وزیر خارجه عمان: میانجی شدیم تا ایران و آمریکا گفت و گو کنند و به توافق برسند

وزیر امور خارجه عمان تاکید کرد که میانجیگری کشورش میان ایران و آمریکا به نفع همه کشورهای منطقه بوده است.

به گزارش ایسنا یوسف بن علوی در گفت‌وگو با روزنامه‌ الحیات چاپ لندن درباره میانجیگری کشورش بین ایران و آمریکا که سروصدای زیادی را در میان کشورهای حوزه خلیج فارس ایجاد کرد، گفت که این میانجیگری به نفع همه کشورهای حوزه خلیج فارس و منطقه بوده است.

وی افزود که هر یک از طرفین ایران و آمریکا قانع شدند که گزینه‌های پیش روی‌شان محدود است و یا باید وارد یک گفت‌وگوی واقعی شوند و یا یک درگیری مرگبار و کشنده. این مساله باعث شده که آنها "گفت‌وگوی مستقیم و با واسطه" را ترجیح بدهند.

وی در پاسخ به این سوال که پادشاهی عمان به میانجیگری پرداخت که موجب ایجاد توافق هسته‌یی میان ایران و 1+5 شود آیا این میانجیگری درخواست آمریکا از مسقط بوده و یا ایران و یا اینکه خود مسقط اقدام به این کار کرده است؟ و چرا مسقط ماجرای این میانجیگری را به برادرانش (در منطقه) اطلاع نداده است؟ بیان کرد: اولا من کاملا درک می‌کنم که چرا این سوالات پرسیده شدند سوالاتی که در ذهن بسیاری مطرح است و اینکه چرا چنین و چنان شده. ما مثل برادران‌مان در شورا(ی همکاری خلیج فارس) به دنبال ایجاد ثبات در همه منطقه هستیم چرا که ادامه پیشرفت‌ها و قدرت ما موجب کمک به دیگران در کشورهای عربی می‌شود و این زمانی حاصل می‌شود که ما خود از ثبات برخوردار باشیم اما وقتی بنابر دلایلی از ثبات برخوردار نباشیم قادر به پیشرفت نخواهیم بود و به تبع آن این اصل اساسی برای عمان و سیاست آن در قبال همه است. این چیزی است که ما به دنبال آن هستیم.

بن علوی ادامه داد: ما می‌دانیم که روابط بسیاری از برادران عرب ما و کشورهای حوزه خلیج (فارس) با آمریکا و یا با ایران آن طور که باید، نیست از این رو فضای موجود در این خصوص باید مورد قبول همه ما باشد.

وی افزود: ما در عمان بر اساس معیارهای سیاست کشورمان به گفت‌وگو اعتقاد داریم و حتی در صورت وجود اختلافات، گفت‌وگوها قطع نمی‌شوند. ما باید با هم به گفت‌وگو بپردازیم تا اختلافات را در هر مرحله‌ای که هست، از بین ببریم. این مساله برای ما فضایی را ایجاد کرده است که به واسطه آن می‌توانیم با نوعی انعطاف حرکت کنیم. مساله دوم اینکه روابط ما با طرفین اختلافات هسته‌یی یعنی واشنگتن و تهران بر اساس شفاف‌سازی است و آنچه را که معتقدیم درست است، می‌پذیریم و آنچه که معتقدیم نادرست است، نمی‌پذیریم.

وزیر امور خارجه عمان گفت: آنچه که اتفاق افتاده این است که هر یک از دو طرف آمریکا و ایران به این نتیجه رسیدند که باید با هم اتفاق نظر داشته باشند اما جورش بوش، رییس جمهور سابق آمریکا و محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهور سابق ایران آمادگی این را نداشتند که بپذیرند باید با هم اتفاق نظر داشته باشند اما باراک اوباما و حسن روحانی، رییسان جمهور فعلی آمریکا و ایران نظر متفاوتی داشتند از این رو اراده میان دو طرف وجود داشت؛ چرا که وقت آن رسیده بود و از سوی دیگر گزینه جایگزین یک فاجعه بود. ما فرصت را پیدا کردیم از این رو پس وقتی که این امر برای همه ما ثبات عادی و واقعی را در منطقه ایجاد می‌کرد چرا نه؟

بن علوی ادامه داد: دو نظر در خصوص ایران وجود دارد؛ در یکی از نشست‌های کنفرانس سران (کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس) که فکر می‌کنم بعد از آزادسازی کویت در این کشور برگزار شده بود، سران کشورهای عضو بر این مساله اتفاق نظر داشتند که مساله هسته‌ای ایران یک مساله بین‌المللی است و ما مطلقا وارد آن نمی‌شویم. صحبت دیگری هم بود مبنی بر اینکه این مساله به نوع دیگری به ضرر ما است و آن ارتباط با 1+5 است اما نظر سران منفی بود. این مساله همچنان ادامه یافت و ما معتقدیم که در این امر منافع زیادی است البته کسان دیگری هم هستند که نظرات دیگری دارند مبنی بر اینکه ایران با جمعیتی که دارد فلسفه‌ای متفاوت از فلسفه ما را داراست. از این رو اگر که با کسی به مشکل بر خورد این مساله به نفع ما خواهد بود و نظر دوم مبنی بر آن بود که این دولت هر چه که باشد در طول تاریخ همسایه ما بوده است و اگر بتوانیم در هر حال با آن به اتفاق نظرهای مشترکی برسیم این مساله بهتر از وجود اختلافات دائمی است. از این رو بحث میانجیگری مطرح شد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این به این معناست که پادشاهی عمان اقدام به میانجیگری کرده، گفت: نمی‌توانم بگویم که پادشاهی اقدام به میانجیگری کرده اما موضوع ثبات و روابط توسعه یافته بین دو طرف موجب شد تا بحث اختلاف ایران و آمریکا مطرح شود اما دو طرف به دنبال راه‌های ورود و برون‌رفت به منظور قانع کردن (افکار عمومی) داخل شدند نه قانع کردن پادشاهی عمان یا قانع کردن طرف مقابل. هر یک از دو طرف سعی می‌کردند تا فضای زیادی را در تحقق اهداف‌شان به دست آورند.

بن علوی در پاسخ به این سوال که آیا شما نزد آنها (ایرانی‌ها و آمریکایی‌ها) رفتید و به آنها گفتید که ما می‌خواهیم میزبان مذاکرات باشیم، بیان کرد: این مساله چیز غافلگیرکننده‌ای نیست. جزئیات این مساله وارد گذشت زمان شده و زمان طولانی از این مساله گذشته است و چه بسا ما برخلاف برادرانمان در خلیج (فارس) و حتی سایر کشورها مشکلی با ایران و آمریکا نداریم.

وی در خصوص واکنش کشورهای حوزه خلیج‌فارس به این اقدام عمان، گفت: به طور شفاف این مساله از سوی ما کشورهای عضو شورا با آمریکا در هر یک از دیدارها و نشست‌ها مطرح بود. آنها از تعهدات‌شان در قبال کشورهای عضو شورا و نگاه آنها در قبال این مساله صحبت می‌کنند بنابر این چیزی نیست که بتوانیم به نیابت از دیگران از آن صحبت کنیم منظورم ایرانی‌ها و یا آمریکایی‌ها است آنها ارتباط مستقیمی با کشورهای عضو شورا دارند.

وی در این باره که اما شما یک نظام واحد هستید و اعضای شورا همه یکی هستند، افزود: این مساله کاملا قابل درک است اما این امر به طرفین آمریکایی و ایرانی مربوط می‌شود. آنها با کشورهای حوزه خلیج (فارس) در ارتباط هستند و درباره این موضوع به طور جداگانه صحبت می‌کنند. آمریکایی‌ها معتقدند که درباره نزدیکی روابط با ایران نمی‌توانند قانع شوند از این رو تصمیم به سکوت گرفتند و ترجیح دادند که این مساله به طور سری باشد اما دو طرف به مرحله‌ای رسیدند که یا وارد گفت‌وگو شوند و قانع شوند یا وارد درگیری‌های جدی و واقعی شوند و درگیری مرگ‌باری انجام شود. بنابراین ترجیح دادند که گزینه دیگری را انتخاب کنند و وارد "مذاکرات مستقیم با حضور یک میانجی" شوند.

وزیر خارجه عمان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه برخی اوقات اظهاراتی از سوی مسئولان پادشاهی عمان مطرح می‌شود مبنی بر اینکه لازم نیست هماهنگی‌های سیاسی میان کشورهای عضو همکاری خلیج‌فارس صورت گیرد آیا این مساله با ساختاری که شورای همکاری بر آن بنا شده تعارضی ندارد؟ گفت: خیر، در ساختار چیزی وجود ندارد که دلالت بر آن داشته باشد که ما درباره مسائل سیاسی با هم هماهنگ باشیم اما باید به یکدیگر احترام بگذاریم هر چند که اختلاف نظرهایی وجود داشته باشد اما طوری که توافقات ضایع نشود و این همان چیزی است که مورد محکومیت است چرا که طبق نظام شورای همکاری - این مساله در روزهای اولیه تشکیل شورا مورد بحث قرار گرفت- توافق بر این شده که تصمیم‌گیری‌هایی با اجماع نظر صورت گیرد.

وی درباره پیشنهاد عمان مبنی بر تبدیل شورای همکاری خلیج‌فارس به یک شورای بزرگ منطقه‌ای با حضور ایران و عراق، بیان کرد: این مساله نادرست است. ما چنین چیزی را نخواستیم. در سال‌های 76 یا 77 نشستی درباره دریانوردی در خلیج (فارس) با حضور ایران و عراق برگزار شد که موضوعش دریانوردی در تنگه (هرمز) و خلیج (فارس) بود. این نشست در مسقط برگزار شد اما نتیجه‌ای از آن حاصل نشد، همان یک نشست بود و دیگر پایان یافت.