arrow-right-square Created with Sketch Beta.
کد خبر: ۱۴۰۴۳۸
تعداد نظرات: ۹ نظر
تاریخ انتشار: ۰۳ : ۱۶ - ۱۸ آذر ۱۳۹۲

توافقی که نباید به شکست بینجامد

* حسین موسویان / دانیل کورتزر
پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
دانیل کورتزر، سفیر سابق آمریکا  در مصر و اسرائیل؛ و نیز توماس پیکرینگ، معاون سابق وزیر خارجه آمریکا و سفیر سابق این کشور در اسرائیل، سازمان ملل، روسیه، هند و اردن در یادداشتی در پایگاه خبری تحلیلی المانیتور به بررسی ضرورت اجرای کامل و دقیق مفاد و تعهدات توافقنامه موقتی و هشدار درباره عواقب تأخیر و یا قصور در پیاده‌سازی الزامات ناشی از آن پرداختند. این سه دیپلمات ایران و آمریکایی می‌نویسند:

برنامه اقدام مشترک که در ژنو امضاء شد بیانگر گامی جدی به سوی خنثی کردن مناقشه طولانی‌مدت بین ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران است. هر دو طرف مذاکراتی جدی توأم با حسن نیت داشته، بر مسائل ماهوی فائق آمده و در عین حال به توافقی مهم دست یافتند.

با این حال، برای اینکه توافقنامه موقت کارآمد باشد هر دو طرف باید به صراحت خود را متعهد به اجرای به موقع و کامل الزامات کنند. هیچ جایی برای تأخیر، ابهام و بهانه‌جویی وجود ندارد،. این امر تنها مسأله اعتماد سازی و یا حسن نیت نیست. درست است که یک توافقنامه موقت منعقد شده است، اما در پشت پرده بیش از 30 سال بی‌اعتمادی و خصومت بین ایران و غرب وجود دارد. بی‌اعتمادی و حس قربانی شدن که قبل از این توافقنامه شایع بود و نیز حس دو سویه مبنی بر اینکه طرف دیگر به تعهدات خود عمل نکرده و یا بدتر از آن، تقلب خواهد کرد، را نمی‌تواند به صورتی مطلوب و خوشایند متصور شد.

شکست در پیاده‌سازی دقیق این توافقنامه موقتی برای ایران و جامعه بین‌المللی پیامدهایی بسیار جدی به دنبال خواهد داشت. اگر ایران کارهایی را که متعهد به آنها است نتواند انجام دهد، مخالفین خواهند گفت که این امر نشانه‌ای است دال بر اینکه ایران از توافقنامه موقتی تنها برای خریدن زمان به منظور دستیابی به توانمندی تسلیحات هسته‌ای استفاده می‌کند. اگر ایران نتواند درباره تمام این تأسیسات همانگونه که آژانس درخواست کرده صادقانه رفتار کند، چنین قلمداد خواهد شد که این مذاکرات ساختگی بودند.

در همین حین، اگر غرب تحریم‌های مشخص شده را برطرف نسازد و با بدتر از آن کنگره آمریکا و یا هر کشور دیگری تحریم‌های بیشتری را در این شش ماه اعمال کنند، این امر نشانه روشنی خواهد بود مبنی بر اینکه غرب به توافقنامه مذاکره شده علاقه‌ای ندارد و آمریکا نیز از سیاست تغییر رژیم دور نشده است.

مهمترین کاری که دو طرف باید هم‌اکنون انجام دهند متقاعد ساختن جهان درباره معتبر بودن این توافق است – این توافق برای طرفین عالی و کامل نیست اما حداقل الزامات هر دو طرف را در خود گنجانده است. در غیر این صورت، صدای بدبین‌ها و مخالفین توافقنامه بلندتر از علاقه‌مندان به کارآمد بودن آن خواهد بود. بدبین‌ها و مخالفین هم در تهران و هم در بسیاری از پایتخت‌ها شامل واشنگتن به وفور یافت می‌شوند.

در آمریکا، مخالفت داخلی درباره توافقنامه و نیز رفتار ایرانی‌ها، به دلیل بیم و هراس اسرائیل و عربستان، متحدین نزدیک این کشور، تقویت شده است. نارضایتی عمیق در بیت‌المقدس و ریاض ملموس و بدیهی است زیرا هر دو کشور ایران را به عنوان یک دشمن مرگبار می‌بینند که کمر به نابودی اسرائیل و هژمونی منطقه‌ای بسته است. در ایران، مخالفت داخلی با این معاهده و نگرانی مرتبط با سیاست‌های آمریکا، در دوره اول زمامداری اوباما تقویت شده و اقدامات اسرائیل نیز که حق ایران برای غنی‌سازی ذخایر اورانیوم  به عنوان انرژی را به چالش کشیده، این مخالفت را شدت بخشیده است.

بنابراین، اگر دو طرف نتوانند الزامات معاهده را به جای آورند، توافقنامه سریعا به عنوان یک شکست تلقی خواهد شد – و پیامدهای چنین شکستی باید قبل از وقوع آن فهمیده شود. اولین دفعه‌ای که ایران بازرسی‌ها را به تأخیر اندازد، تعهدات خود را به جا نیاورد، سعی کند قبل از پیاده‌سازی بخشی از معاهده زمان بخرد یا، بدتر از اینها، با عدم گزارش اقداماتی که در توافقنامه مجاز شمرده نشده‌اند، مرتکب نیرنگ شود، کشورهای گروه 3+3 (آلمان، فرانسه، انگلستان بعلاوه چین، روسیه و آمریکا) نه تنها فورا تحریم‌ها را دوباره اعمال و تقویت خواهند کرد، بلکه سریعا به شورای امنیت سازمان ملل رجوع کرده و احتمالا قوی‌ترین قطعنامه ممکن را به تصویب خواهند رساند که مجوز اقدام اصلاحی بر اساس ماده 7 را نیز می‌دهد – یعنی اجازه اقدام نظامی.

در مقابل، اگر تعهداتی که توسط گروه 3+3 بر عهده گرفته شده به صورت دقیق یا در زمان مقرر اجراء نشوند، ایران احساس خواهد کرد که حق دارد تصمیماتی یکجانبه درباره آینده برنامه هسته‌ای‌اش اتخاذ کند. اگرچه احتمال نمی‌رود که ایران از پشتیبانی شورای امنیت برای تأیید این حق بهره‌مند شود، اما این کشور در صدد جلب حمایت مجمع عمومی سازمان ملل خواهد بود و احتمالا سیاست خارجی مقابله جویانه‌ای را علیه آمریکا و غرب در پیش گیرد. 

حتی با پیاده‌سازی بی عیب و نقص این توافقنامه موقتی، هیچ اطمینانی وجود ندارد که بتوان در عرض شش ماه آتی به توافق دائمی دست یافت. اختلاف‌نظرها بین دو طرف هنوز گسترده و عمیق هستند. اگر یک توافق دائمی حاصل نشود، به احتمال زیاد بحران در شش ماه آتی شدید و انفجارآمیزبوده و مخالفین توافقنامه موقتی موضعی برحق بدست خواهند آورد.

اما برای امید به دستیازی به توافقنامه‌ای دائمی، باید "قانون‌نامه‌ای" متعاقب این توافقنامه موقتی صادر شود. امروز، ایران و گروه 3+3 باید سیاستی قاطع اتخاذ کنند مبنی بر اینکه تأخیر و یا قصور در اجرای توافقنامه موقتی به هیچ وجه تحمل نخواهد شد.

پیاده‌سازی کامل و سر موعد این توافقنامه نه تنها منجر به اعتمادسازی و اعتبارآفرینی می‌شود اما همچنین فضا و چشم‌انداز دستیابی به یک توافقنامه نهایی را در شش ماه آتی به میزان زیادی بهبود خواهد بخشید. چنین روندی همکاری سازنده بین ایران و قدرت‌های جهانی را در سایر بحران‌های خاورمیانه به مانند سوریه، افغانستان و عراق تسهیل خواهد کرد. توافقنامه موقتی – و اجرای صادقانه آن – فرصتی بارز است که نباید از دست رود زیرا در غیر اینصورت تبدیل به شکستی با وسعتی غیرقابل باور تصور خواهد شد.

انتهای پیام/

نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۹
در انتظار بررسی: ۲
غیر قابل انتشار: ۳
ناشناس
|
-
|
۱۸:۰۶ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۸
52
21
اين چه علاقه ايه جديدا شماها پيدا كردين كه اسرائيل رو از آمريكا جدا مي كنيد بابا اي عاشقان جدا سازي.
دانشجوهاي حامي روحاني هم كه مرگ بر اسرائيل و مرگ بر نتانياهو را انداخته بودن.چه موجيه شما ها داريد درست مي كنيد؟اي عاشقان جداسازي.
معلومه كه خودتون رو به خواب زديد.
پاسخ ها
ناشناس
| IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF |
۱۱:۵۳ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
چه عجب شما یه نظری که به گروه خونیتون نمی خوره منتشر کردید!!!!!!!!!!!!!!!
فرزاد
| IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF |
۱۰:۴۱ - ۱۳۹۲/۰۹/۲۰
این جداسازی که شما مورد اشاره قرار دادید واقعا وجود داره و توهمی نیست.
اوباما داره از برگ ایران برای کاهش نفوذ اسرائیل بر کنگره استفاده میکنه و منافع ما هم ایجاب میکنه که در همین مسیر همراهی کنیم.
فراموش نکنید که لابی صهیونیستی در انتخابات قبل مخالف اوباما بود و در انتخابات بعدی هم مسلما از کاندیدای جمهوری خواه حمایت بیشتر از دموکراتها خواهد کرد.
لابی صهیونیستی حتی برای تحت فشار قراردادن اوباما در مسائل داخلی امریکا(از جمله مصوبات سطح بدهی و تامین اجتماعی)هم مداخله میکنه که در حقیقت با سرنوشت مردم امریکا ربط داره
بعد از کندی اولین رئیس جمهوری که جرأت کرده با صهیونیستها در بیفته اوباما است.
ناشناس
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۰۸:۲۲ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
10
5
وقتی هنوز وزیر ما به کشور برنگشته کری رفته گفته ما حق غنی‌سازی برای ایران قائل نشدیم پس چرا اسم این برگه امضا شده را بذاریم توافق؟ توافق کردند که مثل گذشته توافق نداشته باشند؟
ناشناس
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۰۸:۳۶ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
4
10
باید قبول کنیم ایران خیلی بازی داد اینا رو و همواره گذشتگان بغیر از فحاشی و تهدید و منم منم کردن مطلب جدیدی ارائه نداد و الان هم داریم مشاهده میکنیم که بعضیا از این توافق خوشنود نیستند و منتظر شکستش هستند غافل از اینکه نمیدونند چه فاجعه ای ممکنه بعدد از این شکست روی بده که ... دنیا دنیای تعامل باید باشه نه درگیری ... درایت روحانی انشالله ازاین بن بست کشور رو رهایی ببخشه البته بدون دادن باج و امتیازی که موجب حقارت ما نشه
ناشناس
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۰۸:۳۷ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
1
7
انتخاب عزیز اما این اونا هستند که دارن وراجیئ میکنند هر روز ما که میگیم باشه و قبول کردیم اما حرفای اوباما و کری و نخست وزیر انگلیس رو ببینین نمیشه که ما بگیم اوکی اونا بگن تو کی ؟؟
etemad
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۰۹:۴۴ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
4
6
انقلاب اسلامی حاصل چندین دهه شکست ایران از دول مختلف بود که آن روز ها شعار نه شرقی و نه غربی گوش ها را کر می کرد ولی وابستگی شدید جوامع به هم، منجر شکافتن سنگر های زرهین شعار نه شرقی و نه غربی شد تنها در این میان شعار مرگ بر امریکا و ... مانده است این هم در مقیاس کوچکی است و در عین حال به توان تمام کشور های جهان . این شعار ها هم روزی باید از دل خیابان ها رخت ببند . امید وارم این توافقات در آینده نچندان دور فضای خصومت ها را به فضای روابط و رقابت فرهنگی دهد و همه مردمان بخصوص مردم از آن بهره مند شوند.
احمد
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۱۸:۳۰ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
4
8
جناب ناشناس شما هم تا میتونید درراستای اتحاد هرچه بیشتر امریکا واسرائیل جانفشانی کنید فکر میکنید نزدیکی بیشتر این دو به نفع کیه مطمعنم به نفع ایران وملت فلسطین نیست . آینده ثابت میکنه کی خوابه کی بیدار.
ایران
|
IRAN, ISLAMIC REPUBLIC OF
|
۲۲:۵۵ - ۱۳۹۲/۰۹/۱۹
2
2
این توافق نه تنها به نفع ایران که به نفع دنیاست.ایران قدرت بزرگ منطقه است که می تواند لنگر ثبات در منطقه حساس خاورمیانه باشد.اما کشور ما دشمنان زیادی دارد که به این امر علاقه ای ندارند و می خواهند ایران در انزوا و تحریم باشد
نظرات بینندگان