علیرضا نادری با اشاره به نامگذاری سال 93 به نام سال فرهنگ و اقتصاد گفت: متأسفانه در چند ماه گذشته هیچ کوششی در زمینه بهبود فرهنگ صورت نگرفته است و فقط سخنان مقام معظم رهبری به گرافیک و شعار تبدیل شده است اما هیچ عمل خلاقانه‌ای را شاهد نیستیم.
به گزارش انتخاب؛ سخنگوی خانه
تئاتر خطاب به تشکیلات فرهنگی ادامه داد: ما از دستگاه‌های فرهنگی
می‌خواهیم درباره تصمیم‌گیری‌هایشان پاسخگو باشند تا ما بتوانیم این
تصمیمات را ارزیابی کنیم اما متاسفانه برغم نامگذاری امسال به عنوان سال
فرهنگ و اقتصاد، شرایط فرهنگی همچنان مایوس کننده است.
علیرضا نادری با همراهی ایرج راد به عنوان سخنگو و مدیر عامل خانه تئاتر در نشستی که روز 30 تیر ماه در محل خانه تئاتر برگزار شد به تشریح فعالیت‌های هیات مدیره جدید این تشکل صنفی پرداختند.
دستگاه‌ها فرهنگی دچار بی‌هدفی و چند پارگی هستند
در این نشست، علیرضا نادری سخنگوی خانه تئاتر گفت: پیشنهاد ما این است که دستگاه‌های فرهنگی وضعیت خود را شناسایی کنند و تشخیص بدهند در چه موقعیتی قرار دارند. اولین تشخیص ما به عنوان هنرمندان و صنف تئاتری‌ها درباره تئاتر ایران است که این هنر دچار چندپاره‌گی، بی‌هدفی و عدم استفاده از کارشناسان در طول سی و اندی سال گذشته است.
چند کارگروه تازه در خانه تئاتر
این هنرمند از تعریف چند کار گروه جدید در خانه تئاتر خبر داد و بر لزوم بروز شدن اعضای این تشکل صنفی تأکید کرد.
نادری توضیح داد: در حال حاضر طرح گسترده‌ای با عنوان گسترش فضاهای نمایشی تعریف شده که طراحش علی اصغر دشتی است و با همراهی بهزاد فراهانی این طرح را پیگیری می‌کنند. اولین گام این طرح، شناسایی فضاهای نمایشی است و در مرحله بعدی ساخت سالن‌های پرتابل را برای سال آینده پیگیری می‌کنیم.
او از انجام مکاتباتی با اسحاق جهانگیری معاون اول ریاست جمهوری برای تشریح اهداف این طرح خبر داد و اظهار امیدواری کرد: این جلسه به زودی برگزار شود.
در ادامه این نشست، ایرج راد مدیر عامل و نایب رئیس هیأت مدیره خانه تئاتر در پاسخ به این پرسش که وزارت ارشاد تاکنون چقدر تلاش کرده برای اجرای برنامه‌هایش از کمک‌های صنف خانه تئاتر کمک بگیرد و بخشی از وظایف خود را به این صنف واگذار کند، توضیح داد: در جلسات عمومی که با حضور آقای وزیر و حتی آقای رئیس جمهور برگزار شده، بارها عنوان شده که قرار است بخشی از امور به تشکل‌های صنفی واگذار شود اما تا به امروز هیچ گونه حرکت و کار اجرایی صورت نگرفته است. البته برخی از سوی بخش‌های پایین‌تر مدیریتی پیشنهاداتی به خانه تئاتر ارائه شده که در حیطه وظایف اجرایی ما نیست.
راد تصریح کرد: ما به عنوان صنف می‌توانیم نظرات خود را مطرح کنیم اما وظیفه ما این نیست در برخی از امور وارد شویم و مثلا نمایندگانی به شورای نظارت و ارزشیابی یا شورای انتخاب آثار بفرستیم. وظیفه ما حمایت از صنف تئاتر است و در این راستا می‌توانیم در اموری مانند آموزش، پیشنهادات متعددی ارائه کنیم.
در همین زمینه علیرضا نادری هم توضیح داد: وظایف صنف و حاکمیت مشخص است. همان‌طور که حاکمیت با تعیین موضع خود نسبت به صنف، واکنش آن صنف را نسبت به خود مشخص می‌کند.
این نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر افزود: ما فعلا از حقوق قانونی خود در مخالفت با برخی تصمیمات دولتی استفاده نمی‌کنیم اما می‌توانیم با برخی تصمیمات مخالفت و راهکارهای بهتری را جایگزین کنیم. البته گفت‌وگوهایمان همچنان ادامه دارد و امیدواریم به نتیجه بهتری برسیم.
نادری با تشریح وظایف خانه تئاتر به عنوان یک صنف خاطرنشان کرد: خانه تئاتر کار اجرایی نمی‌کند اما به عنوان مکانی که اعضای آن خانواده تئاتر است، اگر عزمی جدی در حاکمیت ببیند، می‌تواند پیشنهادهای متحول‌کننده بدهد ولی اولین گام این است که سیستم بروکراسی دولتی فرهنگ، خود را بشناسد. در حال حاضر معلوم نیست برنامه‌های فرهنگی این مملکت چه اهدافی را دنبال می‌کند.
نویسنده و کارگردان نمایش‌های «پچپچه‌های پشت خط نبرد» و «چهار حکایت از چندین حکایت رحمان» با اشاره به معنای ریشه‌ای فعالیت تئاتری متذکر شد: از نظر ما فعالیت تئاتری فقط اجرای تئاتر نیست ولی مدیران فکر می‌کنند تئاتر فقط شامل اجرای نمایش می‌شود. در حالی که تئاتر، فعالیتی است که توانایی تربیت، حل مسائل هستی و مسائل بسیار ریشه‌ای‌تر را دارد اما در یک سال اخیر هیچ فعالیت ریشه‌ای صورت نگرفته است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: تلاش ما در خانه تئاتر نقد رفتارها بر مبنای علم است و طبق این اصول آماده گفت‌وگو با مرکز هنرهای نمایشی و معاونت هنری هستیم.
در همین زمینه ایرج راد نیز عنوان کرد: اگر از تئاتر حمایت معنوی بشود، حمایت مادی را هم به دنبال خواهد داشت اما در حال حاضر آشنا نبودن مسوولان با تئاتر باعث شده همچنان مشکلات زیادی در این حوزه وجود داشته باشد.
در بخش دیگری از این نشست، نادری درباره حضور اعضای جدید در ترکیب هیأت مدیره خانه تئاتر توضیح داد: پایان دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد بسیار یأس‌آلود بود. همه به فکر تغییر بودیم و ضرورت این تحول در هر یک از ما امری قطعی بود. بنابراین طبیعی بود تئاتر هم به این تحول نیاز داشته باشد. هرچند متأسفانه امروزه دچار نوعی خلأ ایده در این هنر هستیم اما به هر حال، وقتی به بن‌بست می‌رسیم، اولین گام بازگشت به درون است.
کارگردان نمایش «کوکوی کبوتران حرم» اضافه کرد: فکر کردیم تحول تئاتر را از صنف خود آغاز کنیم و در همین راستا اولین اقدام‌مان تعریف چند گروه از جمله کارگروه به‌سازی اعضا، گسترش فضاهای فرهنگی، ترجمه، پژوهش، تأمین مالی تئاتر از طریق سازمان‌های مردم نهاد و ... است که برخی از این کارگروه‌ها مانند کارگروه به‌سازی و گسترش فضاهای فرهنگی و ... فعالیتشان را آغاز کرده‌اند.
نادری که خود ریاست کارگروه به‌سازی اعضا را بر عهده دارد،درباره وظایف این کارگروه تصریح کرد: بسیاری از اعضای خانه تئاتر روزگاری هنرمند بوده‌اند اما امروزه متناسب با شرایط علمی روز پیشرفت نکرده‌اند. خانه تئاتر نیازمند اعضای فعال، قبراق و پویا است، مثلا آقای انتظامی با اینکه که 90 ساله هستند، همچنان این ویژگی‌ها را دارند. بنابراین کوشش ما بروز شدن اعضا است.
نویسنده«این قصه را ایرانیان نبشته‌اند» از تأکید بر مفهوم اخلاق در تئاتر به عنوان یکی دیگر از اصول کارگروه به‌سازی اعضای خانه تئاتر نام برد و یادآور شد: در طول این سال‌ها بسیاری از نخبگان از صنف رویگردان بوده‌اند و خانه تئاتر هم به دلیل مشکلات خود و پرداختن به امور جاری تئاتر، نتوانسته آنان را جذب کند اما همین‌جا از همه مخالفان و منتقدان خانه تئاتر دعوت می‌کنم دیدگاه‌ها و نظرات خود را به صورت مکتوب به ما ارائه دهند.
نادری تأکید کرد: ما به خانه تئاتر آمدیم چون در درجه اول، حیات تئاتر برایمان مهم بود زیرا متأسفانه این هنر، حیات خود را از دست داده است. بسیاری از هنرمندان ما یا در گذشته هستند و یا مشغول رویاپردازی در آینده‌ای که معلوم نیست چگونه خواهد بود. در حال حاضر ما در مرحله تشخیص هستیم و در مرحله بعد الگوهای خود را گسترش می‌دهیم. ما به دنبال گسترش اجرای تئاتر نیستیم بلکه به دنبال گسترش رفتار تئاتری هستیم.
او همچنین خطاب به اعضای خانه تئاتر گفت: سخن من اخطار به اعضای ماست. بسیاری از اعضا نسبت به صنف واکنش ندارند که از آنان میخواهم رخوت را کنار بگذارند و امیدوارم این فضای کسالت‌بار فرهنگی به تدریج از بین برود.
نویسنده«دیوار» با بیان اینکه به عنوان یک شخص حقیقی سخن می‌گوید، از ممیزی‌های هنری در سال‌های گذشته انتقاد کرد و افزود: ممیزی‌های بی‌هدف و بدون تمیز در امور هنری، باعث شد در امر فرهنگ به بن‌بست برسیم.
نادری یادآور شد: قوانین نظارت بر شورای عالی انقلاب فرهنگی و خود مرکز هنرهای نمایشی در حال ارزیابی است و قرار است ما هم ناظر فعال باشیم. بخش عمده مشکلات فرهنگی ما نظری است چون دیدگاهی وجود ندارد.
در این نشست، ایرج راد در پاسخ به پرسشی درباره وضعیت قرارداد تیپ هنرمندان تئاتر که بر مبنای آن دستمزد هر هنرمند با توجه به یک سری شاخصه‌ها تعریف می‌شود، توضیح داد: همواره پیگیر این قرارداد بوده و هستیم. در حال حاضر نیز چند جلسه با معاون هنری جدید برگزار کرده و این موضوع را مطرح کرده‌ایم. آقای مرادخانی هم عملا و زبانا موافق قرارداد تیپ است و سعی دارد آن را اجرا کند اما به دلیل مشکلات مالی هنوز در چالش هستیم و کارگروه مشخصی برای به نتیجه رسیدن آن تشکیل نشده است.
مدیرعامل خانه تئاتر درباره وضعیت بیمه اعضایی که به تازگی می‌خواستند بیمه بشوند، نیز گفت: بیمه اعضای جدید با مشکل روبرو شده بود اما صندوق بیمه هنرمندان راهکارهای دیگری را پیش رو گذاشته و قرار است در جلسه امروز هیأت مدیره، دکتر ارجمندی مدیرعامل صندوق بیمه هنرمندان حضور داشته باشند و در این زمینه پاسخ بدهند.
ایرج راد و علیرضا نادری در پایان این نشست یادآور شدند که خانه تئاتر همچنان پیگیر امور جاری تئاتری‌ها است اما به نتیجه رساندن مسایل ریشه‌ای نیازمند گذر زمان است و نمی‌تواند به زودی به نتیجه برسد.
