مصباح یزدی: برخی به قدری مغرور شدند که خود را همه کاره انقلاب می‌دانند و امام(ره) را برای تصمیم گیری راهنمایی می‌کردند!

به گزارش انتخاب ، رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) در دیدار با اعضای شورای مرکزی جبهه پایداری اظهار داشت: شیوه رایج در دنیا، به ویژه در عرصه سیاست این است که برای جلب نظر و استفاده از دیگران و همکاری با آنها، باید سعی در جلب محبت آنها داشت تا احساس همدلی و مهر بیشتری حاصل شود، اما در رفتار امیرالمومنین(ع) نمونه‌های بسیاری بر خلاف این شیوه می‌بینیم و گاه ایشان انتقادات شدید و سخنان بسیار گزنده‌ای را نسبت به برخی یاران مطرح می‌کردند، و البته می‌دانیم که قصد علی(ع) از بیان چنین جملاتی انتقام‌گیری نبوده است، بلکه این شیوه‌ای تربیتی است.

محمدتقی مصباح یزدی با بیان این‌که ممکن است افرادی با در نظر گرفتن شرایط سخت و مظلومیت بسیار زیاد امیرالمومنین(ع)، این مسأله را امری طبیعی بدانند که از برخی دوستان گلایه کند، اظهار داشت: اما  گاه سخنان حضرت علی(ع) حتی فراتر از آن بوده که بتواند توجیه شود؛ به عنوان نمونه در حضور یاران خود، آنها را با یاران معاویه مقایسه کرده و بیان می‌کند که حاضر است ده نفر از یاران خود را با یک نفر از یاران معاویه عوض کند. لذا چه بسا بتوان گفت این سخنان عاملی برای ایجاد حرکت در اصحاب و بیرون آوردن آنها از رخوت و سستی بوده است.

وی در ادامه با اشاره به این‌که باید بین خوف و رجا در افراد توازن وجود داشته باشد، اظهار داشت: از طرفی نباید به قدری در خود احساس کمبود کرد که از پیشرفت ناامید شد و از طرفی دیگر هم نباید به کار خود مغرور شد. همان‌گونه که برخی به قدری به کارخود مغرور شده‌اند که خود را همه‌کاره انقلاب می‌دانند و معتقدند که اگر آنها نبودند، انقلابی نبود، چون آنها بودند که حتی امام(ره) را برای تصمیم‌گیری راهنمایی می‌کردند!

عضو خبرگان رهبری با اشاره به این‌که نباید هرکسی را که با تأمل حرکت می‌کند، سست بدانیم، اظهار داشت: گاه فرد به خاطر پیچیدگی مسائل، برای جلوگیری از شتابزدگی، با تأمل حرکت می‌کند؛ نباید چنین کسی را متهم به بی‌ایمانی کنیم. از طرفی هرکس پرجنب و جوش است، لزوما دارای ایمان قوی نیست، بلکه گاهی از آنجا که ظرفیت کافی برای درک و هضم مسائل ندارد، چنین تکاپویی دارد.

وی با اشاره به روایاتی مبنی بر این‌که بالاترین درجه محبت اهل بیت(ع)، دوست داشتن آنها با قلب و دفاع زبانی و عملی از آنهاست و میزان ثواب کسانی که به این درجه از محبت اهل بیت (ع) رسیده‌اند به اندازه ثواب عبادت همه بندگان است، اظهار داشت: عده‌ای فقط امام(ره) و رهبری را در دل دوست دارند، و عده‌ای نه تنها ایشان را در دل دوست دارند، بلکه با زبان هم از آنها دفاع می‌کنند، هرچند مستلزم شنیدن طعنه باشد. اما عده دیگری نیز هستند که نه تنها در قلب و زبان، بلکه در عمل هم تا پای جان برای انقلاب و رهبری ایستادگی می‌کنند.

عضو خبرگان رهبری با اشاره به این‌که باید خودمان را بسنجیم که در کدام گروه قرار داریم و خود را ارتقاء دهیم، خاطر نشان کرد: هرچه معرفت خود را نسبت به راه اهل بیت(ره) که امروز تجلی و مظهر آن، راه امام و رهبری است، بالا ببریم، ارزش وجودی ما و تأثیر کار ما نیز بیشتر می‌شود و علاوه بر اجر اخروی آن، در این دنیا نیز سبب برکت فعالیت‌ها می‌شود.

وی ادامه داد: البته چنین نیست که ناخودآگاه و یک مرتبه، این درجه از محبت، یعنی محبت در دل، زبان و عمل به کسی داده شود، بلکه برای رسیدن به این محبت باید مقدماتی را انجام داد و البته موانعی هم در این مسیر وجود دارد.

این استاد اخلاق حوزه علمیه با اشاره به این‌که علاقه به دنیا مهمترین مانع رسیدن به محبت تام اهل بیت(ع) است، اظهار داشت: انسان وقتی ببیند در برخی موارد قرار است منافعش به خطر افتاده یا متهم شود یا جلوی پیشرفتش گرفته شود، دوست ندارد که خود را به دردسر بیندازد.

مصباح یزدی با اشاره به این‌که باید یکدیگر را سفارش کنیم تا به حب دنیا آلوده نشویم، اظهار داشت: آنچه مذموم است حب دنیاست، نه داشتن مال و مقام.

وی افزود: مال، مقام و مسائل جنسی، سه عامل مهم در لذات دنیوی است که می‌تواند انسان را به خود دلبسته کند و راه جلوگیری از دلبستگی به آنها نیز این است که در استفاده از لذات دنیوی ـ‌هرچند حلال‌ـ زیاده روی نشود و به ضرورت اکتفا شود.

وی با اشاره به روایتی اظهار داشت: خطر حمله دو گرگ گرسنه به گله گوسفند بدون چوپان برای آن گله، کمتر از خطر حب مال و ریاست برای دین انسان است.

رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با اشاره به این‌که تجربه نشان داده است که یکی از عیوب ورود به صحنه‌های سیاسی این است که انسان از ارزش‌ها و اخلاق دور می‌شود، ادامه داد: وقتی انسان وارد سیاست شده و منافع خود را در خطر ببیند، دور نشدن از ارزش‌ها و اخلاق بسیار دشوارتر می‌شود، لذا بسیار باید مراقب بود.

وی با اشاره به انتخابات اخیر اظهار داشت: در همین انتخابات اخیر کسانی علیرغم این‌که افراد پاک و مومنی بودند، سخنانی را گفتند و تهمت‌هایی زدند که هیچ توجیه شرعی ندارد و البته هیچ نتیجه‌ای هم نگرفتند. البته گاه ما عیب دیگران را می‌بینیم و چه بسا از عیب خودمان غافل بمانیم و متوجه نباشیم که کار ما خالص نیست.

وی با اشاره به این‌که هر کس باید رفتارش را با قصد و وظیفه اش بسنجد، خاطر نشان کرد: اگر کسی رفتارش کمتر از وظیفه‌اش است، دچار سستی، تنبلی یا غفلت است و اگر زیاده‌روی باشد، شکستن مرزها و تضییع حقوق دیگران را در پی دارد. لذا بسیار باید مراقب بود تا در بازار سیاست حق کسی تضییع نشود.

این استاد اخلاق حوزه علمیه با اشاره به روایتی بر تقوا تأکید، و خاطر نشان کرد: همان‌گونه که اگر فردی قرار باشد در شبی تاریک در بیابانی پر از مار و عقرب قدم بردارد، بسیار محتاطانه حرکت می‌کند، باید در رفتار و سخنانمان احتیاط کنیم. چرا که شیطان برای هر کسی دامی متناسب با خودش را پهن می‌کند و از طرفی هر چه شناخت، تجربه و توان نیز بیشتر باشد، تکلیف بیشتر می‌شود.

وی ادامه داد: لذا در مرحله اول، نباید در تشخیص وظیفه سهل‌انگاری کرد و بعد از شناخت وظیفه نیز، باید در عمل تمام توان خود را به کار گرفت، چرا که در غیر این صورت به شدت پشیمان خواهیم شد.

مصباح با اشاره به این‌که یکی از غفلت‌ها عدم اهمیت به وظایف اجتماعی و باور نداشتن به کار اجتماعی است، ادامه داد: باید خود را به کارهای جمعی عادت داده و دوستان و علاقمندان را جذب کرده و شیوه همکاری را بیابیم.

وی با اشاره به روایتی ادامه داد: برای تقویت جبهه حق و پرکردن خلأهای جامعه، باید همکاری را ارج نهاده و از تفرقه جلوگیری کنیم و جلب محبت دیگران برای همکاری، مانند مقدمه واجب و در نتیجه، واجب است.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: البته باید اعتدال و توزان را رعایت کرد و نه آن‌گونه برخورد کرد که کسی باقی نماند و نه آن‌گونه که به بهانه جذب افراد، به گونه‌ای رفتار کرد که اصول فراموش شود.

وی با اشاره به این‌که در رفتار باید انعطاف داشت، اما اصول باید حفظ شود، خاطر نشان کرد: اعتدال و انعطاف در پایبندی به اصول معنا ندارد، اما در غیر اصول نباید انتظار داشت که همه دارای یک سلیقه و یک نوع نگاه و بدون عیب باشند، بلکه باید همه سلایق مختلفی که اصول را قبول دارند، جذب کرد.

آیت‌الله مصباح یزدی با اشاره به این‌که هرجا اصول را رعایت نکردیم، ضربه خوردیم، ادامه داد: به همان اندازه که محبت دنیا بیاید، محبت خدا می‌رود، چرا که محبت دنیا با محبت خدا در یک دل جمع نمی‌شود. بنابراین در هرکاری، حتی کارهای اجتماعی، اگر احکام شرعی و اخلاقی را رعایت کردیم، پیشرفت هم کرده‌ایم، اما باید از سخت‌گیری‌های بیجا نیز که گاه سبب شده که فرد به سمت دشمن متمایل شود، پرهیز کرد.

وی با اشاره به این‌که همه احزاب سیاسی دنیا روش‌های مشترکی در دنیا دارند، افزود: میدان سیاست، میدان رقابت احزاب است و هرکسی در پی آن است که چگونه حریف را کنار زده و بر مسند قدرت بنشیند، اما آنچه اسلام می‌گوید ممتاز است. بر اساس اسلام ما در سیاست عموماً با افراد و گروه‌هایی مواجه هستیم که هیچ کدام حق محض یا باطل محض نیستند و هرکدام مقداری حق و باطل را در خود دارند و تفاوت در میزان حق و باطل آنهاست. لذا باید نگاه کنیم حق اقوی در کدام راه است تا آن را انتخاب کنیم یا اگر گروهی در آن مسیر قرار دارد، به دنبال آن برویم. باید ببینیم کدام راه می‌تواند ارزش‌های دینی را احیا و پابرجا کند تا آن را انتخاب کنیم، نه این‌که به دنبال راهی باشیم که سبب جذب منافع می‌شود.

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: متأسفانه بعد از انقلاب، هنوز این تفکر بین دولتمردان ما وجود دارد که وظیفه اول خود را پیشرفت علمی، تکنولوژی و صنعتی می‌دانند و حتی حاضرند که از ارزش‌های معنوی کم بگذارند تا پیشرفت‌های دنیوی حاصل شود. اگر چنین است پس فرق انقلاب اسلامی با سایر کشورها در چیست؟

وی ادامه داد: گاهی حرف‌هایی از سوی مسئولان بیان می‌شود که گویا اصلاً قیامی برای دین اتفاق نیفتاده و انقلابی صورت نگرفته است و هیچ کسی برای این انقلاب جانش را فدا نکرده است. گویا اصلاً آنچه مطرح نیست، دین است و حتی اگر از آنها پرسیده شود، می‌گویند مگر دین غیر از این را می‌گوید؟ هم‌چنان‌‌که وزیر ارشاد اسبق در پاسخ به این سؤال که چه کاری برای فرهنگ اسلامی انجام داده‌اید، اظهار داشته بود چه چیزی بالاتر از آزادی؟!

عضو خبرگان رهبری ادامه داد: متأسفانه مفهوم سخنان برخی مسئولان و وزیر ارشاد امروز نیز همین است، اما به آن تصریح نمی‌کنند و با رنگ و لعابی دیگر آن را بیان می‌کنند. این‌که هنر را باید به دست هنرمندان سپرد از همین سنخ است.

وی با اشاره به این‌که به اعتقاد برخی از مسئولان، مرز دین از مرز دنیا جدا است، و این در واقع همان سکولاریسم است، ادامه داد: باید فرهنگ عمومی را تقویت کرده و مردم را نسبت به خطرات فرهنگی که به مراتب مهم‌تر از مذاکرات هسته‌ای است، آگاه کرد.

وی با اشاره به سخن رهبری خاطر نشان کرد: رخنه فرهنگی را نمی‌توان جبران کرد، در حالی‌که متأسفانه برخی اصلاً اعتقاد ندارند که رخنه فرهنگی وجود داشته باشد و حتی معتقدند باید خط قرمزها را برداشت تا فرهنگ رشد کند.

وی در پایان گفت: ابتدا باید خودمان خطر را شناخته و درک کنیم و بعد دیگران را نسبت به آن آگاه کنیم.

این دیدار چهارشنبه 31 اردیبشهت ماه در سالن تشریفات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد.