محمد درویش، پژوهشگر و فعال محیط زیست: دو سوم کل ذخیره آب یک هزارساله را در سه دهه اخیر مصرف کرده‌ایم / فرونشست در کشور طی ۵ سال اخیر ٣ برابر شده

ا‌یلنا: یک فعال محیط‌زیست با بیان اینکه دو سوم کل ذخیره آب یک هزار‌ساله را در سه دهه اخیر مصرف کرده‌ایم، گفت: کل آبی که در ١٠٠٠سال اخیر در آبخوان‌های کشور ذخیره شده است ٢۵٠ میلیارد مترمکعب است اما در ٣٠ سال اخیر ١۵١. ۵ میلیارد مترمکعب آن برداشت شده است.

 

محمد درویش با اشاره به اینکه مرحوم سید آهنگ کوثر پژوهشگر و دانشمند بزرگی بود، تصریح کرد: اگر سال‌ها پیش به توصیه‌های و هشدار‌های آهنگ کوثر گوش فرا داده بودیم امروز شاهد نگرانی‌ها برای تخت جمشید، نقش رستم و دیگر ابنیه‌های ارزشمند کشور نبودیم.

 

وی خاطرنشان کرد: کوثر سال ١٣٧١ هشدارداد جایی که اکنون مخزن سد سیوند در آن قرار‌گرفته بهترین محیط برای یک آبرفت درشت دانه است و سیستم پخش سیلاب می‌تواند در آن مستقر شود.

 

این فعال محیط‌زیست ادامه داد: به توصیه‌های کوثر گوش داده نشد و در آن منطقه سد‌سازی انجام گرفت؛ حاصل آن امروز فاجعه‌ای بزرگ در تالاب‌های طشک، کم‌جان و ارژن است هرچند کم‌جان با نیرو‌های مردمی توانست دوباره جان بگیرد.

 

 

این کویرشناس با طرح این سئوال که آیا نقش رستم و تخت جمشید متاثر از جریان فرونشست است یا خیر؟ گفت: آمار‌ها حاکی از آن است که امروز برای دسترسی به آب در این مناطق به آب نیاز است ٣۵٠ متر حفاری انجام شود در‌ حالی‌که ٢٠ سال پیش برای رسیدن به آب ٨٠ متر باید حفر می‌کردیم.

 

وی ادامه داد: نا‌ترازی باید به ١٠۵ میلیارد مترمکعب برسد در حال حاضر نا‌ترازی ١۵١. ۵ میلیارد مترمکعب است.

 

درویش تاکید کرد: خواهان ارتقا تولید در واحد سطح و رعایت هنجار‌ها و ملاحضات محیط‌زیستی با توجه شرایط زیست‌بومی کشور هستیم که این اتفاق ١٠٠ درصد عملی است چرا که حدود ١۵٠ کارشناس عالی‌رتبه کشور آن را به شکل یک سند ارائه کردند.

 

 

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران با بیان اینکه سند ملی امنیت غذایی یک راهکار مناسب است و نشان می‌دهد حاکمیت متوجه شده که باید به سمت کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی حرکت شود؛ تصریح کرد: کسی به‌دنبال تعطیلی بخش کشاورزی نیست بلکه باید به‌دنبال روش‌های جدید کشاورزی رفت؛ فارس در یک دهه اخیر یکی از قطب‌های کشاورزی کشور بوده است اما این استان باید به سمت اقتصادی حرکت کند که آب محور نباشد.

 

‌درویش گفت: مقام‌های کشور در چند سال اخیر به این درک رسیده‌اند که باید نگران امنیت غذایی بود نه خود کفایی در کشاورزی؛ امنیت غذایی نیز مستقیما با آب‌های زیر‌زمینی در ارتباط است.

 

‌این فعال محیط‌زیست عنوان کرد: به طور متوسط در طول ٧ سال آینده بین ٦تا ٧ میلیارد مترمکعب در سال باید در بخش کشاورزی صنعت و خدمات صرفه‌جویی شود؛ این موضوع یعنی هر‌گونه طرح توسعه و یا بارگزاری جدید به هر بهانه‌ای و حتی ساخت سد به بهانه تامین آب شرب، تامین بخش کشاورزی یا اجرای طرح‌های شیرین‌سازی و انتقال آب برای تامین بخش صنعت مطابق مفاد این سند منتفی است.

 

 

درویش یادآور شد: محدوده ممنوعه دشت مرودشت دست کم‌ برای ١٠ سال باید از هر نوع بارگزاری مبرا باشد، دولت باید خسارت این مسئله را که کشاورزان و کسانی که ذی‌نفع هستند از محل اجرای طرح سند ملی امنیت غذایی ایران بپردازد اگر قرار است این سند اجرایی شود حتما لازم است اولویت با سایت‌های تاریخی و می‌راثی باشد که در معرض این تهدید قرار‌گرفته‌اند.

 

درویش فاجعه‌ای که امروز در نقش رستم رخ داده را غم‌انگیز عنوان کرد و گفت: وضعیت بسیار بحرانی است و باید رودربایستی را کنار گذاشت، هزاران نسل ایرانیان از میراث‌های تاریخی کشور حفاظت کردند؛ پس نباید اجازه داد به این راحتی دچار فروپاشی شوند چرا که آیندگان هرگز ما را نخواهند بخشید.

 

 

‌این فعال محیط‌زیست با اشاره به اینکه طبق گزارش امسال سازمان زمین‌شناسی، دشت مرودشت یکی از بحرانی‌ترین دشت‌های ایران بوده است، خاطرنشان کرد: ١٠٠ هزار کیلومتر از خاک کشور فرونشست بیش از دو سانتی‌متری را تجربه می‌کند در‌حالی‌که سال ٩٨ این میزان ٣٨هزار کیلومتر مربع بوده است و نزدیک به ٣ برابر افزایش پیدا کرده است.

 

‌وی گفت: اگر بتوان نا‌ترازی را دوباره کامل از بین برد ومیزان برداشت و تغذیه برابر شود بین ۵٠ تا ٧٠هزار سال زمان نیاز است تا دشتی تاب‌آوری خود را بدست آورد.