یکی از نخستین و ارزشمندترین نمونه دایناسوری که سال ۱۳۸۱ در نخستین پیجویی دایناسورها در منطقه بیدآباد کرمان کشف و به موزه برزیل امانت داده شده بود، احتمالا در آتشسوزی این موزه ملی از بین رفته است.
به گزارش ایسنا، آتشسوزی رخ داده در موزه ملی برزیل بعدازظهر یکشنبه ۱۱ شهریور باعث شد تا آثار تاریخی و طبیعی بسیاری در این موزهی ۲۰۰ ساله در آتش بسوزند، حالا بعد از گذشت دو روز از این اتفاق، علی هژبری - دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران – در متنی که در فضای مجازی منتشر کرده، از وجود یک نمونه ارزشمند دایناسوری کشف شده از منطقه بیدآباد کرمان در آن موزه ملی خبر میدهد، که به نظر میرسد در میان ۲۰ میلیون اثر طبیعی و تاریخی دیگر از بین رفته است.
وی در مطلب خود نوشته است: «موزه ملی برزیل با ٢٠ میلیون شیء تاریخی در آتش سوخت. این موزه ٢٠٠ سال قدمت داشت. از نکات غمانگیز این آتشسوزی برای ایران این است که نخستین و ارزشمندترین نمونه دایناسوری که در سال ۱۳۸۱ برابر با ۲۰۰۲ میلادی طی نخستین پیجویی دایناسورها در منطقه آببید کرمان کشفشده بود، با اجازه ... رئیس وقت پژوهشکده علوم زمین، بهرسم امانت به موزه ملی برزیل واگذار شد که دیگر هرگز باز نخواهد گشت.
بعد از این (خروج آن نمونه دایناسور از کشور) مجوز سازمان زمینشناسی برای خروج اموال بود که آییننامه اموال فرهنگی، هنری و تاریخی نهادهای عمومی و دولتی در تاریخ ۱۳۸۱/۱۲/۱۴ تصویب شد. طبق ماده یک آن، اموال فرهنگی-تاریخی و هنری به اموالی گفته میشود که از نظر علمی، تاریخی، فرهنگی، باستانشناسی، دیرینشناسی و هنری حایز اهمیت بوده و بیش از یکصد سال از تاریخ ساخت یا ایجاد آن گذشته باشد.
نمونه فسیل ارسال شده به برزیل بنا بر تعریف آییننامه از اموال فرهنگی- تاریخی محسوب شده و در تبصره ماده یک، یکی از آثاری را شامل میشود که آثار دیرین شناسی، شامل مجموعهها و نمونههای نادر جانورشناسی، گیاهشناسی، معدنشناسی، انسانشناسی ، بقایای نباتی و جانوری ماقبل تاریخ و ترکیبات نادر زمینشناسی در حکم اموال فرهنگی تاریخیمحسوب میشود.
در ماده ۲۱ آییننامه، خروج موقت اموال فرهنگی تاریخی و هنری درجه یک مشمول این آیین نامه برای شرکت در نمایشگاههای خارج از کشور را منوط به تایید سازمان میراث فرهنگی و سپس تصویب هیأت وزیران دانسته است. حتی در تبصره آن خروج موقت اموال تاریخی، فرهنگی و هنری درجه دو و سه را با موافقت سازمان میراث فرهنگی لازم دانسته است.
هر چند که نص صریح تبصره چهارم ماده سوم تکالیف مقرر در این آییننامه درباره اموال موضوع تبصره ذیل ماده یک را به سازمان حفاظت محیط زیست سپرده و سازمان مذکور را مسئول قانونی آن برشمرده ولی به نظر میرسد که حداقل رونوشت مجوزهای قانونی جهت خروج بقایای دایناسور باید برای مسئولان سازمان میراث فرهنگی ارسال میشد و اکنون باید هم سازمان میراث فرهنگی و هم سازمان محیط زیست پیگیر مسئله باشند.»
محمدرضا کارگر، مدیر اداره کل موزهها در این زمینه به ایسنا میگوید: سازمان میراث فرهنگی مسئول نمونههای اشیای تاریخی و فرهنگی است، در حالی که نمونه فسیل دایناسوری جزو آثار طبیعی استکه بیشتر مربوط به محیطزیست، زمینشناسی و فسیلشناسی میشود چیزی که ما اصلا در آن دخالتی نداریم و حتی از این موضوع اطلاعی نداشتهایم.
او همچنین تاکید میکند: از هیچ کدام از موزههای ایران، هیچ اثر تاریخی و فرهنگی در موزهی برزیل در معرض نمایش نبوده است.
تالار دیرینهشناسی موزه ملی برزیل قبل از آتشسوزی
نتیجه یک پژوهش جدید و بسیار جالب نشان می دهد که ممکن است برخی از دایناسورها به علت آفتاب سوختگی های پیاپی منقرض شده باشند.