بازار سرمايه ايران اسیر مذاكرات هسته‌اي

در پايان معاملات ديروز بازار سهام، شاخص به روند نزولي خود ادامه داد و با افت 144 واحدي به 76 هزار و 67 واحد رسيد.

به گزارش انتخاب، پالايش نفت بندرعباس، مخابرات، صنعتي معدني چادرملو، بانك سينا، بانك ملت، پتروشيمي شازند، فولاد مباركه اصفهان، پتروشيمي خارك، تامين مواد اوليه فولاد صبا نور، گسترش نفت و گاز پارسيان، بانك پاسارگاد، توسعه معادن و فلزات و بانك تجارت ضمن كاهش قيمت بيشترين تاثير منفي بر شاخص داشتند اما در مقابل همراه اول، سايپا، توسعه صنايع بهشهر (پس از تعديل مثبت سود هر سهم)، معدني و صنعتي گل گهر، خدمات انفورماتيك، سيمان فارس و خوزستان، سرمايه‌گذاري سايپا و ايران خودرو بيشترين تاثير افزايشي را داشتند.

در گروه خودرويي اخباري مبني بر تعيين فرمول جديد قيمت‌گذاري خودرو منتشر شد كه افزايش قيمت به پس از تعيين اين فرمول موكول شده است. در جريان معاملات چهارشنبه 7 خرداد، 23 ميليون برگ سهم شركت نفت سپاهان پس از ناكامي در روز عرضه اوليه براي معامله‌گران بر خط عرضه شد و معامله آن بدون هيچ اشكالي به پايان رسيد. در فرابورس شاخص با افت 4 واحدي به 766 واحد رسيد كه هلدينگ صنايع معدني خاورميانه، پالايش نفت لاوان، نفت ايرانول، پتروشيمي مارون، ذوب آهن اصفهان، بانك خاورميانه، پتروشيمي خراسان، نفت پاسارگاد، بانك دي، پالايش نفت شيراز و توكاريل بيشترين تاثير منفي را داشتند. در اين بازار اوراق تسهيلات خريد مسكن با نزديك شدن به موعد محدوديت‌ها همچنان سير نزولي طي مي‌كند و امتياز هر اوراق در محدوده‌هاي 80 هزار تومان خريد و فروش شد.

وضعيت بورس از ابتداي سال

با مشاهده وضعيت بازار سرمايه از ابتداي سال به نظر مي‌رسد همچنان سايه ابهامات اساسي بر سر صنايع بزرگ سنگيني مي‌كند. وجود ابهامات در صنايع باعث مي‌شود بازار سرمايه نتواند تصميم درستي را براي سرمايه‌گذاري اتخاذ كند و عمده رفتاري كه در بازار سرمايه مشاهده مي‌شود ناشي از تصميمات لحظه‌اي است كه سرمايه‌گذاران مي‌گيرند. وجود ابهام در صنعت‌هاي مختلف مثل فولاد و سنگ‌آهن و بحث عوارض و بهره مالكانه آنها همچنان باعث شده اين صنايع به حاشيه رانده شوند و درخصوص صنعت پتروشيمي مساله سوخت و خوراك يا در صنعت مخابرات بحث افزايش نرخ تعرفه تلفن ثابت از مدت‌ها پيش مطرح بوده كه تاكنون تصميم شفافي درباره آن گرفته نشده است يا در صنعت سيمان مساله مجوز افزايش قيمت فروش و تاييد و تكذيب‌ها همچنان مطرح است و در ارتباط با صنعت پالايشگاهي نحوه ارتباط اين شركت‌ها با شركت پالايش و پخش و مساله نقدينگي در گردش آنها از ابهامات اين صنايع است اما در صنعت پرحاشيه خودرو نيز مساله تعيين فرمول مشخص براي قيمت‌گذاري بر ساير موارد مطرح در مورد اين صنعت اضافه شده كه هنوز در سايه ابهام قرار دارد. به‌طور كلي با نگاهي بر صنايع مختلف مشاهده مي‌شود كه مشكل اصلي بازار سرمايه و دليل اينكه از يك روند باثبات برخوردار نيست مساله عدم تعيين تكليف ابهامات موجود در هر صنعت است كه تصميم‌گيري را براي فعالان اين بازار با دشواري مواجه ساخته است. در حال حاضر پول و سرمايه جديدي به بازار سرمايه تزريق نمي‌شود و معاملات بورس بي‌رونق است كه راه‌حل اين مشكل حمايت همه‌جانبه دولت از بازار سهام است. در حال حاضر معاملات بورس همراه با دلهره و اضطراب دنبال مي‌شود و هر سهمي را نمي‌شود خريد و فروش كرد. درمان شرايط پرابهام كنوني بازار سرمايه حمايت همه‌جانبه از بورس است، شرايط كنوني بورس به‌گونه‌اي شده كه سرمايه‌گذاران حرفه‌اي رو به نوسان‌گيري يك يا دو روزه براي كسب سود آورده‌اند و ديگر نمي‌توان از طريق تكنيكالي در بورس سرمايه‌گذاري كرد.

تاثير مذاكرات هسته‌اي بر بورس

پس از مذاكرات هسته‌اي وين 4، بورس تهران با نزول مواجه شد. عقب‌نشيني يا ركود نسبي بازار يا حالت انتظاري موجود در آن، در چند روز اخير، از سطح انتظارهايي ناشي مي‌شود كه بازار به‌طور اخص و جامعه به‌طور اعم، از اين دور از مذاكره‌ها داشته است. اين بازار در آينده نيز شاهد اخبار مثبت و منفي حاصل از مذاكره‌ها خواهد بود، بنابراين روند نوساني بازار سهام به صورت كوتاه مدت تداوم خواهد داشت. با در نظر گرفتن اينكه دور بعدي مذاكرات در خرداد ماه برگزار خواهد شد و انتظارات از نتيجه مذاكرات غيرمنطقي مي‌‌باشد چرا كه رسيدن به توافق هسته‌اي امري زمان‌ بر است. گروه‌هايي كه پيش‌ بيني مي‌شد نخستين‌‌هايي باشند كه از نتيجه مثبت مذاكرات منتفع گردند با زمان بر شدن اين دور از مذاكرات، عرضه‌هاي بالا و بعضا صف‌هاي فروش در آنها شكل گرفته است. سهامداران گروه خودرو كه از اعمال تحريم‌هاي بين‌المللي تاثير شديدتري گرفته‌اند، از نزديك مذاكره‌هاي فوق را زيرنظر داشته‌اند. ديد مثبتي كه بازار به صنعت خودرو دارد بر اين اصل قرار گرفته است كه اين صنعت بتواند قطعه‌ها را وارد كند و مشكلاتي كه از بابت تحريم با آن مواجه بوده است را برطرف كند. شركت‌هاي صنعت خودرو اغلب داراي زيان و زيان انباشته هستند و همه قيمت‌هايي كه شكل مي‌گيرد، انتظار از آينده است. صنعت خودرو و ساخت قطعه‌ها به دليل افزايش توليد دو شركت خودرويي بزرگ ايران در ماه‌هاي اخير، تخصيص ارز مبادله‌اي به خودروسازان براي حمايت اين صنعت از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت، مذاكره‌هاي شركت‌هاي ايراني با فرانسوي براي همكاري دوباره، افزايش احتمالي نرخ‌هاي فروش، عدم تغيير تعرفه واردات خودرو در سال 1393 و همچنين اقبال معاملاتي بازار، اين صنعت را به يكي از صنايع جذاب براي سرمايه‌گذاري تبديل كرده است. در صنعت خودرو بي‌انضباطي مالي از يك طرف و مشكلات تحريم از طرف ديگر، موجب شد كه خودرو صنعتي پر پتانسيل براي رشد نباشد. يكي از بخش‌هاي مبهم صورت‌هاي مالي خودرو‌سازان بهاي تمام شده است كه به صورت شفاف مطرح نيست و با توجه به اين مساله از وضعيت زير مجموعه‌هاي قطعه ساز آنها هم نمي‌توان تحليل دقيقي ارائه داد.

بازار سرمايه تحت الشعاع اخبار سياسي

از آنجا كه اقتصاد كشور دچار نابساماني اساسي است، هرگونه اخبار سياسي آن را تحت الشعاع قرار مي‌دهد. اگر قيمت‌هاي بورس در ارتباط منطقي با سودآوري سهام شركت‌ها قرار داشتند، اخباري مانند عدم پيشرفت در مذاكره‌ها هيچ‌گاه چنين اثر گسترده‌اي روي بازار نمي‌گذاشت. فقط حل مناقشه‌ها و اختلاف‌هاي سياسي موجب نمي‌شود كه شركتي سودآوري داشته باشد. اوضاع بسياري از شركت‌ها ربطي به مسائل سياسي ندارد. اما در عين حال بسياري از شركت‌ها طرح توسعه شان به دليل مسائل سياسي نيمه كاره مانده است و به خاطر مشكل ورود قطعه، با كمپاني‌هاي مختلف مذاكره مي‌كنند و صحبت‌ها بر سر اين است كه طرف خارجي، منتظر نتيجه مذاكره‌هاست. پس همچنان بازار سهام بايد منتظر بماند و فعلا وضعيت انتظار با توجه به اينكه تغييري حاصل نشده، باز هم ادامه خواهد داشت و ابهام‌ها باقي است. در عين حال بازار سرمايه بيش از هر چيزي تحت تاثير عوامل رواني بازار قرار دارد و نوسان قيمت‌ها از منطق اقتصادي برخوردار نيست. دلالان با آگاهي از اين وضعيت رواني بازار، تلاش مي‌كنند از هر تحولي براي خريد يا فروش ارز، سكه و سهام براي افزودن به ثروت خود استفاده كنند. در اين ميان مردم عادي با هجوم خود براي خريد يا فروش موارد فوق، بر سود سوداگران مي‌افزايند. از طرف ديگر قوانين و شفافيت بازار، ناظران بورس و عملكرد شركت‌ها و... يا اينكه سهامداران به درستي مورد حمايت قرار نگرفتند، بازار سرمايه را با نوسان‌هاي بيش از حد مواجه ساخت. به همين دليل سال گذشته در اين بازار سرمايه‌هاي بسياري از افراد نابود شد. با ريزش شاخص از 89 هزار به 73 هزار واحد، همه اعم از حقيقي‌ها و حقوقي‌ها ضرر كردند. با توجه به افت زياد سهام شركت‌ها به ويژه در سهام بنيادي بازار طي چند ماه گذشته، خريد در منفي‌ها مناسب خواهد بود. خريد در مثبت‌ها هم پيشنهاد نمي‌شود چون روند بلند مدت صعودي هنوز آغاز نشده است. قيمت‌هاي بسيار از سهام، با وجود ارزنده بودن، در حال حاضر جايي براي رشد ندارند چراكه به جز چند سهم، هنوز نشانه‌اي از تعديل‌ها در ساير سهام بروز پيدا نكرده است. به دليل نبود ابزارهاي لازم براي پوشش ريسك سرمايه‌گذاران در بورس تهران، در مواقع افت بازار تمام سرمايه‌گذاران متضرر مي‌شوند. قراردادهاي آتي فروش، خريد اختيار معامله فروش، فروش استقراضي و... همگي به سودآوري سرمايه‌گذاران در مواقع افت بازار كمك مي‌كنند. در زمان حاضر، بورس تهران فقط از لحاظ كمّي رشد كرده و از لحاظ كيفي به‌شدت ضعيف است. سازمان بورس اوراق بهادار بايد با ابزارهاي جديد، ريسك سرمايه‌گذاران را به حداقل برساند. در شرايط موجود، نوسان شديد خواهد بود و افق زماني سرمايه‌گذاري از دوره‌هاي كوتاه‌تر به دوره‌هاي زماني دست كم سه ماهه خواهد بود. همان طور كه بسياري از متغيرهاي منفي وارد بازار شده و بازار ظرف دو تا سه ماه آينده حول و حوش همين قيمت‌هاي كنوني نوسان خواهد كرد. آن چه مسلم است، در كوتاه مدت نبايد انتظار رشد آن چناني را داشت. در بازار سهام اعتماد كم شده است و تعداد زيادي به سمت سفته بازي رفته‌اند و اگر كسي مي‌خواهد در اين شرايط سهم بخرد، بايد نگاهي بلند مدت داشته باشد. در حال حاضر بسياري از سهام در بازار وجود دارند كه بازار حتي با نسبت قيمت به سود هر سهم (P/E) حدود چهار هم حاضر نيست سهام آنها را بخرد حال آنكه سهام اين شركت‌‌ها با توجه به اميدواري‌ها به آينده درحال تشكيل حباب قيمتي است و در اين صورت متضرر نهايي سهامداران حقيقي و خردي هستند كه صرفا با جو بازار معامله مي‌كنند. در نتيجه معامله ‌گران بايد در سبد سهام خود، روي سهم‌‌هايي كه از لحاظ فاندامنتال و بنيادي افزايش قيمت دارند سرمايه‌گذاري كنند و نگاه به بازار سرمايه بلند مدت باشد و براي كسب سود در كوتاه‌ترين زمان وارد بازار نشده تا متضرر نشوند. قيمت اكثر سهام حاضر در بازار براي خريد جذاب است و اين روزها بهترين زمان براي خريد سهام است. در اين شرايط عرضه اوليه براي بازار امتياز مثبتي نيست بلكه باعث فشار فروش و جمع شدن نقدينگي از ساير سهام براي خريد سهام جديد است كه اين موضوع بازار را با كمبود نقدينگي مواجه مي‌كند.


منبع: آرمان