ریچارد فرای، بهانه جدید تندروها برای مقابله با حسن روحانی/خشم مردم اصفهان از آسیب رساندن به آرامگاه استادِ فرای

نیویورک تایمز نوشت: ریچارد نلسون فرای پژوهشگر مشهور آمریکایی ماه گذشته در سن 94 سالگی در بوستون درگذشت. او وصیت کرده بود که در محلی از ایران که صدای پرندگان به گوش می رسد و نسیم خنکی در بعد از ظهر در آن می وزد به خاک سپرده شود.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، فرای، استاد دانشگاه هاروارد بود و زندگی خود را صرف پژوهش درباره ایران و فرهنگ و زبان آهنگینش کرد و اعلام کرده بود که می خواهد در سرزمینی که عاشق آن است دفن شود. او مقبره ای را انتخاب کرد که در کنار زاینده رود اصفهان واقع شده که زمانی پایتخت امپراتوری ایران بود.

اما وصیت فرای با مخالفت شدید تندروها روبرو شده است. آنها که به شدت از گفتگوها میان ایران و آمریکا ناراحتند از هر فرصت و بهانه ای استفاده می کنند. اکنون آخرین درخواست فرای در میانه ی درگیری ها قرار گرفته است.

فرای که نام "ایران دوست" را برای خود برگزیده بود در میان مردم ایران از و حتی برخی از مقامات ارشد به شدت ضد آمریکایی این کشور از محبوبیت خاصی برخوردار بود. در سال 2010 محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری وقت ایران کلید یک خانه قدیمی و سنتی در اصفهان را که باغچه های حیاط آن پوشیده از گل و گیاه بود به فرای هدیه کرد. وی همچنین با طرح مربوط به دفن فرای در حاشیه زاینده رود موافقت کرد.

فرای در سال 2008 میلادی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی ان ان از عشق و علاقه خود به ایران سخن گفت و تاکید کرد هرگز توجهی به دولت ها ندارد و برای وی ملت ها هستند که اهمیت دارند.
وی گفت: " مردم ایران بسیار مهمان نوازند و من به آنها را بسیار دوست می دارم و اینکه هیچ دلیلی وجود ندارد که من در اصفهان به خاک سپرده نشوم. اصفهان در مرکز ایران واقع شده و پایتخت قدیمی این کشور است. هر آنچه در این سرزمین وجود دارد آکنده از عطر و بوی فرهنگ است".

روز جمعه، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که در توئیتر خود فرای را دوست واقعی ایران نامیده، به پرس و جو درباره گام هایی پرداخت که برای خاکسپاری وی در اصفهان برداشته شده است.

کاظم موسوی بجنوردی، مدیر مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی که موسسه ای پژوهشی برای مطالعات فرهنگ ایران و اسلام است گفت: " هیچ مشکلی در زمینه برآوردن آخرین آرزوی فرای وجود ندارد. وی گفت فرای شخصاً در باره آرزوی خود برای خاکسپاری در ایران بامن صحبت کرده بود و در نتیجه من هم از لحاظ مذهبی و هم اخلاقی موظف هستم به وصیت وی عمل کنم".

هفته گذشته، خانم عدن نبی فرای، همسر نلسون فرای با انتشار بیانیه ای اعلام کرد گرچه شوهرش در خلال جنگ دوم جهانی در اداره خدمات راهبردی آمریکا که یک دستگاه اطلاعاتی بود خدمت کرده است اما فعالیت وی در این سازمان تنها به رمزگذاری و مصاحبه در افغانستان و ترکیه و شنود مکالمات و ردیابی ارتباطات آلمان و ژاپن محدود بوده است.

نلسون فرای در شرح حال خود که در سال 2005 منتشر شد به ماجرای خدمت در دستگاه اطلاعاتی آمریکا در خلال جنگ دوم جهانی اشاره کرده است. همسر فرای گفت شوهرش پس از پایان جنگ برای ادامه فعالیت های دانشگاهی خود به دانشگاه هاروارد بازگشته است. وی گفت شوهرش عاشق ایران بود.

عدی نبی که خود را ایرانی- آسوری می نامد گفت شوهرم هرگز برای سازمان سیا کار نکرده است. وی گفت من 38 سال و 299 روز همسر فرای بوده ام و از وضعیت مالی وی کاملاً با خبر هستم و می دانم که او برای سازمان سیا کار نکرده است.

روز جمعه، گروهی از افراد تندرو به سمت آرامگاهی که فرای وصیت کرده است در آنجا به خاک سپرده شود به راه افتادند. در این آرامگاه آرتور پوپ یکی دیگر از ایران شناسان مشهور آمریکایی و همسرس فیلیس اکرمن به خاک سپرده شده اند.

تظاهر کنندگان در حالیکه دوربین های تلویزیونی سرگرم تصویر برداری از آنها بودند پارچه نوشته ای را به اهتزاز در آوردند که روی آن نوشته شده بود: دیروز گفتگوی تلفنی با آمریکا و امروز خاکسپاری جاسوس آمریکا و فردا.......؟

برخی از تظاهر کنندگان برای نشان دادن خشم خود، روی دیوار آرامگاه شعار نوشتند: " سرزمین مقدس ما نباید آلوده شود"، "بنای آمریکایی ویران باید گردد".

یک روزنامه نگار می گوید تندروها در ایران بر این باورند که همه غربی ها جاسوس اند.

در رسانه های اجتماعی و در شهر اصفهان که خانواده ها برای پیک نیک و هواخوری در نزدیکی آرامگاهی که فرای وصیت کرده است در کنار یکی از هموطنان ایران شناس خود به خاک سپرده شود مردم از آسیب رساندن خرابکارانه به این آرامگاه ابراز خشم کردند.

خبرگزاری جمهوری اسلامی پرسیده است آیا معترضین واقعاً به منافع ملی ایران می اندیشند؟ این خبرگزاری خواستار پیگرد قانونی معترضین شد.

در مجلس ایران تلاش تندروها برای جمع آوری امضاء جهت پیشگیری از خاکسپاری فرای در ایران با تلاش اصلاح طلبان با شکست روبرو شد و فرماندار اصفهان اعلام کرده است که وصیت این ایران شناس تحقق خواهد یافت. روز یکشنبه، پلیس برای دور نگه داشته تظاهر کنندگان از محل آرامگاهی که قرار است فرای در آنجا به خاک سپرده شود، این محل را به محاصره در آورد.

اما مخالفت ها همچنان ادامه دارد. روز یکشنبه، عدنان زاتوش نماینده اصفهان در مجلس گفت رودخانه زاینده رود که معنی زندگی می دهد در صورت به خاک سپردن فرای در حاشیه آن به رودخانه مرگ تبدیل خواهد شد.

برخی دیگر از نمایندگان ابراز امیدوار کردند که در این ماجرا سیاست غالب نشود. موسوی بجنوردی گفت برخی از کسانیکه با روحانی و محبوبیت وی در بین مردم مخالفند نارضایتی خود را با مخالفت با این خاک سپاری ابراز می کنند. وی گفت امیدوارم بتوانیم به وصیت فرای عمل کنیم.