چرا اقامتگاه بومی در شهرها نباشد؟

اکبر رضوانیان عضو خوشه‌سار اقامتگاه‌های بوم‌گردی و مالک خانه نقلی در کاشان درباره اظهارات رئیس اتحادیه هتلداران استان اصفهان که از حضور این اقامتگاه‌ها در شهرهای گردشگری ابراز نارضایتی کرده بود گفت: هر یک از گردشگران مطابق با سلایق خود سفر می‌کنند، همه توریست‌های خارجی که به کاشان می‌آیند صرفا فقط به هتل نمی‌روند. توریست‌های ایران غالبا فرهنگی هستند. توریست فرهنگی نیز به دنبال داشته‌های فرهنگی می‌گردد که معماری، سنت و آداب و رسوم بخشی از آن است. آنها دنبال چیزی نمی‌گردند که خودشان بهتر از آن را در کشورشان دارند. این به منزله نقد هتل نیست. هتل هم مخاطب خاص خودش را دارد.

وی گفت: بهتر است به جای اینکه فقط نظرمان را بدهیم، اجازه بدهند کار کارشناسی انجام شود. نزدیک به سه سال از همه کارشناسان کمیته طبیعت‌گردی و اداره کل استانداردسازی و فعالان در این حوزه نظرخواهی انجام گرفت. حتی در آیین‌نامه اقامتگاه‌های بوم‌گردی، این مراکز درجه‌بندی شده‌اند ولی برخی از دوستان می‌گویند اقامتگاه بوم‌گردی در تاسیسات گردشگری نداریم. این به ضعف ساختاری سازمان میراث فرهنگی برمی‌گردد، چون باید سریعتر آیین‌نامه را قانونمند کرده و به تاسیسات گردشگری دیگر ارسال کنند.چه بخواهیم یا نه، برخی از خانه‌های محلی در شهرها و روستاها شکل گرفته‌اند که در راستای ارتقای فرهنگ بوم‌گردی فعالیت می‌کنند. اکنون متولی دولتی باید آنها را ساختارمند کند. وقتی این اتفاق بیفتد بسیاری از مشکلات ما حل می شود.

چرا اقامتگاه بومی در شهر نباشد؟

رضوانیان بیان کرد: معیار ما در شهر و روستا چیست؟ جمعیت روستای گرمه تا ۱۰ سال پیش بسیار کم بود اما اکنون این جمعیت رشد کرده و به هزار نفر رسیده است. این رشد جمعیت به خاطر وجود اقامتگاه‌های بومی در این روستا بود. اگر این فعالیت ادامه داشته باشد، جمعیت به حدی می‌رسد که به روستای گرمه، شهر می‌گویند. چرا موضوع دیگری را به موضوع بی‌ربط پیوند می‌دهیم. شهر و روستا نمی‌تواند معیاری برای فعالیت باشد. تاسیسات بوم‌گردی وجود دارد و مطابق با آیین‌نامه فعالیت می‌کنند. آیا در این آیین‌نامه گفته‌اند که نباید چنین تاسیساتی در شهر وجود داشته باشد؟

وی افزود: اگر کسی بتواند در عودلاجان یا میدان حسن‌آباد تهران اقامتگاه بومی برای شهر ایجاد کند، اشکالی دارد؟ چه مشکلی است که اقامتگاه‌های بوم‌گردی مامن حفظ اصالت‌های بومی ما شوند؟ شهرها در حال گسترش و از دست دادن هویتشان هستند. اتفاقا باید سازمان میراث فرهنگی از ما دفاع کند که در حفظ اصالت‌ها می‌کوشیم.

رضوانیان بیان کرد: چگونه است که سرمایه‌دار می‌تواند در بافت روستایی هتل پنج ستاره ایجاد کند، اما ما می‌گوییم در شهر نمی‌توان اقامتگاه بومی ایجاد کرد. غالبا اتفاقات گردشگری و تاسیسات مدرن زمانی رخ می‌دهد که فعالیت‌های بومی به موفقیت رسیده باشند. نمونه آن هتل‌ بالی خور است که وقتی متوجه شدند در این منطقه گردشگر زیاد تردد می‌کند، اقدام به ساخت هتل کردند. تا همین چند سال پیش به ما می‌گفتند مگر توریست خارجی آبگوشت یا کوکوی سبزی می‌خورد که شما در این خانه‌ها چنین غذاهایی را به گردشگران می دهید، اما اکنون می‌بینند بیشتر گردشگران ما توریست‌های خارجی هستند که اتفاقا از این سنت ها و غذاها استقبال می کنند. اگر تجربه اقامتگاه‌های بومی خطا است، چرا بیشترین توریست خارجی را ما جذب کرده‌ایم؟

  اقامتگاه‌های بومی تقابلی با تاسیسات مدرن ندارند

وی در واکنش به اینکه برخی از افراد اعلام کرده اند باید اقامتگاههای بوم گردی تحت نظر اتحادیه های هتلداری فعالیت کنند، گفت:  کدامیک از اتفاقات هتل در خانه‌های بومی می‌افتد که زیر نظر اتحادیه های هتلداری قرار داده شوند؟ در اقامتگاه‌های بوم‌گردی یک خانه محلی با حفظ اصالت‌های خود به اقامتگاه تبدیل شده است که زیرساخت‌های اولیه را نیز دارد و بستری برای آرامش توریست ایجاد می‌کند، ولی هیچ وقت به هتل تبدیل نمی‌شود، هر چند که اکنون هتل‌های ۴ و ۵ ستاره ما نیز دارای ستاره‌های واقعی نیستند ولی به هر حال آنها را تشکیل داده‌ایم.

وی افزود: اقامتگاه‌های بومی هتل نیستند، ما هم هتل‌دار نیستیم؛ بنابراین گفتیم اگر بخواهید ما را تحت‌نظر اتحادیه‌های هتل‌داران قرار دهید، خودمان در خانه‌هایمان را می‌بندیم. همه اقامتگاه‌های بوم‌گردی در عرصه توسعه پایدار فعالیت می‌کنند و مشارکت جامعه محلی را در نظر می‌گیرند. هویت‌های بومی برای ما مهم است. هیچ کدام از این اقامتگاه‌ها تقابلی با تاسیسات مدرن ندارند چون هر کدام از آنها مخاطب خاص خود را دارند. ضمن اینکه تمام آنها در چارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کنند و باید مجوز و نامه‌هایی از ادارات مختلف داشته باشند. در این میان سازمان میراث فرهنگی نیز باید نقش نظارتی خود را ایفا کند.

مالک خانه نقلی گفت: اینکه اقامتگاه‌ها را در کنار مفهوم خانه‌مسافرها قرار دهیم، فرافکنی است. کلید به دست‌ها ربطی به اقامتگاه‌های بومی ندارند، کدامیک از فعالان اقامتگاه‌های بوم‌گردی سر خیابان ایستاده و کلید به دست به دنبال مسافر می‌گردند؟ ما از واژه مهمان استفاده می‌کنیم نه مسافر؛ چون تاکید ما بر مهمان‌نوازی ایرانی است، چه مهمان ما توریست خارجی باشد چه داخلی. همه اقامتگاه‌های بوم‌گردی در مجموع ۵۰۰ نفر ظرفیت دارند، اما یک هتل ۴ ستاره ۲۵۰ تخت دارد. مگر اقامتگاه‌های بوم‌گردی چقدر می‌توانند در عرصه رقابتی رقیب هتل‌داران باشند؟