«مایک پومپئو»، وزیر خارجه آمریکا روز سه‌شنبه مدعی شده در صورت انقضای تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران این کشور اقدام به خریداری سلاح از روسیه و چین خواهد کرد.
به گزارش فارس، پومپئو در توئیتر نوشت: «اگر تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران در اکتبر منقضی شود ایران قادر به خریداری جنگنده‌هایی مانند سوخو-۳۰ از روسیه و جی-۱۰ از چین خواهد بود.»
وی در ادامه نوشته است: «با این هواپیما‌های به شدت مرگبار، اروپا و آسیا می‌تواند در چنگ ایران باشد. آمریکا هرگز اجازه نمی‌دهد این اتفاق بیفتد.»
شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار است نخستین جلسه رایزنی برای بحث درباره قطعنامه پیشنهادی آمریکا جهت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را فردا چهارشنبه برگزار کند.
دیپلمات‌های غربی گفته‌اند ایالات متحده آمریکا روز دوشنبه اقدام به توزیع این قطعنامه در میان ۱۵ عضو شورای امنیت کرده است. چین و روسیه به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت که از حق وتو برخوردارند مخالفت خودشان را با طرح آمریکا اعلام کرده‌اند.
دولت آمریکا در ماه‌های گذشته در راستای سیاست موسوم به «فشار حداکثری» تلاش‌هایی را برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران آغاز کرده است. این تحریم‌ها، طبق مفاد توافق هسته‌ای برجام از اکتبر سال جاری میلادی برداشته خواهند شد.
یک قطعنامه برای تصویب در شورای امنیت نیازمند موافقت دست‌کم ۹ عضو، بدون وتو از سوی هر یک از ۵ عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلیس) است.
رویترز نوشته قطعنامه پیشنهادی آمریکا خواستار منع فروش، عرضه یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط از سوی ایران است. این قطعنامه همچنین کشور‌ها را از فروش، عرضه، یا انتقال سلاح یا اقلام مرتبط به ایران، مگر در صورت موافقت کمیته‌ای در شورای امنیت منع می‌کند.
پیش‌نویس آمریکا علاوه بر این از کشور‌ها می‌خواهد چنانچه دلایل متقنی در دست دارند مبنی بر اینکه محموله‌ای در خاک آن‌ها ممکن است حاوی اقلام ممنوعه از ایران باشد اقدام به بازرسی آن کنند. این قطعنامه همچنین از کشور‌ها خواسته با توجیه مشابه اقدام به بازرسی کشتی‌ها در آب‌های آزاد کنند.
آمریکا تهدید کرده در صورتی که در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران موفق نشود از یکی از بند‌های برجام برای بازگرداندن همه تحریم‌های سازمان ملل استفاده خواهد کرد.
ماده‌ای در برجام که مقام‌های دولت آمریکا مدعی هستند می‌توانند از آن برای بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران استفاده کنند «ساز و کار حل و فصل اختلافات» است که با نام‌های دیگری مانند «مکانیسم ماشه» یا «ساز وکار بازگشت خودکار تحریم‌ها» هم شناخته شده است.
با این وجود چین و روسیه تصریح کرده‌اند که آمریکا از این توافق هسته‌ای خارج شده و از هیچ حقی برای رجوع به مفاد برجام جهت بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران برخوردار نیست.
به عنوان مثال، سخنگوی وزارت خارجه چین روز دوشنبه بار دیگر مخالفتش را با تفسیر آمریکا از توافق هسته‌ای «برجام» ابراز کرد.
«ژائو لیجیان» گفت: «ما با تحریم‌های یکجانبه و دست‌درازی‌های قضائی مخالفیم. از ایالات متحده می‌خواهیم به برجام و قطعنامه شورای امنیت بازگردد.»
سخنگوی وزارت خارجه چین اضافه کرد: «طرف‌های باقی‌مانده در برجام باید بین حقوق و تعهدات موجود در این توافق توازن ایجاد کنند. آمریکا از این توافق خارج شده و هیچ حقی برای درخواست از شورای امنیت جهت بازگرداندن تحریم‌ها ندارد.»
آمریکا در تلاش است در راستای پیشبرد سیاست فشار حداکثری علیه ایران تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران را تمدید کند. واشنگتن گفته در صورتی که این تلاش به سرانجام نرسد با توسل به یکی از بند‌های توافق هسته‌ای برجام به دنبال بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد بود.
کشور‌های اروپایی علی‌رغم وعده‌هایی که برای جبران اثرات منفی خروج آمریکا از برجام می‌دادند تا کنون به هیچ‌یک از تعهدات خود عمل نکرده‌اند.
این کشور‌ها پیش‌نویس قطعنامه‌ای را علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند. قطعنامه ارائه‌شده توسط تروئیکای که اروپا چند روز پیش به تصویب این شورا رسید از ایران به دلیل عدم همکاری ادعایی با آژانس انتقاد می‌کند.
