غرویان: رای به روحانی، رای به اسلام رحمانی و عقلانی بود

* جناب غرویان، چه خبر از انتخابات؟!

بله! انتخابات بسیار خوبی بود. من ابتدا لازم می‌دانم با استفاده از رسانه شما، این پیروزی را به جناب دکتر روحانی تبریک بگویم و برای ایشان آرزوی موفقیت کنم. البته بنده از طریق ایمیل هم به خود آقای روحانی تبریک گفته‌ام. من آقای روحانی را از قبل از انقلاب می‌شناسم. آقای روحانی جزو شخصیت های فرهیخته و اعتدال گرای جامعه ایران و برآمده از نهاد روحانیت اند.

 بعد از اینکه آقای هاشمی کاندیدا شد، اکثریت مردم در همه جا، از جمله در شهر قم، بسیار امیدوار شدند؛ ولی با احرازنشدن صلاحیت آقای هاشمی، امیدها به یاس بدل شد.

 با این حال پس از تایید صلاحیت آقای روحانی، امید به میان مردم بازگشت و شهر قم نیز به پیروزی حسن روحانی در انتخابات دل بست. پیروزی آقای روحانی در این انتخابات، حقیقتاً جامعه ایران را شادمان کرد و امیدهای کمرنگ شده را به میان مردم بازگرداند.

* شب 25 خرداد، تهران خیلی شلوغ بود. در قم چه خبر بود؟

مردم قم هم از نتیجه انتخابات بسیار خوشحال بودند. آنها هم به خیابان‌ها آمدند و تا حوالی ساعت 2 بامداد، در خیابان‌های شهر قم مشغول شادی و پایکوبی بودند. من همین‌جا لازم می‌بینیم به جناب آقای روحانی پیشنهاد کنم که در روزها یا هفته‌های آینده، به قم بیایند و با علما و مراجع دیدار کنند. این کار می‌تواند سرآغاز خوبی برای ریاست جمهوری جناب روحانی باشد. من حتی پیشنهاد می‌کنم آقای روحانی به دیدار آن دسته از علمایی که موافق ریاست جمهوری ایشان نبودند نیز برود و با ایجاد رابطه‌ای گرم و دوستانه با آنها، کار خود را در دولت آغاز کنند.

* فکر می‌کنید این گروه از علما، حاضر به ملاقات با آقای روحانی هستند.

احتمالاً بله. بالاخره آقای روحانی هم جزو معممین کشور هستند و اختلاف نظرهای موجود بین روحانیان، نباید مانع دیدارهای دوستانه آنها شود. ولی حتی اگر آنها هم مایل به ملاقات با جناب روحانی نباشند، اگر آقای روحانی گام اول را برای این ملاقات بردارد، به وظیفه ملی خودش برای ایجاد وحدت و همدلی عمل کرده است. جناب حسن روحانی جزو شخصیت‌هایی هستند که هوشمندی و سعه صدر بالایی دارند و از تقابل و افراط پرهیز می‌کنند. پس چه خوب است که دکتر روحانی در نخستین گام، به سمت کسانی برود که مخالف ریاست جمهوری او بودند و از او انتقاد کردند.

* شما روز انتخابات در قم بودید؟

بله.

* جو شهر قم آن روز چطور بود؟ معلوم بود که اکثریت مردم مایل‌اند روحانی رئیس جمهور ایران شود؟

بله، کاملاً. در کنار صندوق‌های رای، اکثریت مردم نام حسن روحانی را در برگه‌های رای می‌نوشتند و این فضا در سراسر شهر حاکم بود. به خوبی پیدا بود که مردم خواستار ریاست جمهوری آقای روحانی‌اند.

* در حوزه علمیه قم چه جوی حاکم بود؟

من آن روز در حوزه نبودم و در دبیرستان نزدیک خانه‌مان رای دادم. ولی کلاً جو حوزه علمیه، متاثر از گرایش‌های گوناگون علما و طلاب بود.

* شما چه برداشتی از رای مردم به حسن روحانی دارید؟ این انتخابات چه پیام‌هایی داشت؟

اینکه پیروزی آقای روحانی در این انتخابات چه پیام‌هایی داشت، بحث مفصلی‌ست که در آینده باید موضوع تامل و تحقیق جامعه شناسان ما باشد. این انتخاب، پیا‌م‌های گوناگونی در دل خود داشت که متخصصان علم الاجتماع، باید آن را موشکافی کنند و لایه‌های گوناگون مطالبات نهفته در رای مردم به حسن روحانی را کشف کرده و شرح دهند.

 انتخاب آقای روحانی به ریاست جمهوری، در درجه اول این پیام را در بر داشت که مردم از بداخلاقی‌ها خسته شده‌اند. مردم از حجم بالای رفتارهای غیراخلاقی تنش‌زا در حوزه سیاست، واقعاً به تنگ آمده بودند.

 پیام دوم این انتخابات این بود که مردم می‌خواهند دولت با عقلانیت و اعتدال و تدبیر، مشکلات اقتصادی جامعه را حل کند. مشکلات اقتصادی واقعاً زندگی روزمره مردم را تحت تاثیر قرار داده و مردم ما را آزرده خاطر و رنجور کرده است.

 سومین پیام این انتخابات، ترجیح اسلام رحمانی به اسلام غیررحمانی از سوی مردم بود. مردم ما خواستار اسلام رحمانی‌اند. ما با برخی از علما این بحث را همیشه داریم که باید چهره‌ای رحمانی از دین ارائه کنیم. اگر دین ما دینی خشن و عبوس باشد، معلوم است که مردم از دین فرار می‌کنند. حسن روحانی برای مردم ما، یادآور وجه رحمانی دین بود.

پیام چهارم این انتخابات، تمایل مردم به اتخاذ مشی اعتدالی در سیاست خارجی کشور بود. مردم ما از افراط در تقابل با جهان دل خوشی ندارند و مشی و روش کنونی سیاست خارجی دولت را، یکی از علل مشکلات جامعه ایران می‌دانند. ما باید با جهان تعامل داشته باشیم نه تقابل. چه اشکالی دارد ما هم مثل سایر کشورهای جهان، با دیگر کشورهای دنیا روابط حسنه داشته باشیم؟ این همه کشور در دنیا وجود دارند که دین و آیین خودشان را دارند و با دنیا هم رابطه خوبی دارند. ما هم باید دین و آیین و مسکل و مرام خودمان را داشته باشیم و با دیگر کشورهای دنیا رابطه خوبی برقرار کنیم. مگر نه اینکه ما با چین و روسیه رابطه خوبی داریم؟ پس چرا با سایر کشورهای جهان رابطه مطلوب نداشته باشیم.

پیام پنجم انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری، تمایل مردم ایران به بهره‌مندی بیشتر از آزادی‌ بود. باید فضایی در کشور ایجاد شود که آزادی‌های سیاسی و فرهنگی توسعه یابد و حقوق مردم با دقت و حساسیت بیشتری رعایت شود.

 پیام ششم این انتخابات، اقبال مجدد مردم ایران به روحانیان بود. دکتر روحانی تنها کاندیدای معمم این انتخابات بود و مردم پس از هشت سال ریاست جمهوری یک شخص غیر روحانی، فردی معمم را به روحانیت رساندند. این نشان می‌دهد که روحانیت هنوز در بین مردم ایران جایگاه قابل توجهی دارد و با وجود این همه تبلیغات منفی علیه روحانیت، هنوز مردم ما به جایی نرسیده‌اند که با کسی به صرف معمم‌بودن مخالفت کنند.

* در واقع مجموعه رفتارهای احمدی نژاد، یکی از علل اقبال مجدد مردم ایران به ریاست جمهوری یک شخص روحانی بود.

بله، مردم ما در این انتخابات ترجیح دادند یک روحانی را به قدرت برسانند و از او انتظار دارند که عملکردی اخلاقی داشته باشد. انتظار اخلاقی‌بودن از یک شخص روحانی، انتظاری بدیهی است و جناب دکتر روحانی هم ان شاء الله مثل همیشه، چنین مشی‌ای را در پیش خواهند گرفت. شاید بتوان گفت که بی‌اخلاقی‌های هشت سال گذشته، یکی از دلایل انتخاب یک فرد بااخلاق به عنوان رئیس جمهور کشور بود.

* رأی مردم به روحانی ، رأی "نه" به قرائت افرادی مانند جلیلی از اسلام نبود؟

البته من الان دیگر مایل نیستم وارد این بحث شوم که رای به آقای روحانی به معنای نفی چه کسانی بود. ولی در مجموع، قبل از انتخابات و نیز در حین مناظره‌ها، این تلقی شکل گرفته بود که اسلام مد نظر آقای جلیلی، اسلامی انعطاف‌ناپذیر است که با اسلام رحمانی فاصله دارد. فارغ از اینکه این تلقی درست بود یا نه، نفس چنین تصویری از رویکرد سعید جلیلی به دین اسلام، یکی از دلایل پیروزی حسن روحانی در برابر سعید جلیلی بود.

علاوه بر این، با توجه به تجربه سال های اخیر، پرستیژ ظاهری آقای روحانی هم یکی از عوامل انتخاب او از سوی مردم بود. مردم ما علاقه مند هستند کسی را به عنوان رئیس جمهور کشورشان ببینند که به او افتخار کنند. جناب روحانی با آن هیبت و چهره جذابشان، و توانشان در سخنوری و بلیغ حرف زدن، و ملبس بودنشان به لباس روحانیت، وقتی که در مجامع بین المللی به نمایندگی از ملت ایران سخن می گویند، موجب غرور مردم کشورمان خواهند بود. رئیس جمهوری که ما ظاهر و ادبیاتی نه چندان دلچسب داشته باشد، طبیعتاً نمی تواند موجب غرور ملی ایرانیان در مجامع بین المللی باشد.


* به نظر می‌رسد این انتخابات یک بازی برد – برد برای نظام و مردم بود. نظر شما در این باره چیست؟

بله، خوشبختانه این‌ طور شد. یعنی برخلاف انتخابات چهار سال قبل، که هم موجب نارضایتی مردم شد و هم نارضایتی نظام را در پی داشت، این انتخابات به رضایت توامان نظام و مردم منجر شد.

باید خدا را شکر کنیم که چنین وضع مطلوبی در نتیجه این انتخابات در جامعه ما پدید آمده است. هر چه نزدیکی مردم و حکومت بیشتر شود، پایه‌های نظام محکم‌تر و سرنوشت کشور ما روشن‌تر خواهد شد. هر اندازه که همدلی مردم و حاکمان جامعه بیشتر شود، امکان غلبه بر مشکلات جامعه نیز بیشتر خواهد شد.

* همچنین این انتخابات، با اینکه با رد صلاحیت آقای هاشمی توام بود، در نهایت زمینه‌ساز نزدیکی بیشتر هاشمی رفسنجانی و رهبری شد.

بله، همین طور است. مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی رفسنجانی، دو شخصیت برجسته این انقلابند و هر دو از یاران درجه اول امام خمینی بوده‌‌اند. هر چه این دو بزرگوار به یکدیگر نزدیکتر باشند و همکاری عمیق‌تر و صمیمانه‌تری داشته باشند، بقای نظام و انقلاب تضمین‌‌شده‌تر است.

 همان طور که دختر حضرت امام در نامه خودشان گفتند، امام همیشه خواستار نزدیکی و رفاقت رهبری و آقای هاشمی بودند.

 تلاشی که نیروهای تندرو در چند سال گذشته به خرج دادند که بین مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی رفسنجانی را خراب کنند، واقعاً غیراخلاقی و مصداق بداندیشی و بدخواهی برای نظام و انقلاب بود.

خوشبختانه این انتخابات خط بطلانی بر این تلاش‌ها کشید و امیدواریم که با روی کارآمدن دولت آقای روحانی، دست این قبیل بدخواهان نیز بسته شود و کسی نتواند زمینه‌ساز اختلاف‌افکنی بین مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی شود. هر چند که این دو بزرگوار، خودشان از هوشیاری لازم برخوردارند و ان‌شاءالله اجازه نخواهند داد که اختلاف نظرهای طبیعی، که بین همه انسان‌ها می‌تواند وجود داشته باشد، موجب پدیدآمدن فضایی شود که خدای نکرده به ضرر انقلاب و نظام جمهوری اسلامی تمام شود.