پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : مهر نوشت:
با توجه به الزامات سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور و نیز برنامه پنجم توسعه، موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدی در دستور کار دولت قرار گرفت و کلیات آن در دومین جلسه رسمی شورای عالی فضای مجازی به تصویب رسید که در این راستا سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مجری این پروزه به برخی ابهامات در مورد چگونگی استفاده از این بستر ارتباطی پاسخ داده است.
شبکه ملی متشکل از زیرساختهای ارتباطی، مراکز داده توسعهیافته داخلی دولتی و غیردولتی و همچنین زیرساختهای نرمافزاری است که در سراسر کشور گسترده شده به نحوی که این شبکه ظرفیت لازم برای «نگهداری و تبادل امن اطلاعات داخلی در کشور برای توسعه خدمات الکترونیکی» و «دسترسی به اینترنت» از طریق بستر ارتباطی باند پهن سراسری برای کاربران خانگی، کسبوکارها و دستگاههای اجرایی را فراهم میکند و به نوعی تجمیعکننده شبکههای اختصاصی، محلی و ملی در کشور است که از دو بخش اختصاصی و عمومی تشکیل میشود.
بخش اختصاصی برای ارتباط و تبادل اطلاعات و خدمات دستگاههای اجرایی با یکدیگر و بخش عمومی برای ارائه خدمات به کاربران عمومی است و این دو بخش در نقاطی نظیر مراکز داده با یکدیگر اتصال دارند.
تاریخچه شبکه ملی اطلاعات در کشور
در اواخر سال ۱۳۸۴ بحث شبکه ملی اینترنت در کشور مطرح و مهمترین دلیل پیادهسازی آن نیز کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت اعلام شد و در اسفندماه همان سال بود که بر اساس تصمیم هیات دولت مقرر شد شبکه ملی طی ۳سال به بهرهبرداری برسد و طراحیهای کلی شبکه نیز انجام شود. اما طی سالهای ۸۵ تا ۸۸ این طرح ملی به دلیل نبود تعریف درست از اهداف و برنامههای عملیاتی به بهرهبرداری نرسید و به نوعی با تاخیر در اجرا مواجه شد. پس از آن در سال ۸۹ و با توجه به الزامات سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور و نیز برنامه پنجم توسعه موضوع شبکه ملی اینترنت با نام جدید شبکه ملی اطلاعات به صورت جدیتر مطرح و کلیات آن در ماده ۴۶ برنامه پنجم توسعه به وزارت ارتباطات تکلیف شد.
پاسخ به برخی ابهامات موجود در راهاندازی شبکه ملی اطلاعات
سازمان فناوری اطلاعات به عنوان مجری پروژه راهاندازی شبکه ملی اطلاعات در پاسخ به برخی ابهامات موجود و سوالات متداول کاربران در خصوص نحوه استفاده از شبکه ملی اعلام کرد: با راهاندازی شبکه ملی اطلاعات ارتباط اینترنتی کاربران نه تنها قطع نشده بلکه در این ساختار دسترسی کاربران به تمامی سایتهای داخل کشور با سرعت بالاتر و قیمت ارزانتر برقرار شده و دسترسی به اینترنت بصورت فعلی باقی میماند.
همچنین راهاندازی شبکه ملی اطلاعات محدودیتی برای دسترسی کاربران به اینترنت و خدمات مبتنی بر وب ایجاد نمیکند و برای استفاده از این شبکه نیازی به مراجه به شرکتهای اینترنتی در صورتی که کاربر در حال حاضر از خدمات شرکتهای اینترنتی استفاده میکند نیست و اتصال کاربر به صورت خودکار به شبکه ملی اطلاعات برقرار و بطور همزمان از اینترنت نیز بهرهمند خواهد شد.
در مورد هزینه اشتراک شبکه ملی اطلاعات نیز مجری این پروژه اعلام کرد: هزینه اشتراک جداگانهای برای اشتراک اتصال به شبکه ملی اطلاعات پرداخت نخواهد شد لیکن بابت دریافت و دسترسی به خدمات از سوی ارائهدهنده سرویس هزینه پیشبینی خواهد شد.
اتصال به شبکه ملی اطلاعات با مودمهای فعلی
در مورد تجهیزات خاصی همچون مودم و تلفن برای استفاده از شبکه ملی اطلاعات نیز باید گفت: از تمام امکانات موجود اتصال به اینترنت مانند ADSL ،WiMax ،GPRS ،3G و غیره میتوان برای اتصال به شبکه ملی اطلاعات استفاده کرد. همچنین برای بهرهمندی از برخی خدمات چندرسانهای مانند IPTV و IPMedia نیاز به استفاده از تجهیزات اضافی است که ارائهدهندگان این خدمات برای مشترکان خود تامین خواهند کرد.
سازمان فناوری اطلاعات در پاسخ به این سوال که آیا میتوان از شبکه ملی اطلاعات استفاده نکرد اعلام کرد: شبکه ملی اطلاعات زیرساخت ملی دسترسی به کلیه خدمات و اطلاعات تحت شبکه است بنابراین برای دسترسی به اینترنت جهانی نیز کاربران از این زیرساخت استفاده خواهند کرد. به عبارت دیگر بستر دسترسی به شبکه ملی اطلاعات در داخل کشور با اینترنت یکسان است؛ در شبکه ملی اطلاعات میزان سرعت دسترسی به سایتهای خارجی و داخلی با توجه به استفاده کاربر نامحدود خواهد بود و پیشبینی میشود با توجه به فراهم شدن زمینه رقابتی بین ارائهدهندگان خدمات دسترسی، قیمت اینترنت به مراتب کاهش یابد.
این سازمان در مورد اقدامات سازمانها و شرکتهای خصوصی برای اتصال به شبکه ملی اطلاعات نیز اعلام کرد: کلیه کسب و کارها همانند کاربران عادی و خانوارها، میتوانند از امکانات موجود فراهمکنندگان خدمات دسترسی که در حال حاضر مشترک آنها هستند در اتصال به شبکه ملی اطلاعات استفاده کنند.
کاهش حملات سایبری با شبکه ملی اطلاعات
سازمان فناوری اطلاعات در مورد اینکه با استفاده از شبکه ملی اطلاعات آیا دیگر شبکه سازمانها، شرکتها و کامپیوترهای خانگی ویروسی نشده و نیازی به پرداخت هزینههای نصب آنتی ویروسها نیست نیز اینطور توضیح داد: با توجه به اینکه منبع اکثر ویروسها خارج از کشور است پیشبینی میشود بخش قابل ملاحظهای از این آلودگیها و حملات کاهش مییابد. لیکن کاربران همواره از نصب آنتیویروسها و سایر اقدامات حفاظتی بینیاز نخواهند بود.
در حال حاضر فعالیت شبکه ملی اطلاعات در حوزه دامنههای دات آی آر و پسوندهای آنها است و مدیران سایتهای داخلی که سایت آنها به پسوندهای غیر از .ir ختم میشود باید اقدام به ثبت سایت خود در شبکه ملی اطلاعات کنند. همچنین با راهاندازی شبکه ملی اطلاعات والدین میتوانند در صورت نیاز صرفاً استفاده از این شبکه را در اختیار فرزندان خود قرار داده و دسترسی به اینترنت را مسدود کنند.
شبکه ملی دچار قطعی نمیشود
این سازمان اعلام کرده که شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ملی ارتباطی و اطلاعاتی و برای دسترسی با سرعت بالا به سایتهای داخل کشور است از اینرو در صورت بروز مشکل در دروازههای بین الملل و اینترنت، دسترسی به سایتهایی که در کشور میزبانی میشوند، دچار مشکل نخواهد شد؛ در همین حال اتصال کاربران خارج از کشور به سایتهای داخلی نیز برقرار است و ایرانیهایی که در خارج از کشور ساکن بوده و یا به سفر خارجی میروند امکان دسترسی به سایتهای داخلی اعم از بانکی، اداری و غیره را خواهند داشت.
در صورت قطع اینترنت به دلیل قطع فیبر نوری نیز شبکه ملی اطلاعات قطع نخواهد شد و در چنین مواقعی دسترسی به سایتهای داخلی دچار اختلال یا قطعی نخواهد شد.
سازمان فناوری اطلاعات در مورد امکان قطع شبکه ملی اطلاعات به علت ترافیک بالا در دسترسی به سایتها در مقاطع خاص همچون اعلام نتایج کنکور و یارانهها اعلام کرد: با توجه به امکان ارائه سریعتر و ارزانتر این نوع از خدمات و همچنین دسترسی کاربران به شبکه ملی اطلاعات، بهرهمندی از چنین خدماتی با کیفیت بسیار مطلوب ارائه خواهد شد. دسترسی به این شبکه در اقصی نقاط کشور فراهم خواهد شد و محدودیتی در سرعت سرویس نخواهد داشت.
در شبکه ملی اطلاعات فیلترینگ مصداق ندارد
براساس توضیحات سازمان فناوری اطلاعات در مورد نحوه فیلترینگ در شبکه ملی اطلاعات، پایش یا فیلترینگ صرفاً در دسترسی به اینترنت جهانی مصداق دارد و در شبکه ملی اطلاعات مفهومی ندارد. در این شبکه امکان شناسایی صاحبان سایتهای مختلف و میزبانها فراهم است بنابراین قطعا آنها نیز با مسئولیت و تعهد نسبت به انتشار اخبار، خدمات، اطلاعات و محتوای خود اقدام کرده و درصورت بروز تخلف برخورد با متخلفان از سوی مراجع ذیربط و طبق قانون به عمل میآید.
براساس برنامههای مدنظر قرار است همزمان با توسعه خدمات و محتواها و تامین زیرساختهای مورد نیاز در این شبکه، تا پایان سال ۹۴ یعنی پایان برنامه پنجم توسعه، ۶۰ درصد خانوارها با اتصال پرسرعت به شبکه ملی اطلاعات متصل شوند که این شبکه مطابق پروتکل IP که همان استاندارد اینترنت است کار میکند.
دسترسی کاربران با پهنای باند ۲۰مگابیتی
دسترسی کاربران ایرانی به پهنای باند ۲۰مگابیت بر ثانیه در شبکه ملی اطلاعات و تحقق ۸۰درصد پرداختها به صورت الکترونیکی و نیز ارائه الکترونیکی ۱۰۰ خدمات دولت به دولت از جمله اهداف کمی راهاندازی نهایی شبکه ملی اینترنت خواهد بود.
در همین حال اتصال ۶۰ درصد از خانوارها و کلیه کسب و کارها به شبکه ملی اطلاعات و اینترنت تا پایان برنامه پنجم، کسب رتبه دوم منطقهای سرانه پهنای باند و سایر شاخصهای ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان برنامه و نیز به دست آوردن سهم ۲درصدی صنعت ICT در تولید ناخالص داخلی تا آخر برنامه در این پروژه ملی دیده شده است.
همچنین علاوه بر اتصال کلیه دستگاهها به شبکه ملی اطلاعات، با توجه به اینکه افزایش ۱۰ درصدی در ضریب نفوذ فناوری اطلاعات باعث افزایش تولید ناخالص ملی به میزان ۴.۱ درصد در کشورهای پیشرفته و ۲.۱ درصد در کشورهای توسعه یافته میشود، با افزایش باند پهن شاهد جهش در رشد تولید ناخالص ملی کشور تا پایان برنامه پنجم خواهیم بود.