چرا دلار از مبادلات ارزی حذف نشد؟

یک کارشناس امور پولی و بانکی گفت: نبود صرفه و صلاح اقتصادی و خلاء ارز قدرتمند جایگزین، اقدامات بانک مرکزی برای گنارگذاشتن معاملات دلاری از مبادلات تجاری را مسکوت گذاشت.

سید بهاء‌الدین حسینی هاشمی  در مورد چرایی عدم ورود جدی به پیمان‌های ارزی به اهمیت و برتری دلار در مبادلات ارزی اشاره و اظهار کرد: کنار گذاشتن دلار در مبادلات ارزی اقدامی به صرفه نیست مگر این‌که ارز قوی و قابل تبدیلی وجود داشته باشد که بتوان اغلب مبادلات را با آن انجام داد.

وی با تاکید بر این‌که دلار ارزی مورد قبول عامه است افزود:از این‌رو در تمام دنیا حتی بسیاری از کشور‌هایی که ارز دیگری دارند(حوزه یورو)، معاملات و قیمت‌گذاری بر مبنای آن انجام شده و قابل پذیرش است ضمن اینکه دلار به عنوان ذخایر مهم ارزی کشورها محسوب می‌شود.

حسینی هاشمی با اشاره به دیگر خصوصیاتی که موجب می‌شود تا دلار مبنای مبادلات قرار گیرد، گفت: صادرات و معاملات نفت، گاز و بسیاری از فلزات از جمله طلا و نقره بر مبنای دلار است و در صورت تمایل به استفاده از ارز‌های دیگر باید تبدیل شود که در این صورت نرخ کارمزد قابل توجهی به کشور متقاضی تحمیل خواهد شد.

وی ادامه داد: برای نقل و انتقال پولی در حوزه دلار نیز مکانیزم‌هایی وجود دارد که موجب می‌شود تا معاملات بازرگانی به راحتی انجام شده و منابع آن منتقل شود.

این کارشناس پولی و بانکی همچنین با بیان این‌که بسیاری از معاملات قهری نیز براساس دلار انجام می‌شود، بیان کرد: مطالبات، تعهدات، قرار‌داد‌ها و دریافت یا واگذاری سهام برمبنای دلار است از این‌رو اگر قرار است ارز دیگری جایگزین آن شود جدای از سایر مسائلی که ایجاد خواهد کرد پرداخت کارمزد هزینه‌ی قابل توجهی خواهد داشت.

وی با اشاره به این‌که در بسیاری از موارد معامله بر پایه دلار یک الزام است، گفت: این در حالی است که کشور‌های بزرگ هم هنوز نتوانسته‌اند دلار را حذف کنند، چرا که باید پول ملی آنها و یا ارز جایگزین در تمام دنیا قابل پذیرش بوده و تحمیل شود که این کار چندان ساده‌ای نیست.

حسینی هاشمی همچنین به تلاش های انجام شده از سوی بانک مرکزی برای ورود به پیمان های ارزی و کاهش استفاده از دلار در مبادلات اشاره و یادآور شد:این‌گونه نبوده که هیچ گاه بانک مرکزی در پیمان های ارزی اقدامی نکرده باشد به طوری که در زمان دولت آقای احمدی‌نژاد اقداماتی انجام شد اما نتایج خوبی به دست نیامد چرا که کارمزد‌های تبدیل و مالیات آن همچنین اجبار به خرید از یک کشور خاص و محدود‌شدن اختیارات خرید در مجموع چندان به صرفه نبود.

وی خاطرنشان کرد: در گذشته مبادلات پولی با وون کره جنوبی، روپیه هند و یا یوان چین داشتیم که مسائل بسیاری را به وجود آورد و برای تبدیل آن هزینه‌های زیادی پرداختیم.

حسینی هاشمی با اشاره به این‌که در صورت توافق‌های پولی می‌توان در زمان مقابل به مثل و جهت‌گیری‌های بین‌المللی ارز دیگری به جای دلار استفاده کرد، گفت: در این حالت می‌توان در هنگام تحریم‌ها معاملات را با ارز دیگری انجام داد تا در محدودیت‌های آن نگرفت.این در حالی است که در حال حاضر بعد از مذاکرات 1+5 و پیشرفت‌های به دست آمده تا حدودی تحریم‌ها کمتر شده و از محل مدیریت صاحب دلار چندان تحت فشار نبوده و محدودیت زیادی نداریم.

به گفته وی شاید کنار گذاشته‌شدن مبادلات ارزی از مبادلات تجاری اهمیت خود را پیدا نکرد و صلاح اقتصادی در آن نبود که تاکنون مسکوت مانده است.