تهران در محاصره فرونشست دو دشت ورامین و شهریار-تهران قرار گرفته است. دشتهایی که وضعیت آنها به مرحله بحران رسیده و گفته میشود چنانچه تدبیری برای آنها اندیشیده نشود، در آینده نه چندان دور تبعات فرونشست آنها دامن پایتخت را خواهد گرفت.
به گزارش ایسنا، طبق آخرین آمار، در تهران سالانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب افت آب زیرزمینی رخ میدهد که حدود ۸۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشت ورامین و ۴۰ میلیون مترمکعب مربوط به دشتهای تهران و شهریار است. نشست زمین در دشت ورامین ۳۶ سانتیمتر در سال گزارش شده که ظاهراً برخی دکلهای برق هم به خاطر همین فرونشستها کج شدهاند!
در این راستا، مدیر مرکز زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی چندی پیش با تاکید بر اینکه مراکز جمعیتی نظیر "کهریزک"،"شورآباد" در زون فرونشست جنوب و جنوب غرب تهران قرار دارند، گفته بود: در اراضی جنوب ورامین و در حوالی روستای "معینآباد" در حالی با پدیده فرونشست مواجهیم که خطوط راهآهن و سه خط بزرگ فشار قوی در این منطقه در معرض مخاطرات این رخداد قرار دارند.
این مشکل در دشت شهریار به شکل حادتری وجود دارد، به طوری که دشت شهریار سالانه ۳۱۰ میلیمتر نشست میکند. به همین دلیل گفته میشود این دشت رکورددار فرونشست در تهران است.
تدبیر دولت برای مقابله با فرونشست دشت ورامین
در این راستا، سیدحسن رضوی- مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران- در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه در دو دشت ورامین و شهریار بیشترین میزان فرونشست رخ داده است، اظهار کرد: میزان فرونشست در دشت ورامین به حدود نزدیک یک میلی متر در روز رسیده است. علت اصلی این اتفاق برداشت بیش از حد آب از منابع آب زیرزمینی برای بخش کشاورزی است.
وی درمورد تدبیری که برای جلوگیری از فرونشست دشت ورامین اندیشیده شده است توضیح داد: برنامه شرکت آب منطقه ای تهران و وزارت نیرو این است که با احداث خط دوم انتقال پساب فاضلاب از تصفیه خانه تهران به دشت ورامین و پاکدشت پساب را جایگزین استفاده از چاهها کنند و به عبارت دیگر فرونشست را مهار و کنترل کنند. پیشبینی میشود این پروژه ظرف یک سال و نیم آینده به اتمام برسد و تا حدود زیادی نگرانیها را کاهش دهد.
فرونشست دشت شهریار دامن تهران را گرفت
مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران در ادامه درمورد دشت شهریار گفت: دشت تهران و شهریار یک دشت مشترک بوده و در غرب تهران واقع است. بیشترین میزان برداشت آب در این دشت برای تامین آب شرب و فضای سبز است. حجم انبوهی از چاههای آب شرب و کشاورزی شهرهای حاشیهای تهران مانند اسلام شهر، رباط کریم، بهارستان، حتی مناطق ۱۷،۱۸ ،۱۹ ،۲۰ ،۲۱ و ۲۲ شهری تهران در آن منطقه قرار دارند.
رضوی با بیان اینکه فرونشست دشت شهریار از سال ۱۳۸۵ رصد میشود، اظهار کرد: این فرونشست به طرف شهر تهران گسترش پیدا کرده و مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۱ تهران را درگیر کرده است و ادامه پیدا میکند و میزان فرونشست در نقاط مختلف این دشت متفاوت است؛ از ۴۲ میلی متر در سال است تا ۳۱۰ میلیمتر در سال.
وی از انجام تفاهم بین وزارت نیرو و شهرداری خبر داد و افزود: برای حل این مشکل تفاهمهایی با شهرداری در حال انجام است. همچنین این موضوع توسط وزیر نیرو در شورای شهر نیز مطرح شده و قرار است کارگروه مشترکی بین وزارت نیرو و شهرداری تهران شکل بگیرد تا درمورد جایگزین کردن پساب با آب فضای سبز با راهاندازی تصفیه خانه ششم در منطقه ۲۳ تهران برداشت آب از منابع آب زیرزمینی هم برای شرب و هم برای کشاورزی از سال آینده به حداقل و تعادل برسد.
به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران، چنانچه تدبیری برای دشت شهریار اندیشیده نشود، این دشت تا سال ۱۴۰۴ از حیزانتفاع خارج میشود و دیگر امکان استحصال آب در آن وجود ندارد.