پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) :
رویا پاک سرشت/سرویس خواندنی‌های انتخاب: تصاویر کودکانی شاد که مشغول بازی یا شیطنت‌های کودکانه اند، برای بسیاری از ما ملموس‌ترین تصویری است که از روحیات کودکان در ذهن داریم، اما گاهی اوقات، تصویر ذهنی ما با تحولاتی غیرعادی و نابهنجار که در بدن و روحیات برخی کودکان رخ می‌دهد، سازگاری ندارد. شرایطی خاص که با عنوان "بلوغ زودرس" شناخته می‌شود، با توجه به این که بلوغ زودرس، یکی از دغدغه‌های رایج بسیاری از والدین محسوب می‌شود با دکتر پوپک اسدی، فوق تخصص بیماری‌های های غدد و متابولیسم گفتگو کردیم:
چه دلایلی باعث بروز بلوغ زودرس می‌شود؟
به طور کلی دو علت اصلی برای بروز بلوغ زودرس وجود دارد؛ یک علت حقیقی است و دیگری علت کاذب. علت حقیقی در اثر تحریک‌های هورمونی از مغز فعال می‌شود و در اندام‌های تناسلی اثر می‌گذارد و علت کاذب بر اثر عوامل محیطی بروز پیدا می‌کند و در بسیاری از موارد نیز، همه علائم را همزمان ندارد و فقط برخی علائم مانند بزرگ‌شدن‌سینه یا رشد مو‌های جنسی در دختران به صورت زودرس در اثر مصرف برخی مواد حاوی استروژن که در قرص‌های ضد بارداری و یا محصولات آرایشی وجود دارد، بروز پیدا می‌کند.
برای بلوغ بهنجار در دختران و پسران چه سنی تعیین شده است؟
سن طبیعی و بهنجار بلوغ در دختران ۷ تا ۱۳ سال و در پسران ۹ تا ۱۴ سال است. اگر بلوغ در دختران قبل از سن ۷ سالگی و در پسران قبل از سن ۹ سالگی رخ بدهد، بلوغ زودرس رخ داده است.
علامت‌های شایع بلوغ زودرس شامل چه مواردی است؟
علامت‌های شروع بلوغ زودرس به صورت افزایش رشد قدی، استخوانی و عضله در مراحل اولیه و چرب شدن پوست و بروز آکنه و در نهایت صفات ثانویه جنسی ایجاد می‌شود.
چرا تعیین وضعیت بلوغ در کودکان مهم است؟
با توجه به این که بلوغ زودرس می‌تواند اثراتی جسمی و روانی در کودک ایجاد کند، تشخیص و درمان به موقع این مسئله حائز اهمیت است. از جمله پیامد‌های بلوغ زودرس میتوان به کوتاهی قد (به دلیل به حداکثر رسیدن و در نتیجه توقف رشد در سنین پایین)، مشکلات رفتاری، فعالیت جنسی، اضطراب و سرطان سینه اشاره کرد.
اگر قرار باشد مهمترین دلیل بلوغ زودرس را شناسایی کنیم، باید به چه موضوعی اشاره کرد؟
مهمترین عامل شروع بلوغ زودرس، ژنتیک است. عوامل دیگری که در بلوغ زودرس خصوصاً در اولین پریود زودرس در دختران نقش دارند؛ پایین بودن وزن هنگام تولد و چاقی (BMI بالا) در ابتدای سن ۸ سالگی است. به طور کلی علل اصلی بلوغ زودرس، ناشناخته هستند، اما آسیب‌های (مغزی ضربه به سر)، رادیوتراپی، توده، التهاب، اختلالات هورمونی، اختلالات غدد فوق کلیوی، برخی جهش‌های ژنتیکی می‌توانند از دیگر دلایل این عارضه باشند. همچنین بروز برخی تومور‌ها مثل تومور‌های ترشح کننده (Hcg) و هورمون جنسی و همچنین اندروژن‌های خارجی (هورمون‌های مردانه) می‌تواند باعث بلوغ زودرس در پسران شود.
چگونه میتوان بلوغ زودرس را تشخیص داد؟
تشخیص دقیق و اصولی از طریق معاینه بالینی توسط پزشک فوق تخصص غدد و بررسی تست‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود و سپس با رفع علت زمینه‌ای و گاهی نیز مصرف دارو‌های هورمونی میتوان روند درمان را انجام داد.