مهدی علیخانی: دوشنبه‌شب چهارمین مناظره انتخابات ریاست‌جمهوری با محوریت سیاست خارجی برگزار شد. این مناظره به‌طور نسبی کمک کرد تا مردم شناخت بیشتری از نگاه کاندیدا‌ها در این حوزه پیدا کنند.
در یادداشت قبلی‌ام در «اعتماد»، سوالاتی در حوزه سیاست خارجی و مشخصا مساله «تحریم» از نامزد‌هایی که خود را به جبهه موسوم به انقلاب منتسب می‌کنند طرح کرده بودم. در این مناظره، آقای دکتر پزشکیان همچون گذشته مواضع خود را صریح و شفاف بیان کرد و آن، تاکید بر اولویتِ حل مساله تحریم‌ها به عنوان یکی از موانع مهم در تقویت اقتصاد ملی و توسعه روابط اقتصادی خارجی و نیز یکی از زمینه‌های اتلاف منابع ملی و پیدایش فساد بود.
در نقطه مقابل، دو نامزد جریان انقلابی مواضعی اتخاذ کردند که قابل جمع نبوده و اگر در دقیقه نود هم ائتلافی میان‌شان صورت گیرد مشخص نیست که چگونه این دو نگاه کاملا متفاوت - در اصل و ماهیت مساله- قرار است تجمیع شود! یکی از این نامزد‌ها «بالاخره» حاضر به پذیرش اصل «مذاکره» به عنوان یک ابزار پیشبرد سیاست خارجی شد و پس از سال‌ها انکار و سپس کوچک نمایی آثار تحریم‌های ظالمانه، آن را یک مشکل جدی برای کشور خواند و وعده داد تحریم‌ها را برطرف می‌کند. مدیری توانمند، قوی و کارآزموده است که همچون یک پزشک، ابتدا و به سرعت درد و بیماری را به درستی تشخیص داده و درمان و راهکار آن را بیابد.
تشخیص ندادن یا دیر تشخیص دادن معیاری برای قضاوت درباره طبیب است. مردم کدام نگاه را انتخاب می‌کنند؟! نگاهی که از ابتدا تحریم‌ها را خسارت‌بار و فسادساز دانسته و وعده مواجهه آن را با به کارگیری تیم قوی و متخصص داده یا نگاهی که با تاخیری طولانی، آن هم در آستانه انتخابات حاضر به پذیرش خسارت تحریم و «کاغذ پاره» نبودن آن‌ها شده است؟ چگونه می‌توان هزینه‌های ناشی از نگاه چالش‌ساز دوم در مسیر توافق یا احیای آن را نادیده گرفت؟!
نامزد انقلابی دیگر، اما همچنان تحریم‌ها را غیرموثر دانست. او البته طرحی جدید برای مقابله با تحریم‌ها ارایه کرد و آن پشیمان‌سازی تحریم‌کنندگان بود! به قول آقای دکتر پزشکیان، «می‌گفتند گوشت و مرغ و سفره مردم ربطی به برجام ندارد». حالا که مدعی‌اند بدون برجام فروش نفت چند برابر شده، بگویند چرا سفره مردم کوچک‌تر و قیمت کالا‌های اساسی در سفره‌ها چند برابر شده است؟!
این نامزد همچنین از هزینه‌های مذاکره و برجام گفت، اما پاسخی نداد که آیا این توافق محصول و نتیجه عملکرد دوره مسوولیت او و قطعنامه‌های پی در پی تحریمی شورای امنیت و نیز تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده و… با رای مثبت دو قدرت شرقی نبوده است؟ چگونه می‌توان برجام رافع تحریم‌ها و خارج‌کننده ایران از ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل را نقد کرد، اما به تفکرات و عملکرد دولت و تیمِ مذاکره‌کننده‌ای که ایران را ذیل فصل هفتم بردند حرفی نزد؟
توافق یا عدم توافق احتمالی دو نامزد اصلی موسوم به انقلابی برای اجماع به واسطه ماهیت کاملا متفاوت مواضع اعلامی آن‌ها فارغ از تاخیر تاریخی یکی در پذیرش واقعیت، و تداوم انکار واقعیت از سوی دیگری در حوزه سیاست خارجی و تحریم به عنوان مساله‌ای مهم، چشم‌اندازی را پیش روی مردم فراهم می‌کند تا در تصمیم‌گیری، آگاهانه‌تر عمل کنند. زمان انتخاب نزدیک است. کدامیک را انتخاب می‌کنیم: طبیبی که از ابتدا درد را درست تشخیص داده و برای درمانش وعده به کارگیری کادری حاذق را داده؛ یا کسی که حالا در زمان کسب قدرت حاضر به «پذیرش» دو دهه سختی و رنج مردم شده یا آنی که هنوز «منکر» وجود درد و بیماری است؟!
