خالد مشعل: ایران دیگر حامی اصلی حماس نیست

طی حدود پنج سالی که از آغاز بحران سوریه و بروز جنگ داخلی در این کشور می گذرد، جنبش حماس به واسطه نوع موضع گیری هایش در قبال این بحران، به طور روزافزون از ایران و محور مقاومت فاصله گرفته است. اظهارات جدید رئیس دفتر سیاسی این جنبش درباره ایران و حزب الله، حکایت از آن دارد که اکنون اعضای این جنبش ابایی از علنی کردن این موضوع نیز ندارند.

به گزارش انتخاب، خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، در مصاحبه ای با شبکه خبری «فرانس 24» درباره وضعیت فلسطین و مقاومت مردمی اظهاراتی را مطرح کرده است. اما نکته برجسته و جالب توجه اظهارت وی، اتخاذ لحنی کم و بیش مصالحه جویانه درباره رژیم اسرائیل و علنی کردن اختلافات جنبش متبوعش با جمهوری اسلامی ایران است.

مشعل در بخشی از این مصاحبه، با اشاره به اینکه حماس قصد جنگ با رژیم اسرائیل را ندارد، از این گلایه کرده که با این وجود، صهیونیست ها به دشمنی خود با فلسطینی ها ادامه داده و نوار غزه را محاصره کرده اند. به گفته وی، رژیم اسرائیل هر از چند گاه، اقدام به تهدید مردم غزه به جنگ می کند و همچنین سیاست شهرک سازی و یهودی سازی قدس را ادامه می دهد. 

در بخشی دیگر از این گفت و گو، رئیس دفتر سیاسی حماس در پاسخ به سوال خبرنگار شبکه فرانسوی مبنی بر اینکه آیا ایران هنوز هم حامی اصلی حماس محسوب می شود یا خیر، تأکید کرده که هرچند رابطه این جنبش با ایران هرگز قطع نشده، اما امروز دیگر نمی توان گفت که ایران حامی اصلی حماس است. 

وی در این زمینه اظهار داشته: «تردیدی وجود ندارد که موضع حماس [در قبال سوریه]، خشم نظام سوریه را برانگیخت. همچنین ایران نیز از دست حماس خشمگین شد. این مسئله بر حمایتش از ما تاثیر گذاشت و این حمایت کاهش یافت. اما این به معنای قطع رابطه با ایران نیست». 

مشعل در ادامه تصریح کرده: «اخیراً هیئتی [از حماس] به تهران رفت تا این ارتباط باقی بماند. اما نمی‌توانم در پاسخ سوال شما بگویم که ایران حامی اصلی ماست. خیر؛ ما از طرف‌های متعدد رسمی و مردمی در دنیا حمایت می‌شویم. ما امروز تلاش می‌کنیم که منافع حمایتی از خود را متنوع کنیم. این از گذشته، سیاست ما بوده است. ایران در گذشته حامی اصلی بود، اما امروز حمایت هایی که از ما می شود، متفاوت شده و تلاش می‌کنیم آن را متنوع کنیم». 

یکی دیگر از نکات جالب این مصاحبه، دیدگاه مقام ارشد جنبش حماس، درباره حزب الله لبنان است؛ یعنی سازمانی است که زمانی حماس در کنار آن، مدعی بود که بخشی از محور مقاومت در منطقه را تشکیل می دهد. مشعل در پاسخ به سوال خبرنگار «فرانس 24» که پرسید نظرش درباره قرار داده شدن حزب الله لبنان از سوی اتحادیه عرب در لیست تروریستی چیست، تنها پاسخ داد: «نظری ندارم»!

این اظهارات بیانگر آن است که جنبش حماس، این روزها تحت تأثیر مجموعه وقایع منطقه ای و بین المللی، در حال فاصله گرفتن هرچه بیشتر از ایران و نزدیک شدن به دیگر طرف های خارجی است و در همین راستا، تلاش دارد وجهه خود را از یک گروه مقاومت در مقابل اشغالگری صهیونیست ها، به یک سازمان صرفاً «سیاسی» که مطابق قواعد و اصول متداول مورد پذیرش غرب رفتار می کند، تبدیل نماید. البته این تلاشی است که می توان گفت از چند سال پیش و به موازات فاصله گرفتن روزافزون مواضع این جنبش از ایران و محور مقاومت آغاز شده بود.

جایی که مشعل به صراحت درباره منابع متعدد حمایتی از حماس صحبت کرده و می گوید «ما از طرف‌های متعدد رسمی و مردمی در دنیا حمایت می‌شویم»، در حقیقت تلاش دارد چنین القا کند که به واسطه تغییر نقش و نوع بازیگری این جنبش در فلسطین و کلیت منطقه، اکنون جامعه بین المللی دید متفاوتی نسبت به آن دارد. با این وجود، تردیدی نیست که منظور اصلی مشعل از این منابع متفاوت حمایتی، دولت های عربی همسو با آل سعود و مخالف ایران است که همواره تلاش داشته اند مقاومت فلسطین را به سوی خود جهت دهی کنند.

می توان گفت دقیقاً با هدف به دست آوردن دل همین کشورهای عربی است که مشعل از ابراز نظر درباره «تروریستی» خواندن حزب الله خودداری کرده و اینطور به صراحت، تمامی همکاری ها و مساعدت های حزب الله در نبردهای مکرر با صهیونیست ها را به فراموشی می سپارد. با این حال، آنچه مشعل از آن غافل است، این است که همین کشورهای عربی که امروز حزب الله را تروریستی می خوانند، در پشت پرده مشغول عادی سازی روابط با رژیم اسرائیل هستند و فردا در صورت انجام کوچکترین اقدام مخالف با میلشان از سوی حماس، این جنبش را نیز تروریستی خواهند نامید.