پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : پژوهش جديد دانشمندان دانشگاه واشنگتن نشان داده كه آتشفشانها پيش از فوران گاهي اوقات ميتوانند با صداي بسيار بلند جيغ بكشند.
به گزارش ايسنا، دانشمندان با بررسي يك توالي فوران در آتشفشان ريداوت آلاسكا دريافتند آنچه آنها به عنوان فريادهاي صوتي توصيف ميكنند با فعاليتهاي لرزهاي دنبال ميشود كه از پالسهاي ثابت به لرزشهاي سريع تغيير ميكردند.
محققان همچنين بر اين باورند كه اين پژوهش و افزايش بسامد زلزلهها و لرزشهاي ايجاد شده توسط آن در زمين ميتواند براي پيشبيني فورانهاي آتشفشاني آينده مورد استفاده قرار بگيرند.
بر اساس اين پژوهش، اين امر غير عادي نيست كه گروهي از زلزلههاي كوچك جلوتر از يك فوران آتشفشاني رخ بدهند.
آنها ميتوانند به نقطهاي از چنان توالي سريعي برسند كه نشانهاي با عنوان "لرزش همساز"توليد كنند كه به دليل فركانس بسيار پايين آن براي انسان قابل شنود نيست.
محققان يك توالي فوران را در آتشفشان ريداوت آلاسكا در مارس 2009 بررسي كردند و دريافتند كه لرزش همساز به فركانسهاي بسيار بالاتر افزايش يافته و سپس ناگهان قبل از شروع فوران متوقف شده است.
به گفته محققان، اين فعاليت نشانگر فشار آتشفشان پيش از انفجار است.
نتايج اين پژوهش ميتواند به دانشمندان در درك بهتر اتفاقات در جريان دورههاي فوران آتشفشاني كمك كند.
اين در حالي است كه منبع زلزلهها و لرزش همساز شناخته شده نيست.
برخي آتشفشانها در زمان طنينانداز شدن ماگما در جريان بالا آمدن آن از شكافهاي نازك پوسته زمين، صدا توليد ميكنند.
اما دانشمندان بر اين تصورند كه در اين حالت، زلزلهها و لرزشهاي همساز در پي حركت با فشار بسيار زياد ماگما از ميان يك كانال باريك به درون قلب كوهستان رخ ميدهند.
آنها بر اين باورند كه ماگماي غليظ به سطح سنگي درون كانال چسبيده تا فشار براي بالاتر بردن آن افزايش يابد. هر كدام از اين حركات ناگهاني منجر به زلزلههايي تا 1.5 ريشتر ميشوند.
با افزايش فشار و كوچكتر اما بيشتر شدن، زلزلهها به يك لرزش همساز مداوم تبديل ميشوند.
به عقيده دانشمندان، توقف صداي آنشفشان زماني است كه زلزلهها قادر به ادامه نبوده و دو سمت گسل به آرامي به يكديگر سابيده ميشوند.
دانشمندان توانستند فركانس فرآينده لرزش را كه از حدود يك هرتز آغاز و به حدود 30 هرتز رسيده بود، ثبت كنند.
در حالي كه انسان قادر به شنيدن بيشتر اين صدا نيست، اگر شخص درست در بالاي كانال ماگما روي زمين دراز بكشد، ميتواند صداي لرزش همساز را هنگامي كه به بالاترين نقطه خود رسيده، بشنود. اگرچه بالاترين نقطه با انفجار همراه است از اين رو اين روش پيشنهاد نميشود.