مدير اداره نظام هاي پرداخت بانک مرکزي با تشريح مزيت هاي پايانه جديد چکاوک بانک مرکزي ۳ سناريوي مقابله با صدور چک هاي بلامحل را تشريح کرد و گفت: نسل جديد چک هاي بانکي در روزهاي پاياني ماه مبارک رمضان وارد بازار مي شود.
به گزارش مهر، داود محمدبيگي درباره ويژگي هاي طرح چکاوک بانکي، گفت: در حوزه نظام نوين پرداخت در کشور يکي ديگر از سيستم هاي پيش بيني شده در طرح استقرار نظام بانکداري الکترونيکي سامانه انتقال تصوير چک يا سامانه مديريت چک هاست. مدير اداره نظام هاي پرداخت بانک مرکزي با اعلام اين که نظام فعلي که در آن اصل چک ها به صورت کاغذي از بانک بستانکار به اتاق پاياپاي اسناد بانکي ارسال مي شود و اتاق نيز فرآيند تبادل آن با بانک بدهکار و اعلام نتيجه به بانک بستانکار را انجام مي دهد داراي اشکالات متعددي است، تصريح کرد: پردازش دستي موجب کندي عمليات تسويه و افزايش بروز خطاهاي نيروي انساني شده ضمن آن که ريسک ناشي از حمل و نقل چک ها بسيار بالا و همچنين بسيار پرهزينه است. محمدبيگي با بيان اين که با اجراي پروژه چکاوک، بانک مرکزي سامانه اي در اختيار بانک ها قرار مي دهد که عملا آن ها را از گردش لاشه چک بي نياز مي کند، بيان کرد: در واقع اصل چک پس از اسکن در بانک بستانکار و درج اقلام اطلاعاتي آن در سامانه بايگاني خواهد شد.
به گفته وي يکي از مزاياي اين پروژه افزايش سرعت پردازش و نقدشوندگي چک هاست . با اين سامانه چک ها در دورترين نقاط کشور حداکثر در مدت 24 ساعت وصول مي شود در صورتي که هم اکنون اين فرآيند با توجه به دوري مسافت و ضرورت حرکت فيزيک چک در شبکه ممکن است چند روز طول بکشد. مدير اداره نظام هاي پرداخت بانک مرکزي، تاکيد کرد: ويژگي ديگر اين سامانه انسجام و يکپارچگي آن با ساير سامانه هاي ملي پرداخت، مانند ساتنا و پايا است . اين انسجام علاوه بر تسريع و سهولت فرآيند تسويه بين بانکي و واريز وجوه به حساب مشتريان، امکان نظارت و کنترل بر فرآيند نقدشوندگي چک و دسترسي به آمار و اطلاعات مربوط به چک هاي برگشتي را به صورت برخط در اختيار بانک مرکزي قرار مي دهد. در واقع با ايجاد اين سامانه يکي ديگر از اجزاي بانکداري الکترونيک محقق مي شود.
اين مقام مسئول همچنين در تشريح نحوه کارکرد اين سامانه توضيح داد: عملکرد اين سامانه بسيار ساده است کل فرآيند به اين صورت است که مشتري چک را به بانک خود تحويل مي دهد. شعبه تحويل گيرنده چک پس از اسکن چک، تصوير چک را به همراه برخي اطلاعات نظير شماره حساب و نام ذي نفع يا به صورت دستي يا با استفاده از بارکد خوان به سامانه منتقل مي کند و پس از تاييد شعبه، تصويرچک به همراه اطلاعات مورد نياز به بانک بدهکار منتقل مي شود. وي ادامه داد: شعبه پرداخت کننده پس از کنترل اطلاعات و کنترل موجودي حساب مشتري در صورت کفايت حساب، چک را پاس و در غير اين صورت در سامانه اعلام عدم کفايت موجودي مي کند ضمن آن که بانک بستانکار نيز بر اساس نتيجه اعلام شده توسط بانک بدهکار وجه مورد نظر را به حساب مشتري واريز مي کند. وي با اعلام اين که اول موضوع استانداردسازي چک ها دوم پروژه چکاوک و سوم متمرکزسازي چاپ و صدور دسته چک است، تصريح کرد: البته در کنار اين کارها سامانه هاي جانبي نيز براي صدور دسته چک، اعتبار سنجي مشتريان قبل از صدور دسته چک و نيز فراهم آوردن زير ساخت ها براي استعلام بر خط از سامانه نيز ديده شده است.
وي، يادآور شد: اين طرح در حال نهايي شدن است و بر اساس تبصره ذيل ماده 28 دستورالعمل حساب جاري در قالب شيوه نامه اي به بانک ها ابلاغ خواهد شد ضمن آن که حداکثر تلاش خود را مي کنيم که تا قبل از پايان ماه مبارک رمضان اين شيوهنامه را به بانک ها ابلاغ کنيم. محمدبيگي گفت: بر اين اساس در آينده اي نزديک کليه چک ها بر اساس استاندارد و چارچوبي واحد صادر خواهند شد. در اين شيوه نامه اقلام اطلاعاتي مانند محل قرارگرفتن آرم بانک، اندازه چک، اندازه ته چک (سوش)، محل امضا و ... به صورت دقيق مشخص شده است.