تب دلار سرد شده یا بازار ارز می‌تواند خود را از سقوط بیشتر نجات دهد؟ چند هفته‌ای است که بازار ارز کاهش تدریجی قیمت‌ها را تجربه می‌کند و تا حد زیادی هم از نوسانات آن کاسته شده است. کاهش قیمت‌ها نتیجه خروج تقاضای سفته‌بازی از بازار است یا مردم ارز خود را به بازار عرضه کرده‌اند؟
مدتی است دلار از سکه افتاده و دیگر خبری از آن تابستان داغ نیست که قیمت‌ها بلندپروازی می‌کردند. برخی معتقدند اقدامات حساب شده بانک مرکزی بر این کاهش نرخ و به رسیدن بازار به ثبات نسبی اثرگذار بوده است؛ اقداماتی که باعث خروج تقاضای احتیاطی و سفته‌بازی از بازار ارز شده است.
چه شده که مردم دیگر علاقه‌ای به خرید دلار ندارند و حتی صف‌های فروش ارز نیز در جلوی برخی صرافی‌ها تشکیل می‌شود؟ عوامل ثبات بازار چیست و این شرایط تا چه زمانی پایدار خواهد بود؟ آیا این کاهش موقتی است یا بازار ارز به تعادل رسیده است؟
رضا ترکاشوند، دبیرکل کانون صرافان ایرانیان درباره کاهش نرخ ارز می‌گوید: مجموعه‌ای از عوامل در کاهش نرخ ارز نقش داشته‌اند؛ از جمله این که انتقال ارز از کشورهای دیگر تسهیل شده و همچنین تقاضا در حوزه تجاری و مصارف داخلی مدیریت شده است.
ترکاشوند عامل مهم دیگر را اصلاح سامانه سنا می‌داند، به‌گونه‌ای که از فعالیت‌های سفته‌بازی و دلالی جلوگیری کرده و می‌گوید: دیگر کسی نمی‌تواند به‌صورت تکراری ارز دریافت کند و تقاضای کاذب کنترل شده است.
وی در این رابطه می‌افزاید: همچنین به صادرکنندگان خرد اجازه داده شده که ارز خود را به صراف‌ها بفروشند. افزون بر این، قدری هم احساس اطمینان خاطر و آرامش در جامعه ایجاد شده که رسانه‌ها در آن نقش مهمی داشته‌اند. مجموعه این عوامل باعث شده که بازار آرامی داشته باشیم.
دبیرکل کانون صرافان ایرانیان در تحلیل عوامل اثرگذار بر ثبات نرخ ارز می‌افزاید: بانک مرکزی قوانین و مقرراتی را که مانع واردات ارز بوده، اصلاح کرده و ورود شمش طلا و ارز به کشور آزاد شده و همچنین مالیات ورود آن را برداشته‌اند.
وی این گونه نتیجه می‌گیرد که کاهش التهاب در بازار، یعنی مردم نسبت به ثبات ارزش پول ملی احساس امنیت کرده و تمایل آن‌ها به فروش ارز خود بیشتر می‌شود. با افزایش عرضه نیز شاهد کاهش قیمت‌ها هستیم.
ترکاشوند البته عامل دیگری را نیز در ثبات ایجاد شده مؤثر دانسته و اظهار می‌کند: کارهای سخت‌افزاری همچون خروج افرادی از بازار که نیازی به ارز نداشتند هم در این فرآیند بی‌تأثیر نبوده است.
**کاهش قیمت‌ها می‌تواند ادامه داشته باشد
وی درباره الزامات ادامه‌دار شدن این ثبات می‌گوید: اگر مسائل بین‌المللی را سامان دهیم و کاری کنیم که تراکنش‌های ما در سطح بین‌المللی روان‌تر شود، قیمت بیش از این هم کاهش پیدا می‌کند.
ترکاشوند در این رابطه اضافه می‌کند: وزارت امور خارجه و بانک مرکزی باید روابط خود را با بانک‌های کشورهای مختلف، خصوصاً کشورهای منطقه تنظیم کنند تا با ارزی به غیر از دلار کار کنند. تعامل وزارت امور خارجه و بانک مرکزی در جهت تنش‌زدایی در منطقه و به‌ویژه با کشورهای همسایه می‌تواند آرامش نسبی را در منطقه و به تبع آن، در داخل کشور به دنبال داشته باشد.
وی اذعان می‌کند: آمریکا کشورهای همسایه ما را تحت فشار قرار داده تا با دلار کار نکنند. بخشی از این راهکار می‌تواند برقراری پیمان‌های پولی دوجانبه باشد. می‌توان با استفاده از ارزهای خارجی مانند یورو، یوان و... با بانک‌های کشورهای منطقه همکاری کرد.
دبیرکل کانون صرافان ایرانیان معتقد است: اگر کارهایی که بانک مرکزی انجام می‌دهد گسترش یابد و اشکالات باقی مانده نیز مرتفع شود، همچنین روابط بانکی با همسایگان تسهیل شود، بازار ما ثبات خواهد داشت و حتی امکان دارد باز هم شاهد کاهش قیمت‌ها باشیم.
