مروری بر رابطه احمدی‌نژاد با هاشمی‌رفسنجانی

«احمدی‌نژاد را خوب می‌شناسم استاندار من در اردبیل بود. فرماندارم در خوی بود. بحث خوب و بدی نبود سیاستی که اعلام شده و در پیش بود این را نشان می‌داد که تصمیم دارند به مرور نیروهای تربیت شده انقلاب را حذف کنند و سیاست‌های روزمره که امروز اجرا می‌شود نتیجه‌اش را از قبل پیش‌بینی کرده بودم.» «هاشمی‌رفسنجانی در دیدار با دانشجویان و روزنامه‌نگاران» اردیبهشت 88: «تا سال 84 رابطه آقای احمدی‌نژاد با آیت الله حسنه بود اما از زمان حضور قطعی ایشان در انتخابات در جهت تخریب ما قدم برداشت.»

مشخص نیست که نخستین مواجهه آیت‌الله و احمدی‌نژاد کی و کجا بوده است؟ آنچه از اخبار برمی‌آید این است که هشتم آذر 72 زمانی است که «علی‌محمد بشارتی» وزیر دولت سازندگی «محمود احمدی‌نژاد» را به عنوان نخستین استاندار استان تازه‌تاسیس اردبیل معرفی می‌کند. اما اینکه آیا پیش‌تر معارفه‌ای در حضور رییس‌جمهوری انجام شده بوده یا نه، به‌درستی معلوم نیست و این درست سه سال پیش از سفر رسمی آیت‌الله است به اردبیل. 22 مهر 75 احمدی‌نژاد استاندار در جمع خبرنگاران از سفر قریب‌الوقوع رییس‌جمهوری برای افتتاح 240 طرح عمرانی با اعتباری بالغ بر یک‌هزار‌میلیارد تومان در اردبیل خبر می‌دهد؛ درست یک روز پیش از حضور رییس‌جمهوری در استان، احمدی‌نژاد در تمجید از او در گفت‌وگو با روزنامه ارگان دولت می‌گوید: «آیت‌الله رفسنجانی، رییس‌جمهوری ایران، همیشه و در همه ابعاد در صحنه‌ها و شرایط دشوار انقلاب اسلامی، از عناصر تعیین‌کننده است و نام ‌هاشمی در تاریخ پرافتخار انقلاب اسلامی با درخشندگی و به نیکی ثبت خواهد شد.» یک‌بار هم گفت: «هاشمی‌رفسنجانی، شخصیت بزرگ انقلابی و اندیشمند و سفر ایشان به استان اردبیل باعث رسیدن این استان به جایگاه مطلوب خود است.»

در نهایت برنامه استقبال از رییس‌جمهوری در اردبیل با مدیریت استاندار بسیار پرشور برگزار می‌شود. در فرودگاه احمدی‌نژاد و امام‌جمعه به استقبال هاشمی می‌روند. آن طور که روزنامه‌ها نوشتند مردم هم با پلاکاردهایی که حامل خوشامدگویی به سردار سازندگی بوده است ، با گل و شیرینی به استقبال رییس‌جمهوری می‌روند.  با روی کارآمدن دولت اصلاحات «احمدی‌نژاد» جزو نخستین استاندارانی است که برکنار می‌شود، به تهران بازمی‌گردد و به کار استادی در دانشگاه علم و صنعت مشغول می‌شود. استاندارپیشین اما همچنان حامی رییس‌جمهوری پیشین می‌ماند، همزمان با آغاز انتخابات ششم و اعلام ورود هاشمی به کارزار انتخابات، او ریاست ستاد تبلیغاتی هاشمی را در منطقه نارمک برعهده می‌گیرد.

هاشمی اما نفر سی‌ام تهران می‌شود و انصراف مي‌دهد. 12 اسفند 78 هفته‌نامه «شما» ارگان حزب موتلفه، نگرانی‌های احمدی‌نژاد نسبت به آرای هاشمی‌رفسنجانی را اینگونه منعکس می‌کند: «در چهارصد صندوق اول، آقای هاشمی‌رفسنجانی حدودا نفر هفتم بوده است. در تهران معمولا‌ از 300‌هزار رای به بالا‌، روند ثابت می‌ماند اما در این مسیر آنقدر اعلا‌م نکردند که ما نمی‌دانیم چه اتفاقی افتاد که رتبه آقای هاشمی به 26 و 27 و حالا‌ هم سی‌ام رسیده است و تازه رفته‌اند یک کسی را آورده‌اند که می‌گوید شاکی هستم. خوب همه ما شاکی هستیم که بنابر بازشماری است. یک گروه امین بنشینند، رای همه را دوباره بشمارند و این نشان می‌دهد که روند غیرعادی است و متاسفانه سازمان نظارت همه ما سازمان منسجمی نیست.

مثلا در بعضی از حوزه‌ها از نزدیکان برخی از کاندیداها، مدتی به‌عنوان ناظر انتخاب شده‌اند و در آن صندوق‌ها این افراد آرای بالايی آوردند که نشان می‌دهد این عادی نیست.»مهر ماه 1379 (سه سال پس از دولت آقای هاشمی‌رفسنجانی)، احمدی‌نژاد به فضایی که آن زمان در تقابل با هاشمی شکل گرفته بود، واکنش نشان داد و آن را باعث تاسف و عبرت‌انگیز خواند.

استاندار پیشین در دفاع از رییس‌جمهور پیشین گفت: «تخریب چهره‌های رقیبی که طی سال‌های اخیر انجام گرفته در تاریخ دو دهه اخیر کشورمان بی‌سابقه است؛ به‌طور مثال برخورد جناح دولتی در انتخابات مجلس ششم با آقای هاشمی‌رفسنجانی، هم تاسف‌بار است و هم در عین حال عبرت‌انگیز است و نکته‌ای نیست که به‌سادگی امکان توجیه داشته باشد. جمع زیادی از افرادی که ادعای حضور در جبهه دوم خرداد را دارند، بخش اصلی حیات خود را مدیون شخصیت آقای هاشمی هستند، اما به محض اینکه ایشان در مقابل زیاده‌خواهی‌ها و انحرافات قطعی این مجموعه ایستاد و در انتخابات مجلس ششم به تحمیلات استبدادی آنان تن نداد و تسلیم خواسته‌های غیرمنطقی بعضی از این مدعیان مردمسالاری نشد، لشکر تخریب و ماشین تبلیغاتی آنها هجوم خود را آغاز کرد و شخصیتی را که تا چند ماه قبل، از او به عنوان امیرکبیر دوران سازندگی یاد می‌کردند و حتی مصمم بودند با تغییر قانون اساسی دوره مدیریت ایشان را تمدید کنند، با ناجوانمردانه‌ترین و پیچیده‌ترین شیوه‌های تبلیغاتی مورد هجوم قرار دادند.» در همان دوران هم دادگاه روزنامه «سلام» که احمدی‌نژاد یکی از شاکیان آن بود برگزار می‌شود. اینها بارزترین اظهارنظرهای احمدی‌نژاد در تمام مدت دوران اصلاحات پیش از رسیدن به شهرداری تهران است که شاکله آن را می‌توان دفاع حامیانه از رییس‌جمهوري پیشین، هاشمی‌رفسنجانی و نقد اصلاحات دانست.

البته به نظر می‌رسد این نگاه تا دوران سه‌ساله شهرداری او هم ادامه دارد تا جایی که محسن هاشمی فرزند آیت‌الله و مدیر وقت سازمان قطار شهری تهران می‌گوید: «زمانی که شهردار شد سیاست تقابل را نداشت و روابط حسنه بود... تا زمانی که آیت‌الله هاشمی کاندیدای ریاست‌جمهوری نشده بود، در جهت جذب ایشان حرکت می‌کرد.»

گفته می‌شود پس از ثبت‌نام هاشمی‌رفسنجانی، ستاد انتخاباتی احمدی‌نژاد به ریاست ثمره هاشمی و مشایی، تصمیم می‌گیرند از فضای موجود علیه هاشمی استفاده کرده و بر این موج سوار شوند.

در انتخابات آن سال به‌جز هاشمی، قالیباف و مصطفی معین، مهدی کروبی و علی لاریجانی هم نامزد بودند اما هیچ‌یک از نامزدهای دیگر محتوای کمپین تبلیغاتی خود را در تقابل با هاشمی قرار ندادند به جز یک نفر، محمود احمدی‌نژاد. تا جایی که وقتی کار انتخابات به دور دوم کشیده شد، این احمدی‌نژاد بود که توانست از جو موجود که نه «له» بلکه «علیه» هاشمی بود بهترین بهره‌برداری را بکند.

اگر تقابل با آیت‌الله در آن زمان برای احمدی‌نژاد مزیت داشت اما این موقتی نبود بلکه به روندی بدل شد که در چهار سال نخست دولت احمدی‌نژاد هم همچنان ادامه پیدا کرد و در انتخابات 88 به اوج رسید. مناظره معروف رییس دولت با یکی از نامزدها که در آن به هاشمی و خانواده او حمله شد، باب تازه‌ای در رویارویی مستقیم او با هاشمی باز کرد.

وقتی که گفت: «باید جوان‌ها هم بدانند که بنده دربرابر یک کاندیدا نیستم دربرابر یک مجموعه‌ای هستم که با محوریت آقای هاشمی و همکاری آقای موسوی و خاتمی علیه بنده حرکت کردند.» بعد هم گفت: «در دوره آقای هاشمی که حامی جناب آقای موسوی است یک موجی در مدیران درست شد که همه می‌خواستند دکترا بگیرند دانشگاه آزاد هم پشت قضیه بود. دکترا صادر کرد. پشت سر هم یک موج درست شد کردان هم یکی مثل همان‌ها... بی‌قانونی اینهاست جناب آقای موسوی استات‌اویل بی‌قانونی است که طرف می‌آید اینجا محاکمه می‌شود و محکوم می‌شود، از زندان فراری داده می‌شود و می‌رود خارج و تهش پسر آقای هاشمی است.»

با نزدیک شدن به انتخابات 92 اما روزنامه «ایران» ارگان دولت احمدی‌نژاد یعنی، همان که 17 سال پیش در مسند استانداری زبان به تمجید از رییس وقت دولت گشوده بود این روزها کاملا دگرگونه عمل می‌کند. این روزنامه یک‌بار در گزارشی هاشمی را پشت صحنه بنی‌صدریزاسیون احمدی‌نژاد می‌خواند و بار دیگر «واژه» جریان انحرافی را «دست‌پخت هاشمی علیه دولت مردمی احمدی‌نژاد» می‌داند و تیتر می‌زند: «تولید از حامیان فتنه، مصرف از مدعیان اصولگرایی.» روزنامه ایران این روزها از تلاش هاشمی برای تاثیر‌گذاری بر انتخابات آتی و سیاه نمایی از اوضاع کشور در دیدارهایش می‌گوید. به نظر می‌رسد دولت از شکل‌گیری یک دوقطبی دیگر استقبال می‌کند. در شرایطی که زمزمه آمدن و نیامدن هاشمی به کارزار انتخابات دوباره به گوش می‌رسد. به نظر می‌رسد همه چیز در حال تکرار شدن است. اگرچه این‌بار به جای احمدی‌نژاد خلف او در وجه دیگر این قطب قرار می‌گیرد.

منبع: روزنامه شرق