اعتراض به نحوه برگزاری "محاکمه قرن" در مونیخ

هم‌زمان نماینده دولت آلمان در امور مربوط به قربانیان شبکه تروریستی "ناسیونال‌سوسیالیست زیرزمینی" نحوه برخورد اولین جلسه دادگاه با بازماندگان قربانیان را مورد انتقاد قرار داد.

شش سال ترور در آلمان

شبکه زیرزمینی ناسیونال سوسیالیست، که از جنایات نازی‌ها در دوران هیتلر الهام می‌گرفت، در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ میلادی هشت شهروند ترک‌تبار، یک شهروند یونانی‌تبار و یک پلیس آلمان را در شهرهای مختلف آلمان به قتل رساند.

دو تن از عاملان اصلی این جنایت‌ها پس از کشف شبکه تروریستی اقدام به خودکشی کردند. تنها عامل اصلی باقی‌مانده به‌نام "بئاته چه‌په" روز دوشنبه ششم ماه مه در برابر دادگاه‌عالی ایالتی مونیخ قرار گرفت، اما محاکمه اندکی بعد به روز چهاردهم مه موکول شد.

نحوه برگزاری نخستین روز این دادگاه، هم در آلمان و هم در ترکیه با واکنش‌های انتقادی شدید روبرو شد. در کنار بئاته چپه، پرونده دارای چهار متهم دیگر هم هست که برپایه کیفرخواست دادستانی دارای افکار نئونازیستی هستند، اما بنیان‌گذار شبکه زیرزمینی ناسیونال سوسیالیست نبوده‌اند و در قتل‌ها دست نداشته‌اند. یازده وکیل مسئولیت دفاع از این ۵ متهم را به‌عهده گرفته‌اند. همین موضوع حیرت بسیاری را برانگیخته است.

تدابیر شدید امنیتی

دادگاه در میان تدابیر شدید امنیتی آغاز به کار کرد. حدود ۵۰۰ پلیس مامور حفظ امنیت بودند.

سازمان‌های متعددی به همایش در برابر ساختمان دادگاه فراخوانده بودند. حدود ۲۰۰ نفر در این همایش حضور یافتند. در ساعات بعد از ظهر دو نئونازی موفق شدند به‌عنوان تماشاگر وارد دادگاه شوند.

به دلیل طرح دو تقاضای بررسی صلاحیت و بی‌طرفی رئیس و دو قاضی دیگر دادگاه از سوی بئاته چه‌په و وکیل یکی دیگر از متهمان، رئیس دادگاه مجبور شد ظرف چند ساعت چندین‌بار تنفس اعلام کند و سرانجام در ساعت ۵ بعد از ظهر دادرسی را به ۱۴ مه موکول کرد.

انتقاد نماینده دولت آلمان

یک‌روز پس از تعویق نشست دادگاه، خانم باربارا یوهن نماینده دولت آلمان در امور بازماندگان قربانیان ترورهای شبکه نئونازی، برخورد دادگاه با بازماندگان قربانیان را مورد انتقاد قرار داد. وی در گفت‌وگو با رادیو آلمان گفت: «این شروع بدی بود و می‌توان گفت برنامه‌ای بود برای ناامید کردن و پس راندن بسیاری از شاکیان خصوصی.»

نماینده دولت آلمان خواستار همراهی شاکیان خصوصی بئاته چه‌په و چهار متهم دیگر در جریان دادرسی شد. به گفته خانم یوهن، دادگاه‌عالی مونیخ برای شناختن نقش واقعی قربانیان و شاکیان خصوصی و مشکلات آن‌ها آمادگی ندارد و به این دلیل دادن مشاوره‌ی کارشناسانه به بازماندگان قربانیان به‌عنوان شاکی خصوصی، امری ضروری است.

بئاته چه‌په، که به‌عنوان تنها عامل اصلی ۶ سال ترور علیه خارجی‌تباران تداعی‌کننده‌ی قتل هشت شهروند ترک‌تبار، یک‌شهروند یونانی‌تبار و یک پلیس زن آلمانی است، در نشست دادگاه با لباس شیک و چهره‌ای آرام لپ‌تاپش را در برابر خود نهاده بود و تداعی‌گر کارمندی عادی بود که در دفتر خود مشغول به کار است.

واکنش منفی در ترکیه

روزنامه "ترکیه" که در ترکیه منتشر می‌شود، روز سه‌شنبه (۷ مه/۱۷ ارد‌یبهشت) با اشاره به رفتار متهم اصلی جنایات نئونازی‌ها نوشت: «دادگاه قرن آغاز شد: نمایش خودپسندانه عروس نازی.»

روزنامه حریت نیز رفتار بئاته چه‌په را چنین توصیف کرد: «راحت، ساکت، دست بر سینه، با لبخندی تمسخرآمیز بر لب، در کت‌وشلوار سیاه. حضوری چنان خودآگاهانه که نمک بر زخم‌ها می‌پاشید.»

قائم‌مقام نخست‌وزیر ترکیه خواستار محاکمه عادلانه و مجازات برحق متهم اصلی دادگاه‌ عالی ایالتی مونیخ شد.

رئیس کمیسیون حقوق بشر مجلس ترکیه نیز به خبرنگاران گفت: «وقت‌آن‌رسیده که نشان داده شود اعمال تندروهایی همانند این گروه نئونازی دیگر بی‌مجازات نمی‌ماند.»