رشد بانکداری الکترونیک باعث شده که در سال‌های اخیر، میزان استفاده مردم از کارت‌های بانکی مختلف افزایش قابل توجهی داشته باشد به طوری که اغلب مردم دارای چندین کارت هستند.
نکته قابل توجه این است که بخش قابل توجهی از این کارت‌ها، هیچ کاربردی برای دارندگان آنها نداشته و معمولا ماه‌ها و حتی سال‌ها (تا پایان زمان انقضا) بدون استفاده رها می‌شوند.
نگاهی به آمارها و گزارش‌های منتشر شده توسط بانک مرکزی و شبکه الکترونیکی پرداخت کارت (شاپرک) نشان‌دهنده بدون استفاده ماندن بخش قابل توجهی از این کارت‌هاست؛ بررسی‌های ایرنا نشان می‌دهد که حدود ۶۸.۵ درصد از مجموع کارت‌های صادره، بدون استفاده هستند.
صدور ۳۳۳ میلیون و ۴۰۸ هزار و ۹۰۱ کارت بانکی
آخرین آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد که تا پایان بهمن ۹۸ تعداد ۳۳۳ میلیون و ۴۰۸ هزار و ۹۰۱ کارت بانکی (کارت برداشت، اعتباری، هدیه و بن کارت) در کشور صادر شده است.
بررسی جزییات کارت‌های صادر شده حاکی از این است که از مجموع این کارت‌ها، تعداد ۲۲۵ میلیون و ۹۰۷ هزار و ۳۸۵ مربوط به کارت برداشت بوده که ۱۸۲ میلیون و ۸۲۱ هزار از این رقم متعلق به استان تهران است.
همچنین در دوره زمانی مورد اشاره، تعداد سه میلیون و ۱۵۳ هزار و ۲۹ کارت اعتباری، ۵۶ میلیون و ۵۰۴ هزار و ۶۵۳ کارت خرید و هدیه و یک میلیون و ۹۸۲ هزار و ۱۳۴ کارت پول الکترونیک صادر شده بود.
کارت‌های دارای تراکنش
در بهمن ۹۸ تعداد ۱۰۴ میلیون و ۹۳۲ هزار و ۷۶۷ کارت بانکی دارای تراکنش بودند در حالی که شمار کارت‌های بانکی دارای تراکنش در دی ۹۸ شامل ۱۰۲ میلیون و ۹۵۶ هزار و ۶۱۴ کارت بود که نشان دهنده رشد ۱.۸۸ درصد تعداد کارت‌های بانکی دارای تراکنش است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در میان انواع کارت‌های بانکی، کارت‌های اعتباری با ۱۱.۴ درصد بیشترین رشد را داشته و پس از آن کارت‌های هدیه و بن کارت با ۳.۱۸ درصد در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند. کارت‌های برداشت در دوره مورد بررسی تنها ۱.۸ درصد افزایش یافته اند.
در بهمن ۹۸ تعداد ۱۰۰ میلیون و ۴۵۰ هزار و ۶۷ کارت برداشت و چهار میلیون و ۳۲۴ هزار کارت هدیه و بن کارت و ۱۵۸ هزار و ۶۱۷ کارت اعتباری دارای تراکنش بوده اند.
سهم بالای کارت‌های بدون استفاده
در دوره مورد بررسی، تعداد ۲۲۸ میلیون و ۴۷۶ هزار و ۱۳۴ کارت غیر فعال (معادل ۶۸.۵ درصد از مجموع کارت‌های صادره) وجود داشته که هیچ تراکنشی نداشته اند.
بیشترین سهم این کارت‌های غیرفعال مربوط به کارت‌های برداشت بوده به طوری که ۱۲۵ میلیون و ۴۵۷ هزار و ۳۱۸ کارت در بهمن ۹۸ غیرفعال بوده و تنها ۱۰۰ میلیون و ۴۵۰ هزار و ۶۷ کارت، تراکنش داشته اند.
علت بالارفتن شمار کارت‌های بدون استفاده چیست؟
عوامل مختلفی در بالارفتن آمار کارت‌های بانکی بدون استفاده نقش دارند که از جمله آنها می توان به الزام دستگاه ها، سازمان ها و نهادهای مختلف برای اخذ کارت بانکی توسط مراجعان و ذیربطان آن دستگاه ها اشاره کرد.
به عنوان مثال دانشجویان دانشگاه های مختلف باید کارت یک بانک خاص را دریافت کنند در حالی که در عمل، برای آنها کاربرد زیادی نداشته و امور مالی خود را توسط کارت‌های سایر بانک‌ها انجام می‌دهند.
معمولا شرکت های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی، حقوق کارکنان خود را به کارت‌های یک بانک خاص واریز می کنند، بنابراین اگر فردی طی چند سال در چندین محل مختلف شاغل شود، به تعداد محل‌های اشتغال خود دارای کارت بانکی می‌شود.
