می‌گرفتند که آن زمان گفتم با این همه کاری که خودتان برای حجاب کردید اما سینماهای ما با حجاب‌تر از خیابان‌های شماست.
حجت‌الله ایوبی هم با بیان اینکه "دلایل زیادی دارم که امشب بسیار خوشحال باشم" گفت: یکی اینکه خانه سینما با این آرامش فعالیتش را ادامه می‌دهد و تشکر می‌کنم که در گذر از این طوفان با ما همراه بودید. همچنین خوشحالم که پس از سه سال جشن برگزار شد و خوشحالی دیگر من بابت تقدیر از آقای مسچی است.
رئیس سازمان سینمایی مسچی را شایسته تقدیر دانست و ادامه داد: ایشان را قبلا در زمان مسئولیتم در سازمان اکو دیده بودم و وقتی به سازمان سینمایی آمدم، همه تعریف آقای مسچی را می‌کردند و مورد قبول همه بودند؛ از موارد نادری که دیدم و فکر می‌کنم اگر در این سال‌های پرحادثه ایشان نبود چه می‌شد.
ایوبی افزود: ایشان آرام کارش را انجام داد و همه محکوم به کار کردن با او بودند و معتقدم حق بزرگی گردن سینما دارند و افتخار می‌کنم در کنارم مدیری مانند ایشان دارم و چقدر خوب است آدم‌ها در جای خودشان باشند. ایشان با موسسه‌ای بسیار کوچک، بسیار عالی کارشان را انجام می‌دهند.
سیدمحمد بهشتی آخرین نفری بود که برای تقدیر از مسچی به روی سن دعوت شد و با بیان اینکه ایشان از همه توصیفاتی که شد بهتر هستند، گفت: آقای مسچی صفت هوا را فهمیده و مثل هوا و نسیم خنکی می‌ماند. از کافر و مومن همه به هوا احتیاج دارند و هوا خودش را دریغ نمی‌کند. این نشانه بلوغ اهالی سینماست که شخصیت آقای مسچی را به جا می‌آورند.
مجید مسچی پس از دریافت لوح تقدیر و تندیس خانه سینما از ایوبی با بیان اینکه این تعاریف بسیار برایش تعجب‌برانگیز بوده است، گفت: از دو نظر این جایزه برایم ارزشمند است، اول اینکه از دست اهالی سینما گرفته‌ام و دوم اینکه به اسم سیف‌الله داد است.
دومین بزرگداشت به «امین تارخ» اختصاص داشت که پس از پخش فیلم این بازیگر که توسط نیما عباس‌پور ساخته شده بود، فاطمه معتمدآریا به روی سن دعوت شد و گفت: کمتر از شش ماه است که پدرم را از دست داده‌ام. درست در روزی که بعد از سال‌ها ممنوعیت به سر کار رفتم، پدرم از دنیا رفت و خیالش راحت شد که من کارم را شروع کردم. اما امشب با حضور آقایان انوار، بهشتی و ایوبی حس کردم پدر دارم، حسی که خانه سینما به من می‌دهد. من بچه اینجا هستم و در اینجا بزرگ شدم و خوشحالم که سقفش به این راحتی نمی‌ریزد.
وی با بیان اینکه "این سقف محکم را مدیون معمارانی چون انوار و بهشتی هستیم که با عشق اینجا را ساختند" افزود: ما هیچ وقت سینما و مردم را نفروختیم و این کوچک‌ترین خصلتی است که از اینجا یاد گرفتم و امروز مادر سینما شدم.
معتمدآریا با اشاره به بزرگداشت امین تارخ گفت: ایشان فرزند خلف محمد کوثر است، کسی که بسیاری از هم‌دوره‌های تارخ شاگرد ایشان بودند و معتقدم تارخ به خوبی جایگزینی برای ایشان هستند.
محمدرضا جعفری جلوه هم که برای تقدیر از امین تارخ به روی سن دعوت شده بود در ابتدا با بیان جملاتی درباره مجید مسچی و ابراز خوشحالی از اینکه در سال 84 به او اعتماد کرده و مسئولیت سینما شهر را به ایشان سپرده است، اظهار کرد: آقای تارخ یک هنرمند شریف، اصیل، حساس و مسئولیت‌شناس است که چه در حیطه ایفای نقش و چه زمانی که نقش معلم را ایفا می‌کنند یک بازیگر معلم و صاحب اندیشه است.
محمدرضا مویینی، عضو هیأت مدیره خانه سینما با بیان اینکه خدا را شکر می‌کنیم کمی آرامش داریم، خاطر نشان کرد: جای بسی دریغ است که سینمای ایران سال‌هاست از حضور امین تارخ به عنوان بازیگر محروم شده است.
فرشته طائرپور هم دیگر سینماگری بود که درباره تارخ به اظهارنظر پرداخت و با بیان اینکه "یک شیرازی به این پرکاری ندیده بودم" گفت: از روزی که سیف‌الله داد در این سالن من را به سمت کارهای صنفی هُل داد و از اتحادیه تهیه‌کنندگان تا هیأت مدیره مانند سنگی در سراشیبی قِل خوردم و فعالیت داشتم، امین تارخ مانند فاطمه معتمدآریا و پرویز پرستویی همیشه در کارهای صنفی همراه بوده و درخواستی نبوده که از ایشان بخواهیم و اجابت نکنند و در بسیاری از اتفاقات حقوقی که افتاده ایشان نقش پررنگی داشته‌اند.
وی خطاب به ایوبی اظهار کرد: سنگ‌اندازی‌های زیادی مقابل شما است و شما جز با تکیه به جامعه صنفی ایران نمی‌توانید این مسیر را طی کنید و باید از امثال تارخ به عنوان آگاه به امور صنفی که می‌توانند کنار شما باشند بیشتر استفاده کنید.
امین تارخ پس از دریافت تندیس و لوح تقدیرش از مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با بیان اینکه بسیار شب عزیزی برای من رقم خورده، گفت: در چنین شب‌های ویژه‌ای بهتر است آرزوهای ویژه مطرح شود. همیشه دوست داشتم تشکر داشته باشم از معماران اصلی سینمای ایران و امشب خوشحالم این افتخار را دارم که در حضور همه دوستان به سهم خودم قدردانی کنم از آقایان بهشتی و انوار که اگر نبودند صاحب یک سینمای با شرافت و با نجابت و شأن حرفه‌ای نبودیم. سینمایی که در خارج از مرزها بالغ بر 1400 جایزه کسب کرده است.
تارخ با بیان اینکه سقف این خانه فروریختنی نیست ادامه داد: به خاطر حضور عزیزانی چون انوار و بهشتی و معتقدم اگر هدایت‌ها و دیپلماسی یکی-دو ساله آقای عسگرپور و هیأت مدیره نبود، همه چیز می‌توانست فنا شود.
این بازیگر در پایان از استادش دکتر کوثر یاد کرد و گفت: متأسفانه ایشان در بعد از انقلاب مجبور شد به آمریکا برود و به عنوان استاد دانشگاه در آنجا تدریس کند.
در پایان این بخش علی دهکردی هم به نیابت از انجمن سینمای ایران با قرائت متنی، دسته گلی را به امین تارخ رئیس انجمن بازیگران اهدا کرد و گفت: امیدوارم روزی بنیه اقتصادی آنقدر بالا باشد تا برای هر کدام از این عزیزان مراسمی در حد شأن‌شان گرفته شود.
بزرگداشت «فرید مصطفوی» با پخش فیلم جایزه گرفتن رخشان بنی‌اعتماد در ونیز ساخته شادمهر راستین آغاز شد که در ابتدای این فیلم دریافت جایزه جشنواره ونیز و صحبت‌های رخشان بنی‌اعتماد با این فیلمنامه‌نویس به تصویر کشیده شده بود.
ابوالحسن داودی در سخنانی با بیان اینکه طولانی‌ترین سابقه کاری را در عرصه سینما با مصطفوی داشته است، گفت: 41 سال است با ایشان دوست هستیم و کار می‌کنیم و خوشحالم نوبت به نجیب‌ترین و محجوب‌ترین چهره پشت صحنه سینما رسید که هیچ‌وقت حقش ادا نشده است.
وی افزود: سال 62 اولین کارم را با مصطفوی آغاز کردم و با هم ادامه دادیم و بهترین کارها و تجربیاتم با او بوده است.
شادمهر راستین، رئیس انجمن فیلمنامه‌نویسان خانه سینما هم در سخنانی مصطفوی را نمونه کامل یک فیلمنامه‌نویسی عنوان کرد که باید باشد.
فرهاد توحیدی، رئیس هیأت مدیره خانه سینما هم در سخنانی با اشاره به کتاب تاریخ سینمای ایران نوشته جمال امید گفت: در این کتاب اسامی هستند که فقط اسم‌شان ثبت شده و اثری از آن‌ها نمانده است، اما فرید تنها یک اسم نخواهد بود و کارهای شاخصی دارد که در سینمای ایران می‌ماند.
وی مصطفوی را تواناترین فیلمنامه‌نویس سینمای اجتماعی ایران عنوان کرد و گفت: به خاطر همین گزیده کار است و همه کاری را انجام نمی‌دهد و از حرفه‌اش، دکان دونبش نساخته است.
این فیلمنامه‌نویس افزود: مصطفوی آبروی فیلمنامه‌نویسی است و افراد زیادی او را الگو قرار داده‌اند و به تأسی از او فلیمنامه می‌نویسند.
فرید مصطفوی پس از دریافت تندیس و لوح تقدیرش از داودی با تشکر از همه کسانی که دغدغه فیلمنامه دارند به ذکر خاطره‌ای از فیلم «پاییزان» پرداخت.
آخرین بزرگداشت این مراسم به «حسین ملکی» اختصاص داشت که پس از پخش فیلم او ساخته کاوه سجادی حسینی، علیرضا زرین‌دست به روی سن آمد و با تقدیر از انوار و بهشتی به خاطر خدمات‌شان در سینما، درباره ملکی با اشاره به جمله او در فیلم به نمایش درآمده که اعلام کرده بود "کسی من را نمی‌شناسد" گفت: ما شما را خیلی خوب می‌شناسیم و معتقدم حسین ملکی تمام فیلم‌هایی که کار کرده است بخشی از روح و جسمش را به روی نگاتیو منتقل کرده است.
وی افزود: او آنقدر کارش خوب بوده که یک کارگردان هفت فیلم‌اش را با او همکاری داشته و اگر آن حادثه تصادف پیش نمی‌آمد، ایشان الان هم فعال بود و از بهترین فیلمبرداران محسوب می‌شد. امیدوارم دوباره ایشان را پشت دوربین ببینم.
محمدعلی سجادی - کارگردانی که در هفت فیلم با ملکی همکاری داشته است - این فیلمبردار را آدم زحمتکشی دانست و گفت: از فیلم «جدال» که برایم عکس گرفت به شکل جدی رفیق شدیم. او آدمِ زحمت و کار است و ژست روشنفکرانه ندارد و کاملا خودش است. آدمی خودساخته که برای انسان‌هایی مانند او احترام قائل هستم.
وی با بیان اینکه سخت‌ترین حرکت‌های دوربین را با ملکی تجربه کرده است، ادامه داد: از علیرضا داودنژاد ممنونم که دوربین دست ملکی داد و ما از این حُسن‌اش سوءاستفاده کنیم. او به دلیل تواضع‌اش قدرش در سینمای ایران دانسته نشد و متأسفم دل او را شکستیم.
علیرضا داودنژاد هم با بیان اینکه "هیچ کس من را هم نمی‌شناسد و همه ما تنها هستیم" گفت: نمی‌دانم در سینما و زندگی چند عاشق مانند حسین ملکی داریم. او واقعا عاشق سینماست و همه زندگی‌اش را برای سینما هزینه کرد.
وی آشنایی‌اش با این فیلمبردار را مربوط به سال 50 و در استودیو عصر طلایی عنوان کرد و ادامه داد: از اولین برخورد تأثیر زیادی روی من گذاشت. سر فیلم «نیاز» واقعا احساس کردم می‌تواند فیلم بگیرد و اشتباه هم نکردم و معتقدم یکی از فیلمبرداری‌های درخشان آن زمان بود.
این کارگردان تأکید کرد: سینما برای ملکی مانند آب است برای ماهی. امیدوارم صحنه سینما از حسین خالی نباشد.
امیر اثباتی، عضو هیأت مدیره خانه سینما هم درباره ملکی با بیان اینکه یک آزردگی در لحن این فیلمبردار بود، گفت: به سهم خودم اگر باعث شدیم شما آزرده شوید پوزش می‌خواهم. خانه سینما وظیفه‌اش است به فکر همه باشد و اگر کوتاهی می‌شود گروهی هستند که باعث می‌شوند از کار اصلی‌مان باز بمانیم، مانند آنکه فیلمنامه‌نویسی جایزه می‌گیرد اما متهم می‌شود و امیدوارم این صحنه‌های در سینمای ایران کمتر شود.
حسین ملکی آخرین سینماگری بود که به روی سن حاضر شد و با بیان اینکه حرف‌ها آنقدر شیرین بود که اگر حرف بزنم همه را خراب می‌کنم، به ذکر خاطره‌ای شیرین از زمان حضورش به عنوان بازیگر مطرح کرد.
این مراسم که با حدود یک ساعت تأخیر در ساعت 19 و 45 دقیقه آغاز شده بود در ساعت 22 و 20 دقیقه با عکس یادگاری چهار نفری که بزرگداشت‌شان برگزار شد به پایان رسید.
از حاضران در این مراسم می‌توان به امیر اسفندیاری، هنگامه قاضیانی، فاطمه گودرزی، بیژن امکانیان، مهدی کریمی، مریم بوبانی، فرامرز روشنایی، عاطفه رضوی، خسرو امیرصادقی، حسین مختاری، غلامرضا موسوی، پرویز پورحسینی، امیرحسین علم‌الهدی، شبنم مقدمی، قاسم قلی‌پور، محمدرضا صابری، منوچهر شاهسواری، علی‌اکبر قاضی‌نظام، صادق آذین، هرمز هدایت، محمد سریر و منوچهر محمدی اشاره کرد.
مانند مراسم‌های دیگر جشن شانزدهم تعداد زیادی از مخاطبان جشن در حیاط خانه سینما از طریق ال‌ای‌دی نصب شده پیگیر مراسم بودند.
آنونس بزرگداشت‌ها با صدای چنگیز جلیلوند پخش شد.
حسین پاکدل که پس از مدت‌ها یک برنامه سینمایی را اجرا می‌کرد، در ابتدای سخنانش با اشاره به وقفه‌ای که در برپایی جشن سینمای ایران اتفاق افتاد، گفت: چه سه سالی گذشت و آن باد که با ادای طوفان آمد خودش را برد.
وی همچنین در بخش دیگری از مراسم به حضور پررنگ مدیران تلویزیون در سال‌های گذشته در سینما اشاره کرد و گفت: تلویزیون صادرات مدیرانش خوب بوده است.
معتمدآریا هنگام حضورش بر روی سن به بژ خانه سینما که بر لباسش نصب کرده بود اشاره کرد و گفت: من تنها کسی هستم که در مراسم این نشان را نصب کرده‌ام.
طائرپور هم قبل از سخنانش خطاب به بزرگ‌نیا اظهار کرد: تازه جشن‌ها گرم شده و خوب است آن را ادامه دهید.
متن لوح بزرگداشت‌ها در هر بخش توسط حسین پاکدل قرائت شد.
