آیا دمای بالا می‌تواند باعث اضطراب شود؟

 

ارتباط بین دمای بالا و اضطراب، حاصل تعامل پیچیده‌ای از واکنش‌های فیزیولوژیکی، تغییرات هورمونی و عوامل محیطی است. در ادامه بخوانید تا بدانید چگونه می‌توان این وضعیت را مدیریت کرد!

 

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ روزهای سوزان تابستان تنها باعث تعریق شدید نمی‌شوند؛ بلکه ممکن است اضطراب شما را نیز افزایش دهند. ما اغلب اضطراب را نتیجه‌ی محرک‌های ذهنی و احساسی می‌دانیم، اما پژوهش‌های نوظهور و شواهد تجربی نشان می‌دهند که بین دمای بالا و افزایش احساس ناراحتی روانی ارتباط قابل‌توجهی وجود دارد. بنابراین، آیا یک روز گرم واقعاً می‌تواند اضطراب شما را افزایش دهد؟ بیایید نگاهی به پشتوانه علمی این موضوع بیندازیم و راهکارهایی برای حفظ آرامش و خونسردی پیدا کنیم.

 

واکنش بدن: چیزی فراتر از عرق کردن

 

وقتی دما بالا می‌رود، بدن شما برای تنظیم دمای داخلی، وارد حالت آماده‌باش می‌شود. این فرآیند شامل مجموعه‌ای از تغییرات فیزیولوژیکی است: قلب شما سریع‌تر می‌زند تا خون را برای خنک‌سازی به سطح پوست بفرستد، بدن شروع به تعریق می‌کند تا حرارت را دفع کند، و تعادل الکترولیتی بدن ممکن است دچار تغییر شود. این واکنش‌های فیزیکی اگرچه برای بقا ضروری‌اند، اما می‌توانند به‌طور ناخواسته علائمی مشابه اضطراب ایجاد کنند.

 

به آن فکر کنید: تپش قلب، تنگی نفس، سرگیجه و حتی تنش عضلانی از جمله علائم رایج در هر دو حالت «فشار گرما» و «حمله اضطرابی» هستند. این همپوشانی می‌تواند فرد را سردرگم کند و حتی اضطراب موجود را تشدید نماید. دکتر شری شریواستاو، متخصص ارشد و پزشک عمومی در بیمارستان شاردا نویدا، توضیح می‌دهد: «پاسخ استرسی بدن در برابر گرما می‌تواند مسیرهای فیزیولوژیکی مشابه با پاسخ اضطرابی را فعال کند. این موضوع می‌تواند افراد را نسبت به تجربه‌ی اضطراب یا تشدید آن آسیب‌پذیرتر کند.»

 

ارتباط هورمونی: تعادلی ظریف

 

فراتر از علائم فیزیکی فوری، گرما می‌تواند تعادل هورمونی ما را که نقش کلیدی در تنظیم خلق‌وخو دارد، تحت تأثیر قرار دهد. مطالعات نشان داده‌اند که قرار گرفتن در معرض دمای بالا می‌تواند سطح هورمون کورتیزول — که اصلی‌ترین هورمون استرس در بدن است — را افزایش دهد. کورتیزول بالا یکی از عوامل شناخته‌شده‌ی اضطراب است و می‌تواند موجب تحریک‌پذیری، بی‌قراری و احساس نگرانی شود.

 

علاوه بر این، کم‌آبی بدن که در هوای گرم رایج‌تر است، می‌تواند بر عملکرد مغز تأثیر گذاشته و منجر به بروز اضطراب، گیجی و خستگی شود. بنابراین، حفظ آب بدن نه‌تنها برای سلامت جسمی، بلکه برای تعادل روانی نیز بسیار حیاتی است.

 

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟

 

اگرچه هر کسی ممکن است در گرما دچار اضطراب بیشتری شود، برخی افراد آسیب‌پذیری بیشتری دارند:

• افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی: ناراحتی فیزیکی و تغییرات فیزیولوژیکی ناشی از گرما می‌تواند به‌عنوان محرکی برای تشدید اضطراب عمل کند.

• سالمندان: توانایی تنظیم دمای بدن در این گروه کاهش می‌یابد، که آن‌ها را در برابر گرما و آثار روانی آن آسیب‌پذیرتر می‌کند.

• افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای: به‌ویژه بیماری‌های قلبی‌عروقی یا عصبی که می‌توانند با گرما تشدید شوند و اضطراب را افزایش دهند.

• افرادی که داروهای خاصی مصرف می‌کنند: برخی داروها می‌توانند در تنظیم دمای بدن اختلال ایجاد کنند یا عوارضی مشابه اضطراب به‌دنبال داشته باشند.

 

فراتر از بدن: نقش محیط

 

تنها بدن ما نیست که به گرما واکنش نشان می‌دهد؛ بلکه محیط اطراف نیز نقش مهمی دارد. وقوع موج‌های گرما می‌تواند به‌خودی‌خود عامل استرس باشد — از نگرانی درباره‌ی سلامت و ایمنی گرفته تا اختلال در روند زندگی روزمره. همچنین، اخبار مربوط به گرما و عواقب آن می‌تواند حس کلی اضطراب در جامعه را افزایش دهد.

 

خونسرد و آرام بمانید: راهکارهای کاربردی

 

خبر خوب این است که با انجام اقداماتی پیشگیرانه، می‌توان اثر گرما بر اضطراب را کاهش داد:

• بدن را هیدراته نگه دارید

در طول روز به‌طور منظم آب بنوشید، حتی اگر احساس تشنگی ندارید. از نوشیدنی‌های شیرین یا کافئین‌دار زیاد که موجب کم‌آبی می‌شوند، پرهیز کنید.

• در محیط‌های خنک حضور داشته باشید

تا حد امکان در مکان‌های دارای تهویه مطبوع مانند منزل، کتابخانه یا مراکز خرید بمانید.

• لباس مناسب بپوشید

از لباس‌های گشاد، رنگ روشن و با الیاف قابل تنفس مانند پنبه استفاده کنید.

• فعالیت‌های بیرونی را زمان‌بندی کنید

از فعالیت‌های شدید در ساعات گرم روز خودداری کنید. صبح زود یا عصرها را برای این کارها انتخاب کنید.

• دوش یا حمام خنک بگیرید

این کار به کاهش دمای بدن و ایجاد حس آرامش کمک می‌کند.

• تکنیک‌های آرام‌سازی انجام دهید

مدیتیشن، تنفس عمیق یا تمرین‌های ذهن‌آگاهی را به برنامه روزانه خود اضافه کنید تا اضطراب کلی کاهش یابد.

• تماس با اخبار مربوط به گرما را محدود کنید

اگر اخبار مرتبط با موج گرما اضطراب شما را تشدید می‌کند، میزان دریافت این اطلاعات را کاهش دهید.

• به بدن خود گوش دهید

اگر دچار سرگیجه، خستگی یا سردرد شدید، این نشانه‌ها را جدی بگیرید و فوراً برای خنک کردن بدن اقدام کنید.

• در صورت لزوم از متخصص کمک بگیرید

اگر اضطراب شما، صرف‌نظر از شرایط آب‌وهوایی، به‌طور مداوم در حال افزایش است، حتماً با یک متخصص سلامت روان مشورت نمایید.

 

جمع‌بندی

 

ارتباط بین دمای بالا و اضطراب حاصل مجموعه‌ای پیچیده از واکنش‌های فیزیولوژیکی، تغییرات هورمونی و تأثیرات محیطی است. اگرچه گرمای هوا به‌تنهایی باعث اختلال اضطرابی نمی‌شود، اما می‌تواند اضطراب موجود را تشدید کرده و احساس آسیب‌پذیری بیشتری ایجاد کند. با درک این ارتباط و به‌کارگیری راهکارهایی برای حفظ خنکی و آرامش، می‌توانید تابستان را با آرامش بیشتری پشت سر بگذارید و از سلامت جسمی و روانی خود محافظت کنید. پس در این تابستان، هیدراته بمانید، در سایه استراحت کنید و به آرامش درونی خود رسیدگی کنید — بدن و ذهن شما از شما سپاس‌گزار خواهند بود.